Zekâ ve yetenek servetimiz
Üç tarafı denizler ve 4 tarafı sorunlarla çevrili bu coğrafyada zeki ve yeteneklilerimizi yönetime, üretime katmazsak, yeterince akıllı olmazsak başımız belaya girer. Aklını kullan, korkma bitmez
Bundan 30 yıl önce kurduğumuz Türkiye Zekâ Vakfı’nın 11’nci Zekâ ve Yetenek Kongresi’ndeyiz. ODTÜ’nün Kemal Kurdaş Kongre salonunu dolduran insanlar, yapay zekânın her şeyi dönüştürme iddiasını tartışıyor. Görünen o ki YZ’nin yüzde 10’u, yüzde 100 doğru. Peki ya geri kalanı?
Zekâya bu takıntımız niye? İşi gücü olan yüzlerce insan 30 yıldan bu yana zekâya ve yeteneğe dair, sürdürülebilir gayretiyle ne yapmak ister? Aslında cevap net: daha iyi bir yarın için ülkemizin insan kaynaklarını daha nitelikli hale getirmek, kabiliyetleri cesaretlendirmek ve zeki insanlara iyi gelmek.
HAYATI ANLAMLI KILAN ZEKÂ
Her toplumun %2’si zeki ve yeteneklidir. Ancak o toplumun kaderini, bu %2’ye nasıl davrandığınız belirler. Eğer onları “devlet başa” yaparsanız, “ufukların efendisi” olursunuz. Ancak bu %2’yi “kuzgun leşe” atarsanız; “uygarlığın taşrasına” düşersiniz. Bu bir tercih aslında ve sizce hangisini tercih ettik?
Kongre’deki sunumları dinledikçe 11 yıldan bu yana gayretimizin, zekâ ve yetenek servetini, üretime, yönetime, eğitime katkı sunacak hale getirmek olduğunu anlıyoruz. Vakıf Başkanı Emrehan Halıcı; “yapay zekânın getirdiği en büyük fark kişiselleştirme gücüdür” diyerek bu yeni olguya işaret ediyor.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Zekâya dair…
Yapay zekâ, tehlikeli mi?
Yapay zekâ, insanı işlevsiz kılacak iddiaları abartıdan ibaret. YZ iyi bir asistan, kullanışlı bir yardımcı unsur. Kongrede YZ imkânlarını kullanırken insanın doğal zekâ ve yeteneklerinin önemi vurgulandı.
Bizdeki durum nedir?
Toplumun yapay zekânın önemine dair ikna edilmesi aşamasını geride bıraktık. Ancak YZ’yi hangi derinlikte kullanacağımız konusunda çok daha yol almamız gerekiyor. Kongre buna yardım ediyor.
NOT
KÖLELİĞİN DİJİTAL ALTIN ÇAĞI MI BAŞLIYOR?
İki gezegen dertleşiyormuş: -Üzgün görünüyorsun, hayırdır neyin var? –Hiç sorma, bende “insan” çıktı. Bu fıkrayı Vakıf kurucularımızdan Ziya Selçuk anlattı ve ilave etti: “insan olan yerde sorun vardır.” YZ de sorun çözmede yeni bir enstrüman. Kötü kullanırsak; “EYAYZAYMER” olur çıkarız.
ZEKÂ LÛGATI
Zekâ: düşünme, algılama, kavrama, yargılama, soyutlama, uyum sağlama
Yapay zekâ: insan zekâsını taklit edebilen bilgisayar sistemi ve algoritmalar
Embesil: beceri, yetenek ve öğrenme işlevinin kendi yaş ortalaması altında olması
Kollektif zekâ: Birden fazla varlığın işbirliği ve rekabetle ortaya çıkardığı zekâ