Yarım asırdır zirvede: 911 Turbo 50 yaşında
Porsche, 1974’te ilk 911 Turbo ile saf motor sporları teknolojisini performans ve lüksün benzersiz birleşimiyle yollara uyguladı. Bu, otomotiv tarihinin en özel kilometre taşlarından biri oldu.
Okan ALTAN
Galibiyet serileri, rekor turlar, motor sporlarının en özel isimlerinden biri, Porsche denince Turbo!.. Porsche turbo teknolojisini deneyimleyen herkesin özel bir hikayesi vardır. Hele yarış pilotları ve mühendislere ‘Turbo’nun kendileri için ne anlama geldiğini sormak ve dinlemek gerek…
Bir model tanımından çok daha fazlası olan ‘Turbo’ ilkesi, yarım yüzyıldır Porsche’nin yapılabileceklerin sınırını çizdi. Zuffenhausen'de bir Turbo, deneyim ve başarıyı, sportiflik ve günlük kullanılabilirliği birleştiriyor. Her Turbo, Porsche'nin dünya yarış pistlerinde kutladığı tüm zaferleri içinde taşıyor. Sürücü ile yol arasındaki nihai bağlantının büyüleyici vizyonu, bir spor otomobilin vücut bulmuş hali… Yoğun bir sürüş deneyimini, günlük kullanımla eşleştirilmiş sportifliği, deneyim ve başarıyı temsil ediyor.
Turbo her zaman mümkün olanın sınırını gösterirken; Turbo, yol ile dinamik bir bağlantı kurduğunda, sürücü de yol ile bağlantı kurduğunu hisseder.
Kökleri 50 yıl öncesine dayanan, motor sporlarındaki kökeni 50 yılı aşkın bir geçmişe sahip bir teknoloji platformu olarak Turbo, tavizsiz kapasiteye sahip bir spor otomobildir.
Porsche'nin efsanevi teknoloji harikası ‘Turbo’ kelimesi, birçok otomobil tutkunu için Porsche markasıyla eş anlamlıdır.
Porsche'nin Turbo teknolojisi, 1970'lerin başında motor sporlarında performansı artırma amacıyla başladı. İlk 911 Turbo modeli, 1974'te piyasaya sürüldü ve o dönemin en hızlı seri üretim otomobillerinden biri oldu. Zuffenhausen'de geliştirilen Turbo modellerinin yarış pistlerindeki başarılarla dolu geçmişinde Le Mans, Dünya Ralli Şampiyonası ve diğer motor sporlarındaki zaferlerini iyi biliyoruz. Özellikle de Le Mans’taki 19 genel zaferin 17’si, turbolu motorlarla kazanılmıştı.
924 Turbo, 944 Turbo, Cayenne Turbo, Panamera Turbo ve Macan Turbo, hatta sadece fiziksel turboşarjlarla sınırlı olmadığını gösteren tamamen elektrikli Taycan modelinde bile ‘Turbo’ ismi kullanılıyor.
Yüksek performans ve konfor
Turbo teknolojisi, Porsche'nin spor otomobil mühendisliğinde ileriye dönük bakış açısını temsil ediyor.
Walter Röhrl, Peter Falk, Valentin Schaffer gibi efsanevi isimler, Porsche Turbo'nun motor sporlarındaki etkileyici hikayelerini bizlerle paylaşmışlardı. Röhrl, 911 Turbo'nun sürüş dinamiklerinden etkilenmiş ve Turbo teknolojisini güç, başarı ve dostlukla ilişkilendirmişti. Falk ise, 911 Turbo'nun geliştirildiği dönemde yaşanan zorlukları ve yenilikçi fren sistemlerinin uygulamasını anlatmıştı. Schaffer de, turbo motorlarının Le Mans'taki zaferlerle dolu hikayelerini ve teknolojik gelişim süreçlerini vurgulamıştı.
Bugün, Porsche Turbo modelleri, yüksek performans ve konforu bir araya getiren eşsiz otomobiller olarak kabul edilirken; Porsche, Turbo teknolojisini sürekli olarak geliştirmeye, spor otomobillerde performansın sınırlarını zorlamaya devam ediyor.
Turbo, model adından öte spor otomobil mühendisliğinde mükemmelliğin sembolü olarak görülüyor, Porsche ve tutkunları arasında…
Mevcut model yelpazesini Turbo versiyonuyla taçlandırmak Porsche'de bir gelenek… 1970'lerin başındaki enerji krizinin ortasında Porsche gelecek için plan yapıyordu ve teknolojik ilerleme açısından zamanının çok ilerisindeydi. Spor otomobil üreticisi bugüne kadar, seri üretime girmeden önce egzost turbo şarjının kullanımı gibi yeni teknolojileri dünya yarış pistlerinde ilk kez test etme fikrini korudu.
