ABD Başkanı Donald Trump, seleflerinden Barack Obama'nın aldığı Nobel Barış Ödülü’ne sahip olmayı çok istiyor gibi. Dünyanın odaklandığı iki mesele, Ukrayna'daki savaş ile Suriye'nin geleceği konusunda çok önemli hamleler yaptı bu hafta.
Çıktığı Ortadoğu turunun Suudi Arabistan ayağında, Suriye'ye yönelik tüm Amerikan yaptırımlarının kaldırıldığını açıkladı. Bu kararla, HTŞ Lideri Colani-Ahmet El Şara, Washington'un başına koyduğu "terörist" yaftasından kurtuldu, hem de dünya ülkeleri açısından Amerikan yaptırımlarına takılmadan Suriye'ye yatırım ve ticaret yapma olasılığı ortaya çıktı.
Trump Colani/Şara ile, Rubio ise Şabani ile görüşecek
Trump'ın yaptırım kaldırma kararının ardından, Suriye'deki yeni yönetim ile ABD arasında en üst düzeyde temasın, Trump ile Colani-El Şara'nın el sıkışmasının önü de açıldı. Daha çok sembolik olarak nitelendirilebilecek bu görüşmenin altını ise Türkiye'de buluşacak olan iki ülkenin dışişleri bakanları dolduracaklar.
Trump'ın tarzı malum; ekonomik karşılık olmadan bu tip kritik adımları atmıyor. Nitekim Rubio-Şabani görüşmesinde de Suriye'nin yer altı kaynaklarının kullanımında Amerikan şirketlerine öncelik verilmesine ilişkin uzlaşma çıkması kimseyi şaşırtmasın.
Ukrayna'da Putin'in inadı kırılamadı
Trump'ın dünyanın bu yakasına gelmişken ilerleme kaydetmek istediği Ukrayna meselesi ise Suriye kadar umut vermiyor.
Kiev'e giden Avrupalı liderler geçen hafta Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky ile görüşmüş, bu görüşmeye video konferans yöntemiyle aralarında Türkiye'nin de olduğu geniş "Ukrayna'nın dostları" koalisyonu da dahil edilmişti. Putin'e de görüşmelerin başlaması çağrısı yapılmıştı.
Rus Lider buna, 15 Mayıs'ı ve görüşme yeri olarak da İstanbul'u işaret ederek yanıt vermişti. Zelensky'nin "tamam, Türkiye'ye gidiyorum" çıkışı sonrası, Putin'in de zirve için İstanbul'a gelebileceğine ilişkin umut ışığı doğmuştu.
Ancak, Suudi Arabistan'da olan Trump bile, "Eğer Putin İstanbul'a gelirse, ben de geleceğim" demesine rağmen, Putin Türkiye'ye gelmeye ikna edilemedi. Zelensky ise, İstanbul yerine Başkent Ankara'ya gelerek, ziyaretini "barış masasına oturmaktan", Türkiye ile ikili çalışma ziyaretine çeviriverdi.
İstanbul'da yapılacak Ukrayna-Rusya zirvesine sadece saatler kala hâlâ pek çok belirsizlik var. Bakalım ne kadarı aşılabilecek ?
Türkiye'de bir de İran toplantısı
Türkiye bu hafta tüm dünyanın merkezi gibi; Antalya'da NATO gayriresmi dışişleri bakanları toplantısı, ABD Dışişleri Bakanı ile Suriyeli mevkidaşının buluşması ve İstanbul'da Ukrayna-Rusya zirvesi olasılığına, bir de İran toplantıları eklendi.
Cuma günü de İran ile Almanya, Fransa ve İngiltere'den oluşan 'Avrupa Üçlüsü' temsilcileri İstanbul’da bir araya gelecekler. Toplantı, İran ile ABD arasında Umman'da yürüyen nükleer görüşmelere Avrupa'nın da "kenarından" dahil olması için kritik önemde.
Tüm bu uluslararası toplantılar, Türkiye'nin coğrafi önemini net şekilde ortaya koyuyor. Keşke Türkiye, bu önemi bir de gerçek bir demokrasiyle taçlandırabilse...