AYM’den işe iade davalarına ilişkin kritik karar: İşçiye erişim kolaylığı
Anayasa Mahkemesi, İş Mahkemeleri Kanunu’ndaki arabuluculuk düzenlemesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna karar verdi. İptal edilen maddede, işe iade için arabulucuya başvurulduğunda hem asıl işverenin hem de alt işverenin görüşmelere birlikte katılması ve anlaşmada ortak karar vermesi şartı bulunuyordu.
Anayasa Mahkemesi, İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. maddesinin 15. fıkrasını iptal etti. Resmî Gazete’de yayımlanan kararda, söz konusu hükmün Anayasa’nın 13. ve 36. maddelerine aykırı olduğu belirtildi.
İptal edilen fıkrada, “Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı hâlinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda, anlaşmanın gerçekleşebilmesi için işverenlerin arabuluculuk görüşmelerine birlikte katılmaları ve iradelerinin birbirine uygun olması aranır.” hükmü yer alıyordu.
Arabuluculuk şartı iptal edildi
Bu düzenlemeye göre, işe iade talebinde bulunmak isteyen bir çalışanın arabuluculuk sürecine başvurabilmesi için hem asıl işvereni hem de alt işvereni bilmesi gerekiyordu. AYM kararında, söz konusu maddenin amacının, işe iade davasında taraf sıfatına ilişkin sorunları önlemek olduğuna dikkat çekildi. Ancak Yüksek Mahkeme, bu düzenlemenin işçinin mahkemeye erişim hakkını kısıtladığı sonucuna vardı.
İşçinin arabuluculuk sürecinde asıl ve alt işvereni belirlemesi aşırı yükümlülük
Kararda, uygulamada işçiye ek külfet getiren bir durumun ortaya çıktığı belirtilerek, “İşçinin tarafı olmadığı asıl işveren ve alt işveren arasındaki hukuki ilişkiyi tespit ederek arabuluculuk sürecini asıl işveren ve alt işverene karşı birlikte yürütmesini zorunlu kılan kural, işe iade talebinde bulunan işçiye katlanamayacağı bir yük getirmektedir.” ifadeleri yer aldı.