Turbo ile Turbo olmayan arasındaki fark yalnızca görebildiğiniz bir şey değil, her şeyden çok hissettiğiniz bir şeydir. 911 Turbo, pazara sunulduğunda zamanının en hızlı seri üretim araçlarından biriydi ve dünyada egzost gazı kontrollü turbo şarja sahip ilk araçtı. Rakiplerinden farklı olarak günlük kullanıma tamamen uygundu ve şaşırtıcı şekilde konfor sunuyordu.
Her zaman “daha fazla”
“Performansın ötesinde – Porsche Turbo'nun 50 yılı” başlığıyla Porsche, zorluklar karşısında ilham veren zafer ve azim hikayeleriyle dolu bir evrenin kapılarını açıyor. Beklentileri her an aşabilme ama kendini kimseye kanıtlamak zorunda olmama veya her zaman sıradanlığın ötesine geçme ya da ‘“daha fazla” hissiyle Turbo, tarif ediliyor.
“1.000 kilogram ağırlığındaki ve herhangi bir yere basma kuvveti olmayan bir arabada 50tam0 beygir; oldukça maceraydı!” diyor Röhl ve “Bugün 992 nesli 911 Turbo benim için dünyanın en iyi arabası. Turbo zahmetsizdir; uzun mesafelerde inanılmaz derecede güçlü ve sessizdir.” diyor.
1970'lerin başında Porsche, yarışlarda “kazanan” bu fikirini egzotik yarış prototiplerinden Porsche 911'e aktardı ve sonraki otuz yılda, fabrika ekibi ve motor sporları müşterileri, GT spor otomobillerinin olduğu her yerde, 911 Turbo'nun yarış ve ralli versiyonlarında çok sayıda zafer elde etti. Prototip yarışları, Formula 1 ve rallilerin üstünde 17 L’e Mans zaferi ve Formula 1 dünya şampiyonluğunu ve Paris-Dakar ralli maratonunu kazandı. Dünya Dayanıklılık Şampiyonası'nda (WEC) ve Kuzey Amerika IMSA GTP Şampiyonası'nda son teknoloji ürünü hibrit motorlarla elde ettiği son başarılarda da turbo gücünden yararlandı.
1995 yılında Porsche ilk 911 GT2'yi piyasaya sürdü. Pist odaklı bu GT otomobili, 993 neslinin 911 Turbo'sunu temel alıyordu ve hava soğutmalı 3,6 litrelik çift turbolu düz altı silindirli motora sahipti. Takip eden yıllarda Porsche, 997 neslinin 911 GT2'sinde de turbo şarjı kullanacaktı. Yeni nesil motorların bir parçası olarak, 2015 yılından itibaren daha geniş 911 Carrera serisinde çift turbo kullanılmaya başlandı. Porsche, 2016'dan itibaren 718 model serisinin dört silindirli boxer motorlarında da turbo koydu. Sonuç: Daha düşük yakıt tüketimiyle birlikte daha fazla güç ve tork!
1979'da Porsche 924 Turbo'yu, 1985'te Porsche 944 Turbo'yu ve üç yıl sonra da ilk 944 Turbo S'yi de süsledi. Cayenne Turbo 2002'de, daha da güçlüsü Turbo S ise 2005'te piyasaya sürüldü. Porsche, Panamera serisini 2009'da piyasaya sürdü ve ilk Turbo da aynı yıl ortaya çıktı. Dört yıl sonra en iyi Turbo S modeli geldi. Son olarak Porsche, 2014 yılında Macan Turbo'yu piyasaya sürdü.
Gösterişli arka kanatlar ve tekerlek kemerleri, hafif yapı, kapılar ile arka tekerlekler arasındaki havalandırma delikleri ve özellikle sportif donanım; özel sürümleri, dinamik performansı, etkileyici güç dağıtımını ve hız, ilk akla gelenler, Turbo denilince…
Porsche, 911Turbo'nun ikinci neslinde arka spoylerin altına bir şarj havası soğutucusu yerleştirdi. Bu, üretim otomobilinde dünyada bir ilkti ve yine motor yarışlarından türetilen bir yenilikti. Porsche, 996 nesli 911 Turbo'yu PCCB seramik kompozit disk frenlerle sundu. 911 Turbo (997), Değişken Türbin Geometrisine (VTG) sahip turboşarjların kullanıldığı ilk seri üretilen benzinli motordu. Turbo'nun bir diğer karakteristik özelliği ise spor otomobil üreticisinin her model için yeni bir Sport Chrono paketi oluşturmasıydı.
1974'ten bu yana 930, 964, 993, 996, 997, 991 ve 992 Porsche’ler, dinamizmi verimlilikle birleştiren “Turbo” adıyla taçlanıyor.