Beklenti yönetirken dikkat; çuvallayabilirsin

Şeref OĞUZ
Şeref OĞUZ ÖNERİ - YORUM

Beklenti yönetiminin gücü ve enerjisi, bunu yöneten kuruma duyulan güven ve itibardan beslenir. Gerek şart bu "güven"dir. Yeter şart ise "beklentinin" hayatın pratiğiyle çelişmemesidir

Merkez Bankası, sözüm ona kamuoyunun enflasyon beklentisini yönetmek adına anket yayınladı. Söylediği; 12 ay sonrası için piyasa katılımcıları %22,25 düzeyinde, reel sektör %36,6 ve hanehalkı %52,9 enflasyon bekliyormuş. Hele ki “vatandaşın enflasyon beklentisi geriledi” diye vurgu yaparak…

Gözlüğünün camı kirli ise manzarayı net göremezsin. Verini temizle ki geleceği daha net görebilesin. Eğer beklentiyi hamaset ve yalan-yanlış veriyle yöneteceğini sanıyorsan, yanılıyorsun. Anket ile enflasyon beklentisi yönetilmez. Heleki rakamları kendi kişisel beklentine göre eğip büküyorsan…

TAHMİN İLE TEMENNİ FARKLI ŞEYDİR

Enflasyon “12 ay sonra %22,25 olur” diyen şu piyasa katılımcıları, beni daima katıla katıla güldürmüştür. Her biri Merkez’in seçtiği ve “belki bir gün ben başkan olurum” beklentisindeki bu kişiler, TCMB’nin topluma dayattığı rakamları, papağan gibi yineler ve organize yalan üretirler.

Oysa geleceği tahmin konusunda feraseti ispatlanmış olanların başında ev kadınları, akabinde reel sektör gelir. Zira hanehalkı enflasyonun eli kolu bağlı kurbanlarıdır ve en derin hissedenlerdir. Reel kesim gerçekçi tahmin yapmak zorundadır çünkü bu rakamlara dayalı gelecek planı yapacaklardır.

2 SORU 2 CEVAP / Beklenti yönetimine dair…

Beklenti yönetimi nedir?

Sevgiliye; vaat et, ver. Senden iyisi yoktur. Yine aynı sevgiliye; 10 vaat et, ver, senden kötüsü yoktur. Üstelik 84'ün 2 katı olmasına rağmen... Buna, beklenti yönetimi diyoruz.

Ekonomideki karşılığı nedir?

"Önce beklenti oluştur ve sonra bu beklentiyi yöneterek istediğini yaptır." Her şey algıya dayanıyor ve algılar bir süre sonra gerçeğe dönüşüyor. Fakat algıyı yalanla yönetenler ise felaket üretebiliyor.

not

YAPAY ZEKÂ BEKLENTİYİ NASIL YÖNETİYOR?

YZ sistemleri; insan beklentilerini analiz eder, tahminler üretir, karar modelleri kurar. YZ beklenti yönetimi 3 aşamalı yeni bir algoritmaya dönüştü: 1- Algı oluştur: Veriyle, içerikle, söylemle… 2-Tutarlılık inşa et: Her temas noktasında aynı mesaj… 3- Algıyı olguya dönüştür: uygun kod üret.

BEKLENTİ YÖNETİM LÛGATI

Tahmin: Geleceğe dair öngörüde bulunmak adına veriye dayalı model

Temenni: Tahmine konu olan neticeye dair eylem olmadan içinden geçenler

Enflasyon beklentisi: Merkez Bankası’nın sektörlerin tahminlerine dair anketi

Algı-Olgu farkı: Önce algıyı oluştur sonra olguya dönüşün. Ancak gerçeğe ters düşme

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Ekonomi niye batmadı? 31 Ekim 2025
ŞEREF OĞUZ YAZDI 28 Ekim 2025