Mevduat faizi bu yıl ilk kez yüzde 40’ın altında

ŞEBNEM TURHAN

Merkez Bankası’nın temmuz Para Piyasası Kurulu toplantısında yaptığı 3 puanlık faiz indirimi mevduat faizlerini de geriletti. PPK sonrası hemen 2.5 puanlık indirim yapan bankacılık sektörü geçen hafta da 1 puan daha düşürdü mevduat faizlerini. EKONOMİ’nin takip ettiği bir özel yabancı bankanın 100 bin liraya kadar mevduat faiz oranı 32 gün vadelide yüzde 43,5’e 92 gün vadelide yüzde 42,5’e gerilerken 45 gün vadeli mevduat faiz oranları bu yıl ilk kez yüzde 40’ın altına geriledi ve yüzde 39,75 oldu. Faiz indirimlerinin devam etmesini ve yılın yüzde 35 politika faiziyle tamamlanması beklenirken mevduat faiz oranlarında düşüşün sürmesi öngörülüyor. Bu durum TL’ye ilginin ise azalmasına neden olabilir.

Haziran 2023’te göreve gelen yeni ekonomi yönetimi enflasyonla mücadelede sıkı para politikasının yanı sıra değerli TL ile yatırımcının TL varlıklara ilgisini artırmayı hedefledi. Yükselen politika faizi TL mevduat faizlerinde de artış yarattı. Haziran 2023 öncesinde uygulanan düşük politika faizi TL mevduatta da düşük oranların yaşanmasına neden olurken döviz kurlarında oynaklık, kur korumalı mevduatın cazibesi ve borsada halka arzlarla gelen yüksek getiriler yatırımcının TL mevduattan uzaklaşmasına da neden olmuştu. Haziran 2023’te toplam mevduat içinde standart TL mevduatın payı yüzde 35,06 idi. Geçen hafta itibariyle ise oran yüzde 59,93 ile yüzde 60 sınırına dayandı. Son iki yılda yatırımcının standart TL mevduata ilgisinin artmasıyla toplam mevduat içindeki payı da payı 24.87 puan arttı. Geçen yıl aralık ayında başlayan ancak 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yönelik operasyonun yarattığı finansal sarsıntı ile kesintiye uğrayan politika faiz indirimlerine Merkez Bankası temmuz toplantısıyla yeniden başladı. Temmuz toplantısında politika faizi 300 baz puan indirimle yüzde 43’e çekildi ve beklentilerden iyi gelen enflasyon verisi de piyasa uzmanlarının politika faiz indirimlerinin devam edeceğine yönelik öngörülerini güçlendirdi. Yılsonu için Merkez Bankası’nın enflasyon tahmini yüzde 24 seviyesinde, üst bant ise yüzde 29. Piyasa uzmanları da yüzde 30 seviyesinde enflasyon ile yüzde 35 seviyesinde politika faizi beklentilerini koruyor.

92 gün vadeli mevduatta %43 faiz oranı

Bu durum Merkez Bankası’nın eylül ayı Para Politikası Kurulu toplantısında da faizi 300 baz puan daha indireceği beklentilerini arttırdı. Standart TL mevduat faizleri de politika faizine paralel gerilemeye başladı ve gelecek indirimleri de şimdiden fiyatlıyor bankacılık sektörü. EKONOMİ’nin takip ettiği bir özel yabancı bankanın standart TL mevduat faiz değişimi de bu fiyatlamayı ortaya koyuyor. Merkez Bankası temmuz PPK’sı öncesinde 100 bin liraya kadar mevduat faizi 32 gün vadede yüzde 47, 45 günde yüzde 42,75, 92 günde ise yüzde 45,5 seviyesinde bulunuyordu. PPK sonrasında hemen bankacılık sektörü harekete geçti ve 2.5 puanlık indirimle 32 gün vadelide faizi yüzde 44,5’e, 45 gün vadelide yüzde 40,25’e, 92 gün vadelide ise yüzde 43’e çekti. Temmuz ayı enflasyon verisinin beklentilerden iyi gelmesinin ardından faiz indiriminin 3 puana kadar fiyatlanmaya başlamasıyla bankacılık sektöründe mevduat faizleri 1 puan daha indirildi. 100 bin liraya kadar mevduatta 32 gün vadeli mevduat faizi yüzde 43,5’e, 45 gün vadelide yüzde 39,75’e, 92 gün vadelide ise yüzde 42,5’e çekildi. Böylece 45 gün vadelide bu yıl ilk kez standart TL mevduat faizi yüzde 40’ın altına gerilemiş oldu. Geçen yıl aralıkta faiz indirimlerinin başlamasıyla yüzde 45’ten gerileyen mevduat faiz oranları 19 Mart sonrası sıkılaştırılan finansal koşulların etkisiyle yeniden yükselmişti. Uzmanlar, politika faiz indirimlerinin tasarrufların TL’ye yönelmesini zorlukla sağlayan faiz seviyesinin altına gelmesinin ise son dönemde hızlı hareket eden dövize yönelimi riskini de barındırdığını belirtiyor.