Arz-talep ilişkisini duymayan yoktur. Geçtiğimiz günlerde İstanbul’un tüm güneş ısısını toplamış gökdelenlerin arasında sıcaktan soğuk bir limonata alayım dedim. Ülkemizde okul parasını çıkartmak için o güneşin altında limonata tezgahı kuran 9 yaşındaki bir delikanlının yanına gittim. “Ne kadar bardağı, dedim. 1 bardak 2 TL, 2 bardak 3 TL deyince, “Sen arz talep dengesini bilir misin?” diye sordum. “Amca artık bu devirde bilmeyen mi var?” dedi. Bazı firmalardaki mühendislere sorduğum “Talep planlaması prosedürünüzü hazırladınız mı?” sorusuna onlardan aldığım cevap ise “o nedir?” oluyor. Acaba onları işe limonatacılıktan mı başlatsak, diye düşündüm.
Arz sunmak, talep ise istemektir. Bunun için bir ekonomi ansiklopedisi bitirmeye gerek yoktur. Arz ve talebin kesiştiği noktaya “Denge Noktası” yani bu noktanın gösterdiği fiyat ve miktar piyasanın denge fiyatı ve denge miktarı olarak kabul edilir. “Ekonomik Sorun Uzmanları” bu dengeyi bozmak için Mars gezegenindeki yaratıklardan “insanların yaşamını zorlaştır”özel eğitim almışlardır. Şimdi bunlar kim açıklamasına girmeyeceğim. Ama çok uzağımızda değiller.
Biz konumuza dönelim. Başlığımızda değişkenlerimiz; Turquality, talep planlaması ve bütçe. Ama en önemlisi satır arasında iki kelime daha var. Bunları nerede yapacaksınız sorusunun cevabı; Tedarik Zinciri...
Peki, tedarik zinciri nedir? Özellikleri nedir?
Hammaddelerin ürünlere veya hizmetlere dönüştürüldüğü ve bunların son kullanıcılara ulaştırıldığı lojistik sistemlerine “Tedarik Zinciri” denir. Tedarik Zinciri süreci içinde sürdürülen tüm faaliyetlerde yer alan her türlü kaynak ve bileşenler ürüne veya hizmete dönüştürülerek müşteriye ulaştırılır. Tedarik Zinciri kavramı; ürününüzün tedarikçiler, üreticiler, toptancılar, dağıtımcılar, perakendeciler ve en sonunda da tüketiciler arasındaki hareketini sağlayan ilişkiler ve bağlantılar bütünüdür.
Bu zincirin her bir halkası birbirini düzenli biçimde izler. Temel tedarik zinciri yönetim süreçleri şu şekilde sıralanabilir:
• Stratejik iş planlama
• Satış ve operasyon planlama
• Talep planlama
• Stok, depo ve lojistik planlama
• Üretim planlama ve kontrol
- Satın alma yönetimi
Burada bütün mesele arz-talep dengesi ve üretim maliyetleri.
Talep, konusunu biraz daha açalım. Talep belirli bir dönemde ve belirli bir pazarda tüketicilerin değişik fiyat düzeylerinde satın almaya istekli oldukları ve satın alabilecekleri ürün miktarıdır. Bu arada satış bütçesi miktardan başlamaz diyenler tanıma dikkat etsin lütfen. Talep, ürünün fiyatı, tüketici gelirleri ve dağılımları, tamamlayıcı ürünlerin fiyatı, tüketicilerin zevkleri, hazları, fiyatlarla ve gelirlerle ilgili beklentilerden etkilenebilmektedir.
Talep tahmini, tüketicilerin gelecekte ne kadar ürün, nasıl bir hizmet talep edeceklerinin kestirilmesi işlevidir. Bu tahmin işletmenin üretim seviyesinin saptanmasında temel oluşturur. Hangi ürünün üretileceği, müşteri veya tüketicilerin bu üründen ne miktar talep edecekleri ve bu talebin çoğunlukla hangi aylarda gerçekleşme olasılığının bulunduğu talep tahminleri ile yorumlanır.
Özetle Turquality, firmanın üretim ve stok maliyeti oluşturmasını ve müşterinin ihtiyacını zamanında karşılamak için talep tahmini yapmasını ister. Talep tahmini, satış bütçesi oluşturmada bir ön çalışmadır. Talep tahmini için varsayımlar ve istatistiki tahmin yöntemleri kullanılır. Ama “en iyi tahmin, patronun tahmininden iyi değildir” denirdi M.Ö. Şimdi birçok tahmin program çıktı. Fakat biz o tahmin programları yerine nasıl teknolojik robotları evlendirip, insanların soyunu nasıl yok ederiz konusuna daha fazla zaman ayırdığımız için halen rüzgara göre tahminler yapmaktayız.
Planladığınızı ölçer, ölçtüğünüzü yönetirsiniz. Buna uyanlar Turquality kapsamına girer, yaptığı masrafların %50’si Ticaret Bakanlığı tarafından karşılanır.