Reel sektörde alarm: Borç krizi derinleşti, takipteki krediler rekor kırdı

Yüksek faiz oranlarına rağmen faaliyetlerini krediyle sürdürmeye çalışan reel sektör artık borçlarını çeviremiyor. Pek çok sektörde batık kredi oranları hızla artıyor. İnşaat ve eğitim sektörleri kullandıkları her 100 liralık kredinin 38 lirasını, enerji sektörü 24 lirasını, imalat sanayi 15 lirasını, perakende sektörü 22 lirasını, çiftçiler ise 8,6 lirasını geri ödeyemedi. Nefes'ten Şehriban Kıraç'ın haberine göre özellikle imalat, tarım ve perakende sektörlerinde ödenemediği için takibe düşen borç miktarı son bir yılda neredeyse ikiye katlandı.

Bankalarda takibe alınan kredi hacmi, geçen yıla göre yüzde 90 artarak 1 Ekim 2025 itibarıyla 503 milyar TL’ye ulaştı. Geçen yıl ağustos döneminde toplam kullanılan nakdi kredi 14 trilyon 884 milyar TL iken, bu yıl aynı dönemde 21 trilyon 97 milyar TL’ye yükseldi.

Sektörün kullandığı toplam nakdi kredi de son bir yılda 4 trilyon 955 milyar liraya yükseldi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 2025 Ağustos döneminde imalat sanayinde takibe düşen kredi miktarı son bir yılda yüzde 103 artışla 75 milyar 850 milyon TL’ye yükseldi. Sektörün kullandığı toplam nakdi kredi de son bir yılda 3 trilyon 442 milyar liradan 4 trilyon 955 milyar liraya yükseldi. İnşaat sektöründe takibe düşen kredi miktarı ise bu yılın ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37 artarak 49 milyar 820 milyon liraya çıktı. İnşaat sektörünün ağustos döneminde kullandığı toplam 1 trilyon 318 milyar liralık nakdi kredinin yüzde 38’i takibe düştü.

Sektör kullandığı 797 milyar 584 milyon liralık nakdi kredinin yüzde 24’ünü ödeyemedi

Enerji sektöründe takibe düşen kredi miktarı ağustos itibarıyla 23 milyar 196 milyon liraya çıkarken, sektör kullandığı 797 milyar 584 milyon liralık nakdi kredinin yüzde 24’ünü ödeyemedi. Toptan perakende sektöründe geçen yıl ağustosta 22 milyar 566 milyon lira olan takipteki kredi miktarı bu yılın aynı döneminde 54 milyar 739 milyon liraya fırladı. Sektörde kullanılan toplam 2 trilyon 423 milyar liralık kredinin yüzde 22’si bankaların takibine düştü. Turizm sektöründe batık kredi miktarı 7 milyar lirayı aşarken bu sektörde de kullanılan kredinin yaklaşık yüzde 10’u bankaların takibinde. Eğitim sektöründe kullanılan kredi miktarı 42 milyar 253 milyon lirayken batık oranı 1 milyar 605 milyon lira oldu.

Bankaların riski artıyor

Prof. Dr. Serap Durusoy, takipteki alacakların yükselmesinin hem bankaların risk seviyesini artırdığını hem de temel rasyoları olumsuz etkilediğini söyledi. Artan batık kredilerin bankacılık sektörünün reel sektöre açtığı kredilerin de azaltmasına neden olduğunu vurgulayan Durusoy, “İnşaatta batık artıyor. Kentsel dönüşüm ve deprem bölgesindeki yeniden imar projelerine rağmen oluşan bu durum Türkiye’nin büyüme için uzun dönem umut bağladığı inşaat sektöründeki krizin büyüdüğünü de ortaya koyuyor” diye konuştu.