TÜRMOB’dan afet bölgesi için ilave mali ve sosyal güvenlik önerileri
TÜRMOB, aralarında bağış ve yardımlarda kapsamın genişletilmesi, vergi düzenlemesi ile KDV istinasının da yer aldığı afet bölgesine yönelik yeni mali ve sosyal güvenlik önerilerini açıkladı.
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), Kahramanmaraş merkezli depremlerde yaralarının sarılmasına yönelik 30 maddeden oluşan mali ve sosyal güvenlik tedbir önerilerini açıkladı.
TÜRMOB Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında, yapılmasında yarar görülen hususlara ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarını bilgilendirmek, yürütülecek çalışmalara katkı sağlamak amacıyla ilave öneriler hazırladıklarını bildirdi.
Bu kapsamda, depremden zarar gören illerdeki mükelleflerle ilgili mücbir sebep ilan edildiğini, mali ve vergisel yükümlülüklerin 31 Temmuz 2023'e kadar ertelendiğini belirten Kartaloğlu, "Anılan bu mücbir sebep düzenlemesinin kısa vadede birtakım sorunları çözebilecek nitelikte olduğu değerlendirilmekle beraber, daha önceki tarihlerde ülkemizde yaşanmış doğal afetlerde elde edilen tecrübeleri, saha ziyaretlerimiz sırasında depremden zarar gören mükellef ve meslek mensuplarımızın tarafımıza iletmiş oldukları görüşleri de dikkate alarak kamusal sorumluluk bilinci içinde bazı önerilerin acil oluşturulması gerekli görülmüştür." değerlendirmesinde bulundu.
Kartaloğlu, TÜRMOB'un, yaşanılan süreçte yapılmasında yarar görülen hususları ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına aktarmak, yürütülecek çalışmalara katkı sağlamak amacıyla ilave öneriler hazırladığını vurguladı.
Benzer bir felaketin ülkede tekrar yaşanmaması ve çalışmanın tüm kullanıcılara faydalı olması temennisinde bulunan Kartaloğlu, şunları kaydetti: "İllerimizin ve bireylerin farklı düzeylerde depremden etkilenmiş oldukları göz önüne alınarak Birliğimizce önerilen bu tedbirlerin hayata geçirilmesinde, toptancı bir yaklaşım yerine, söz konusu illerin ve bu illerdeki kişilerin depremden etkilenme düzeyleri dikkate alınarak iller arasında ince ayrımlarla farklı düzeyde tedbirlerin hayata geçirilebileceği değerlendirilmektedir."
TÜRMOB'un 30 maddeden oluşan önerileri şöyle:
1. Vergi Usul Kanunu’nun mücbir sebep ve zor durum hallerine ilişkin hükümleri, meslek mensuplarının mücbir sebep veya zor durum hallerini de kapsayacak şekilde güncellenmelidir.
2. Vergi ve diğer amme borçlarının terkini müessesesi çalıştırılmalıdır.
3. Deprem nedeniyle zayi belgesi verilmesi süreci kalıcı olarak kolaylaştırılmalıdır.
4. Kanuni merkezleri ve mali müşaviri bölge dışında olmakla birlikte fiili üretimleri ve ön muhasebe işlemlerini önemli ölçüde deprem bölgesinde yürüten işletmeler de mücbir sebep kapsamına alınmalıdır.
5. Zayi olan yasal defterlerin yeniden tasdik edilmesinde tasdik harcı/ücreti alınmamalı ve elektronik defter ve belgelerden zayi olanların ilgili idarelerden teminine olanak sağlanmalıdır.
6. Deprem sonucu alınan sigorta tazminatlarının gelir yazılması koşulu kaldırılmalı veya tazminatların yenileme fonu kullanım süresi artırılmalıdır.
