Marmarabirlik, kâr ederek kooperatiflere rol model oldu

Esra Özarfat
BURSA - Son 13 yılda yaptığı 180 milyon liraya varan yatırımla üretim kapasitesini yıllık 50 bin tona, depolama kapasitesini ise CTP tanklarla 80 bin tona çıkaran Marmarabirlik, Türk tarımında her zaman tartışılan kooperatifçilik modelinin iyi bir uygulaması olarak öne çıkıyor. 30 bin üretici ortağıyla 1954 yılından bu yana faaliyet gösteren Marmarabirlik’in Yönetim Kurulu Başkanı Hidamet Asa, birliğin mevcut durumu ve gelecek hedeflerini EKONOMİ Gazetesi Bursa Bölge Temsilcisi Ömer Faruk Çiftçi ile paylaştı.

Birliğin, kooperatifçilik modelinin yeni yüzü olduğuna işaret eden Başkan Hidamet Asa, “Elde ettiğimiz başarılarla kooperatifler üzerindeki olumsuz algıyı yıktığımıza inanıyoruz. Kooperatifçiliğin doğru bir model olduğunu, batık kuruluşlar olmadığını kanıtladık. Bugün dünyanın en büyük sofralık siyah zeytin üreticisiyiz. 2010’dan bu yana hiç zarar etmedik. 2021/22 iş yılını 386 milyon lira karlılık ile kapattık. Marmarabirlik’in farklı bir misyonu da var. Ürün alım fiyatlarını zeytin üreticisinin tamamı bekliyor. Piyasayı oluşturan bir kuruluş haline geldik. Türkiye genelindeki zeytin üreticilerinin temsilcisiyiz. Türkiye’nin pek çok yerinden üreticiler üye olmak istiyor. Önümüzdeki yıllarda ortaklığın yeniden açılması gündeme gelecektir” dedi.

Üreticiye 1.3 milyar lira ödendi

Üreticisini her zaman destekleyen bir yapı kurduklarını anlatan Asa, 2020-21 alım kampanyasında 550 milyon liralık ürün alımı yapıldığını hatırlattı. Bu yıl ise 1 milyar 372 milyon lira tutarında 55 bin 500 ton ürün aldıklarını belirten Hidamet Asa, “Bu da miktar olarak Marmarabirlik tarihindeki en yüksek alım miktarı oldu. Ayrıca bu yıl üreticiyi mağdur etmemek adına risk aldık ve üreticinin ürün bedeli alacaklarını çok kısa bir sürede ödedik” dedi. Üreticilere doğru rekolte beyanı konusunda da uyarılarda bulunan Asa, üretimde devamlılığın önemine işaret etti. Son yıllarda üretim maliyetlerindeki artışların üreticiyi zorladığına vurgu yapan Hidamet Asa, “2020-2021 ürün alım döneminde 1 kilogram zeytinin en yüksek üretim maliyeti 6 lira civarındaydı. Geçen yıl bu rakam 11 lirayı buldu. Biz de bunu öngörerek ürün alım fiyatlarımızı bir önceki yıla göre yüzde 120 artırdık” diye konuştu.

“Resmi kurumların güvenilir markası olduk”

Marmarabirlik bünyesinde salamura başta olmak üzere, yağlı seleden kuru seleye, yeşil zeytinin her çeşidinden, doğal fermantasyon yönetimiyle olgunlaştırılmış çekirdeksiz Gemlik tipi zeytine kadar 380 barkodlu ürün bulunduğunu ifade eden Hidamet Asa, her geçen gün ürün portföyünü geliştirdiklerinin altını çizdi. Türk Havayolları’na limon soslu zeytinyağı ve zeytin verdiklerini, bu sayede hem Türkiye’nin hem de Marmarabirlik’in global tanıtımına katkı sağladıklarını anlatan Asa, 2018 yılından bu yana da Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ürün verdiklerini kaydetti. Asa, “Marmarabirlik artık resmî kurumların güvenilir markası haline gelmiştir. Diğer yandan Türk Kızılay’ı yaptığı yardımlarda Marmarabirlik ürünlerini tercih ediyor. Ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı Hac ve Umre Genel Müdürlüğü ile imzaladığımız protokol kapsamında bundan sonra Türkiye’den umre ve hac ibadeti için kutsal topraklara gidecek olan vatandaşlarımızın iaşelerinde yer alacak zeytinler Marmarabirlik tarafından sağlanacak” diye konuştu. Toplam zeytin satış miktarının yüzde 25’ini ihraç ettiklerini belirten Hidamet Asa, geçen yıl 21 milyon dolar olan ihracat tutarını bu yıl 30 milyon dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

Bu yıl yüzde 30 rekolte kaybı öngörülüyor

Geçen yıl üretim anlamında son 20 yılın en yüksek rekoltesinin gerçekleştiğini hatırlatan Hidamet Asa, kooperatif bölgelerindeki faaliyet alanlarında 280 bin ton, Türkiye genelinde ise 735 bin ton zeytin üretimi olduğunu aktardı. “Bu rakamlar bize dünya birinciliğini getirdi” diyen Asa, “Ancak geçtiğimiz yıl yaşanan kuraklık, bu yıl kış aylarında kırağı ve ayazdan kaynaklı zeytin ağaçlarında oluşan olumsuz etkiden dolayı yüzde 30 rekolte kaybı olacağını düşünüyorum. Bu da bölgemizde yıllık yaklaşık 70 bin tona yakın bir kayıp anlamına geliyor” değerlendirmesini yaptı.