Deprem sonrası arsa fiyatları uçtu: Uzmanlar uyarıyor
23 Nisan’daki 6,2 büyüklüğündeki depremin ardından İstanbul ve çevresinde arsa talebi patladı, fiyatlar kısa sürede ikiye katlandı. Uzmanlar ise “Her toprak parçası değerlidir sanmayın, dolandırıcılara dikkat edin” uyarısında bulunuyor.
Türkiye Gazetesi’nden Kaan Zenginli’nin haberine göre, 23 Nisan’da meydana gelen 6,2’lik deprem sonrasında İstanbul ve çevresinde arsa ile tarla fiyatları artışa geçti. Özellikle Çatalca, Silivri, Arnavutköy, Tekirdağ, Marmara Ereğlisi, Çorlu ve Saray gibi bölgelerde gayrimenkul talebinde artış görüldü.
23 Nisan öncesinden Silivri’de 450 metrekarelik imarlı bir arsa 2,5 milyon TL’ye satılırken, bu rakamım 4 milyon TL’ye çıktığı belirtiliyor. Tekirdağ Çorlu’da da 1.000 metrekarelik imarsız bir arsanın fiyatı 1,5 milyondan 2,5 milyona çıktı.
Depremin merkez üssü olmasına karşın bölgede arsa fiyatları yüksek artış gösterdi. Emlakçılar yoğunluktan memnun olurken, endişelerini de açıklıyorlar.
Uzmanlar “endişeli”
Silivri’den gayrimenkul danışmanı Ahmet Göyneli “Arayıp soran çok fazla. İmarlı arsa alıp müstakil ev yapmak isteyen de var, tarla alıp ‘tiny house’ yerleştirmek isteyen de… Ama herkesin dikkatli olması gerekiyor. Her toprak parçası sanıldığı gibi değerlendirilemez” dedi.
Gayrimenkul hukukçusu Avukat Ebru Yılmaz, “Deprem sonrası oluşan yatırım ilgisi anlaşılabilir, ancak tüketiciler plansız hareket etmemeli. İmara kapalı bölgelerde yapılaşma kesinlikle yasak. Ayrıca yerleşime uygun olmayan alanlarda yapılan satışlarda dolandırıcılık riski çok yüksek, size imar değil, vaat satıyorlar. Belediyeler resmî açıklama yapmadan, imar geleceğine dair hiçbir söz güvenilir değildir. İmar planları yıllarca bekleyebilir, hatta hiç çıkmayabilir” dedi.
Dolandırıcılara dikkat
Gayrimenkul değerleme uzmanı Burak Taban da “Sahte ilanlarla vatandaş kandırılıyor. Mutlaka tapu ve imar durumları resmî kurumlardan kontrol edilmeli. 2005 yılında Marmara Ereğlisi’nde 2 dönümlük bir araziyi ‘yakında imar gelir’ diyerek bir vatandaşa satmışlar. Aradan 20 yıl geçmiş ama hâlâ imar yok. Bu insanların umutlarıyla oynanıyor” dedi.
Yerleşime kapalı bölgelerde, dolandırıcıların “burası imara açıldı” diyerek yüksek fiyattan satış yaptığına yönelik şikâyetlerin arttığı görülürken, değerlenme bekleyenleri de hayal kırıklığı bekleyebiliyor.
“Yalan” ifadelerle satışlar yapan kişiler, kendilerini belediye çalışanı ya da “belediye/tapu ile bağlantılı” şekilde tanıtabiliyorlar.
Her arsaya “tiny house” olmaz!
“Tiny house” denilen prefabrik ve karavan karışımı evlerin de modası sürüyor. Ancak pek çok kişi yönetmeliklerden habersiz olduğu için şehir planlayıcıları uyarıyor:
“Tiny house’un sabitlenmesi yasak. Kanuni olarak tekerlekli ve taşınabilir olması gerekiyor. Ayrıca altyapı hizmeti olmayan yerlere konulması da mümkün değil. Bu nedenle alıcılar her detayı araştırmalı.”
Arsa alırken dikkat edilmesi gerekenler
Uzmanlar arsa alırken, nelere dikkat edilmesi gerektiğini şu şekilde sıralıyor.
Tapu kaydını kontrol edin! Almak istediğiniz taşınmazın tapusu var mı, hisseli mi yoksa tek kişiye mi ait, mutlaka kontrol edin. Tapu senedinde taşınmazın niteliği (arsa, tarla, bağ, bahçe, vs.) belirtilmiş olmalı.
İmar durumunu sorgulayın! Belediyeden veya ilgili kurumlardan arsanın imar durum belgesini mutlaka alın. Alacağınız yerin imar izni var mı, konut yapılabilir mi, tarım arazisi mi, öğrenin.
Kadastro ve parsel bilgilerini alın! Kadastro müdürlüğünden parselin konumu ve sınırları hakkında bilgi alın. Harita veya kroki üzerinden yerin uygunluğu ve çevresi incelenmeli.
Yolu, altyapısı olup olmadığını kontrol edin! Arsanın ulaşımı kolay mı, yolu var mı, elektrik, su, kanalizasyon gibi altyapı hizmetlerine yakın mı araştırın.
Zemin etüdü ve doğal afet risklerini araştırın! Deprem, heyelan gibi doğal afet riski taşıyan bölgelerden uzak olup olmadığı kontrol edilmeli. Zemin sağlamlığı ve jeolojik yapı önemlidir.
Tarla alımlarında tarım kanununu kontrol edin! Tarla alımlarında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’na göre bazı kısıtlamalar olabilir. Bu sebeple tarımsal arazi bölünemezliği gibi detaylara dikkat edin.
Satıcıyla resmi sözleşme yapın! Satıcıyla yapılan noter tasdikli sözleşme veya tapu devri resmî olarak yapılmalı. El yazısı senetlere güvenmeyin.
Üzerinde vergi borcu, haciz durumu var mı kontrol edin! Arsanın üzerinde vergi borcu, ipotek veya haciz olup olmadığını tapu müdürlüğünden kontrol edin.
Çevredeki projeler ve gelişmeleri inceleyin! Bölgenin gelecekteki kentsel gelişim planları ve altyapı projeleri değer artışını etkileyebilir.