7. Deprem bölgesindeki işletmelerin KDV iade süreçleri hızlandırılmalı ve KDV’de kısmi tevkifat uygulaması nedeniyle mükelleflerin uğrayacağı finansal yüklerin azaltılmasına yönelik tedbirler alınmalıdır.
8. Deprem bölgesindeki işletmelerden olan alacakların şüpheli alacak olarak kabul edilmesine imkân sağlanmalıdır.
9. Kıymeti düşen malların değer tespitlerinin hızlı ve alternatif yeni yöntemlerle yapılmasına imkan sağlanmalıdır.
10. Deprem bölgesindeki mükellefler için fevkalade amortisman uygulaması koşulları kolaylaştırılmalıdır.
11. Yasal merkezleri deprem bölgesinde kurumlar vergisi mükellefleri ile gelir vergisi mükelleflerine 2023 ve izleyen yıllar için belirli bir süre indirimli kurumlar ve gelir vergisi oranları uygulanmalıdır.
12. Deprem bölgesine yönelik yapılacak bağış ve yardımlarda denetim şartı aranılarak kapsam genişletilmelidir.
13. Ücretlilerin de bağış yapmasını teşvik edecek vergisel düzenlemeler yapılmalıdır.
14. İşverenler tarafından depremzede çalışanlarına yapılacak ayni veya nakdi yardımlar ücret istisnasından yararlandırılmalıdır.
15. Deprem bölgesinden zaruri sebeplerle göç edenlerin tekrar bölgeye geri dönüşlerini sağlayacak vergisel teşvikler ivedilikle hayata geçirilmelidir.
16. Bölgedeki yapıların yeniden inşasına yönelik KDV istisnası getirilmelidir.
17. Depremzedelerin barınma ihtiyacına katkı sunacak prefabrik yapılar ve konteynerlere ilave olarak çadır, karavan vb. mallar için de KDV Oranı yüzde 1’e indirilmelidir.
18. Cansuyu kredilerinin verilmesi ivedilikle başlatılmalıdır.
19. Depremden kaynaklı intikallerde veraset ve intikal vergisi istisnası sağlanmalıdır.
20. BES ve hayat sigortası ödemelerinden vergi kesintisi yapılmamalı ve ödemeler kolaylaştırılmalıdır.
21. Bölgedeki firmalar için yatırıma katkı oranı ve indirimli kurumlar vergisi oranı artırılarak bölgeye yapılacak yatırımlar üst seviyede teşvik edilmeli ve yeni ekonomik ve ticari faaliyetlerin bölgede gerçekleştirilmesine yönelik teşvik uygulamaları geliştirilmelidir.
22. Yatırım teşvik belgesi kapatma işlemleri kolaylaştırılmalıdır.
23. Afet nedeniyle verilecek ihtiyaç kredisi gibi kredilere ilişkin vergisel teşvikler sağlanmalıdır.
24. Afet bölgesinde yapılacak imar ve inşa faaliyetlerinin finansmanı için özel çalışmalar yapılmalıdır.
25. Deprem bölgesinde yürütülen vergi incelemeleri mücbir sebep süresince durdurulmalı ve deprem bölgesindeki mükelleflerle bağlantılı karşıt inceleme yapılma zorunluluğu kaldırılmalıdır.
26. Yıkılan binaların tapu kayıtlarında arsa vasfına dönüştürülmesi herhangi bir mali yükümlülük doğurmadan yapılmalıdır.
27. Depremzedelere yönelik istihdam teşvikleri hayata geçirilmelidir.
28. İşverenlerin, deprem bölgesinde çalışan işçilerine yapacakları nakdi yardımlar sigorta priminden muaf tutulmalıdır.
29. İşverenlerin işlemleri deprem bölgesinden yürütülen deprem bölgesi dışındaki işyerleri de SGK uygulamaları bakımından mücbir sebep kapsamına alınmalıdır.
30. Depremden etkilenen çalışanların mali, sosyal ve ekonomik haklarının korunmasına yönelik tedbirler devreye alınmalıdır.