Yeni hükümetin Kemal Derviş’i kim olacak?

Kemal Derviş; Cumhuriyet tarihimizin en büyük krizi olan 2001’de ekonomiyi düze çıkaran insan olarak zihinlerimizdedir. Yaptığı; uçurumun kenarına gelmiş ekonomiyi kurtarmak için 15 günde 15 yasa çıkarmak ve bunları uygulama becerisini göstermek… Üstelik küresel desteği de alarak…

20 yıl ardından ülke, ekonomide uçurumun kenarına gelmiş durumdadır. Seçim sonuçları gösteriyor ki mevcut hükümet, 2’nci turda varışa daha yakın duruyor. Mevcudun devamı halinde, şimdiki politikalarla gidemeyeceği, açıktır. Her ne kadar “dediğim dedik, çaldığım düdük” denilse de…

“U” DÖNÜŞÜ MÜ “L” DÖNÜŞÜ MÜ?

Belli ki ekonomide bir “U” dönüşü ihtiyacı, inkâr edilemeyecek düzeydedir fakat iki sandık arası radikal dönüş olamayacağına göre belki bir “L” dönüşü yaşanacaktır.  Zaten faizde, kurda, enflasyonda su alan bu tekneyi batırmadan sakin sulara çıkaracak, L dönüşünü yaptırmak kolay olmayacaktır.

Temel ihtiyaç; güvenilir bir kaptandır. Her ne kadar eski bakan Mehmet Şimşek ve eski guvernör Naci Ağbal gibi isimler konuşulsa da yapılması gereken; isimlerde bağımsız olarak şudur; 1-gerçekçi tespit, 2-kapsayıcı çözüm ve 3-güvenilir uygulayıcı… Zaten ekonomi ancak bu üçleme ile kurtulacaktır.

İKİ SORU İKİ CEVAP

Enflasyonla mücadele?

İki sandık arası buna imkân da niyet de olamaz. Zira enflasyon obezite ise diyeti, büyümeyi yavaşlatmaktır ki 31 Mart 2024 yerel seçim öncesinde bunu düşünemezler. Her ne kadar tek haneli enflasyon sözü verilmiş olsa da… Bizim halkımız enflasyondan beslendiği ölçüde ona fazlaca aldırmaz. Onu üzen, alım gücündeki düşüş ve hayat pahalılığıdır ki zaten “enflasyon telafisi”, taze basılmış banknotlar sayesinde sıkıntısı ötelenebilmektedir.

Kemal Derviş bulunsa da başarabilir mi?

Bu, “ben ekonomistim” beyanındaki Cumhurbaşkanı’nın yeni döneminde takılanacağı tutuma bağlıdır. Eğer küresel arenada söz sahibi, saygın ve yetkin bir Kemal Derviş bulur ve arkasına siyasi desteğini koyarsa, tüm sorunlar olmasa da hayati olanları çözüm yoluna sokulabilir.

NOT

SORUNLARIMIZI TORUNLARIMIZ ÇÖZER

Mesleğimde 51’inci yılındayım ve yığınca kriz, onlarca paket, pek çok hükümet, sayısız bürokrat ve yeterince ekonomik aktör; bildim, tanıdım, yaşadım. Gördüğüm temel dönüşüm; ithal ikameci ve içeriye yönelik ekonomik modelden, ihracata dayalı dışa açık büyümeye geçiş oldu.

Bunu Rahmetli Turgut Özal başardı ve yasa ekonomisinden piyasa ekonomisine geçişte, çokça sıkıntı yaşayarak bir yere geldik. 65 sektörde küresel üretim becerisine sahip, turizmde, sanayide hatırı sayılır ağırlığı olan bir ülke olabildik.

Fakat çözemediğimiz; sürdürülebilir büyüme ve eğitim atılımı ile teknolojik dönüşüm oldu. Krizleri çözmedik, geçiştirdik. Sorunlarla baş ettik ama sebeplerine odaklanamadık. Ülkenin küresel aktör olarak saygınlığını artırma yolunda işbirliği yapamadık, partiler üstü politikalar geliştiremedik.

Bir bakıma torunlarımızın hayatını adeta ipotek altına alan fahiş hatalar yaptık. Emekli yaşını küçülttük, yetmedi EYT’leştirdik. Liranın namusunu korumadık, dövizin kölesi haline geldik. Ancak şundan da emin olduk ki sorunlarımızı torunlarımız çözemeyecek, biz çözmeliyiz. Oysaki bu anlayıştan öylesine uzağız ki… Son seçim sonuçlarını bir de torunlarımızın bakışıyla değerlendirin.