BAPKA’nın işsizlik raporu: Gençler diyet yaparak gıda masrafını kısıyor

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı 2024 seçimlerinin hemen ardından kurulan Balıkesir Planlama ve Kalkınma Ajansı (BAPKA), mayıs ayında ‘’Balıkesir’de Genç İşsizliği: Deneyimler, Beklentiler ve Çıkış Yolları’’ adlı araştırma yaptı ve rapor yayımladı.

Balıkesir İstihdam Ofisi’ne başvuru yapan 20–34 yaş aralığında aktif olarak iş arayan 429 gençle yapılan araştırmada, gençlere eğitim-istihdam ilişkisi, iş arama sürecinde karşılaşılan zorluklar, işsizliğin nedenleri gibi sorular soruldu.

Gençlerle yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilirken, genç işsizlere yönelik yapılan araştırmaya göre, gençlerin en büyük sorunu “istihdam” oldu. Gençler, eğitim aldıkları alanla ilgili iş bulamamak, iş imkânlarının yetersiz olması gibi öncelikli sorunları olduğunu açıkladı. İş bulamama nedenleri arasında gençlerin “önemli yerlerde tanıdıklarının olmaması” söylemi de dikkat çekti.

“Karşı komşum yüksek lisansını yapmış, evlere temizliğe gidiyor”

Araştırmaya katılan gençlerin yüzde 66,2’si mezun olduğu okul ve bölümle ilişkili iş bulamayacağını düşünüyor.

Gençlerin yüzde 70,62’si iyi eğitim alanların iyi bir yaşam sürdüğünü düşünmüyor.

BAPKA araştırmasına göre, gençler yaşadıkları süreçlerle ilgili “Okuyanlar işsiz şu an”, “Küçüklükten meslek öğrenip kendi işini kuranların evi, arabası var”, “Karşı komşum yüksek lisansını yapmış, evlere temizliğe gidiyor”, “Üniversite okumayı düşünmeyebilirdim, zamanla vakit kaybı olduğunu düşünüyorum artık” gibi ifadeler kullandı.

Yemek masrafından kısmak için diyet yapmak

Araştırmaya katılan gençlerin yüzde 44,7’si borçlu olurken, yüzde 83’ü aylık kişisel harcamalarının 5 bin liranın altında olduğunu belirtti.

Gençlerin en fazla harcama yaptığı ilk üç alan ise gıda, giyim ve barınma oldu.

1 yıldan fazla süredir iş arayan bir genç, “İşsiz olduğum için hayat standardım çok düşüyor. Şöyle diyeyim; diyet yapıp yemek masrafından kısıyorum” dedi.

İşsizliği saklıyorlar

BAPKA’ araştırmasında “işsizlik” ekonomik olarak gençleri en çok zorlayan sorunlardan olurken, işsizlik süresinin uzaması da gençlerin psikolojik sorunlar yaşamasına neden oluyor.

Sosyal dışlanmaya maruz kalmamak için işsiz olduğunu saklayan gençlerden biri şunları ifade etti:

“’Aaa işten mi çıkardılar seni, neden, yetersiz mi gördüler seni’ gibi söylemlerle karşılaşmamak için işten çıkarıldığımı bir süre gizledim. Daha yeni yeni söylüyorum çevreme. Üç aydır işsizim.”

Gençler ne istiyor?

Araştırmada gençlere, “sigortalı fakat düşük maaşlı” bir iş ile “yüksek ücret ve sigortasız” iş arasındaki seçimleri soruldu. Katılımcıların yüzde 79,33’ü sigortalı fakat asgari ücretli olmayı tercih etti.

Benzer şekilde, gençlerin yüzde 72,93’ü “düşük ücretli ama huzurlu” çalışma ortamını “yüksek maaşlı stresli” çalışma ortamına tercih ettiği belirlendi.

Katılımcıların yüzde 74,77’si de “imkânı olursa kendi işini kurmayı” düşündüklerini belirtti.

Araştırmaya katılan gençlerin yüzde 81,52’si Türkiye’de fırsat eşitliği olmadığını düşünürken, gençlerin geleceğe dair umut durumları da 10 üzerinden 4,38 olarak ölçüldü. Yapılan araştırmada gençlerin büyük bir çoğunluğu gelecekten umutsuz olduklarını dile getirdiler.

“Önce gençler”

Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın, “Günaydın Çorbası” projesiyle her öğrencinin okuluna gitmeden sıcak çorbayla kahvaltısını yapması için başlattıkları hizmetlerinde bahsederken, “Önce Gençler” diyerek göreve gelir gelmez “İstihdam Ofisi” projesini hızla hayata geçirdiklerini belirtti. Başkan Akın, gençlerin en büyük isteği olan istihdamda da önemli bir eşiğin geçilmesini sağlamayı hedefliyor.