Sürdürülemez eylemlerle sürdürülebilirlik olur mu?

Olmaz tabii ki… Zira sürdürülebilirlik, büyümeye dair her ne yapıyorsan onu biteviye tekrarından gelir. Ata biner atayı unutur, attan iner atı unutur zihin yapısıyla büyümeniz, taşikardi kalp kardiyo kaydı gibi bir yukarı bir aşağı zıplayıp durur, orta gelir tuzağında patinaj yaparsın.

Sürdürülebilir büyümek tüm toplumların dilinde ancak herkesin harcı değil. Zira sürdürülebilirlik, söylemle değil, eylemle mümkün. Birbiriyle tutarlı, bütüncül yaklaşımla hazırlanmış, siyaset ve partilerüstü anlayışı benimsenmiş toplumların harcı… Bizde ise içi boşaltılmış bir slogan yalnızca…

SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME NE İŞİMİZE YARAYACAK?

1-Öncelikle fiyat istikrarın olur. Enflasyonun kontrol altındadır. Merkez bankası paranın dümenindedir.

2-Büyüme sürdürülebildiği oranda refaha yansır. Kalıcı refahın birincil şartı da büyümenin sürmesidir.

3-İşsizliğin düşüktür ve mesleki derinlikler oluşmaya başlar. Yeni işler üretilir, olanlar geliştirilir.

4-Özgürlükler artar. Piyasa ekonomisi içinde daha az yasaya ihtiyaç duyarsın. İktisadi düşünce özgürleşir.

5-Cari fazla verirsin, altyapı yatırımlarına özkaynak temin eder, ithalata bağımlılığını azaltırsın.

İKİ SORU İKİ CEVAP

Büyüme sürerse mutluluk endeksi de yükselir mi?

Evet. Bu da seni göç veren ülke olmaktan çıkarır, daha fazla milletlerin cazibe merkezi haline gelirsin. Eğitim kurumların küresel markalar üretir, kültürel unsurların senin yumuşak gücün haline gelir.

Toplumda hoşgörü artar mı?

Refah artışı daha fazla bireyin uygarlık talebini tetikler. Bu da işbirliği kültürünü yüceltir. Ardından hoşgörü ortamında toplumsal barışın çimentosu oluşur.  Çatışmalar yerini işbölümüne bırakır.

NOT

BİZİM BÜYÜME MODELİMİZ CON AHMET’İN DEVRİDAİM MAKİNESİ

Türkiye, zaman zaman yüksek büyüme oranlarını gerçekleştirdi. Ancak bunu sürdüremedik. Zira dış kaynağa bağlı ekonomik modellerimiz, ithalata mahkûm ihracatımız ve ekonomi yönetimindeki zaaflarımız bizi yüksek büyümeden alıkoydu.

2011’de çift haneli büyümemiz, dünyadaki bol sıcak paradan tetiklenmişti. Ara malı ve hammadde ithalatımız için gereken dövizi zaten bu kaynaklarla sürdürülebilir kılamazdık. Bu tıpkı, “Con Ahmet’in devridaim makinesi” gibi imkânsızdı. Hani şu sürekli dönerek sonsuz enerji üretebildiğini iddia eden bir mucidimiz var ya…

Con Ahmet’in devridaim makinesi; ürettiği enerjiden başka kaynak olmadan tükettiği enerjiyle sürgit hareket edebileceğini sanmanın sembolik ifadesidir. Bir dinamonun ürettiği elektrikle çalışan motorun, aynı dinamoyu çevirmesi hali… Milyonlarca devridaim modeli denenmiştir, çalışması imkânsızdır.

Nitekim “aman hızlı gitmeyelim, hiç değilse 5’nci vitesten 4’e yavaşlayalım” dedik ve 2012’de neredeyse rölantiye indik, %2,2 büyümeye düştük. Con Ahmet’lerimiz ise tükenmedi hala…