Kanada, AB’nin 150 milyar Euro'luk SAFE savunma programına katıldı

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD merkezli X platformunda yaptığı paylaşımda Kanada’nın SAFE’e kabul edildiğini “Hoş geldin Kanada” ifadeleriyle duyurdu.

AB’den SAFE katılımına destek

Von der Leyen, “Benzer düşünen ortaklar çalkantılı bir dünyada güvenlik ve savunma konusunda güçlerini birleştirdiğinde, ülkelerimiz daha da sağlamlaşır, endüstrilerimiz kazanç sağlar ve vatandaşlarımızın güvenliği artar.” değerlendirmesinde bulundu.

AB Komisyonu’nun yayımladığı ortak yazılı açıklamada, “Kanada’nın SAFE’e katılımına ilişkin anlaşma müzakerelerinin tamamlanmasını memnuniyetle karşılıyoruz.” ifadesine yer verildi.
Açıklamada ayrıca, AB’nin 150 milyar Euro'luk savunma yatırım aracının, tüm katılımcı ülkelerin yararlanacağı ortak tedarikler sayesinde Avrupa’nın savunma sanayi tabanını güçlendireceği belirtildi.

SAFE’in, “jeopolitik açıdan çalkantılı bir dönemden geçilirken, kısa vadeli öncelikler ile uzun vadeli ihtiyaçları karşılamada işbirliğini güçlendirmenin, savunma hedeflerine ulaşmanın ve daha verimli harcama yapmanın bir yolunu sunduğu” vurgulandı.

Ortak açıklamada, iki tarafın üzerinde uzlaştığı anlaşmanın savunma sektörleri arasında sağlam tedarik zincirleri kuracağına, sanayi tabanlarını pekiştireceğine ve daha fazla istihdam, büyüme ile fırsat yaratacağına dikkat çekildi.

Açıklamada ayrıca, tarafların Ukrayna için adil ve kalıcı barışın tesisi yolunda birlikte hareket etme taahhüdünü yinelediği belirtildi.

Kanada’dan resmi katılım adımı

Kanada Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, ülkenin SAFE programına katılımına ilişkin yılın başında başlatılan müzakerelerin tamamlandığı ve sürecin resmen başlatılması için önümüzdeki haftalarda AB ile işbirliği yapılacağı aktarıldı.

Açıklamada, bu gelişmenin Kanada ile NATO müttefiki olan AB üyesi ülkelerin savunma kabiliyeti hedeflerine daha hızlı ve maliyet açısından daha uygun biçimde ulaşmalarına katkı sağlayacağı dile getirildi.

Kanada’nın, Avrupa dışında ayrıcalıklı erişim hakkına sahip tek ülke olacağına dikkat çekilen açıklamada, programa katılımıyla birlikte ülkedeki şirketlere savunma alanında milyarlarca dolarlık yeni fırsatlar doğacağı ifade edildi.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Kanada Başbakanı Mark Carney, “Kanada ve Avrupa, tehlikeli ve kutuplaşmış bir dünyada savunma ortaklıklarımızı güçlendirerek yeni ekipman ve teknolojileri hızla sağlıyor, NATO’nun hedeflerini hızlandırıyor ve savunma sektöründeki üreticilerimiz için büyük imkanlar yaratıyor.” sözlerini kullandı.

Carney, Kanada’nın SAFE programına katılımının kritik kabiliyet açıklarını gidereceğini, Kanadalı üreticiler için pazarı genişleteceğini ve Avrupa’nın savunma yatırımlarını Kanada’ya yönlendireceğini vurguladı.

Avrupa’nın yeni aavunma aracı: SAFE

AB’nin Rusya’dan algıladığı tehdit, Ukrayna’da süren savaş ve ABD’deki Donald Trump yönetiminin baskıları sonucunda şekillenen “Savunmada 2030 hedefleri” kapsamında geliştirilen SAFE, 29 Mayıs’ta yürürlüğe girdi.

Bu çerçevede AB ülkeleri ile Ukrayna, Avrupa Ekonomik Bölgesi’ne dahil Norveç, Lihtenştayn ve İzlanda, 150 milyar Euro'ya kadar kredi kullanarak ortak tedariklere katılabilecek. Söz konusu ülkeler, aynı zamanda birbirlerinin sanayi tabanlarından da ortak alımlar gerçekleştirebilecek.

AB’ye aday ülkeler ve İngiltere gibi AB ile anlaşma imzalayan ülkeler de sürece dahil olabilecek. Ancak üretilecek savunma ürünlerinin bileşen değerinin en az yüzde 65’inin “Avrupa içinden” (AB ülkeleri, Ukrayna, Norveç, Lihtenştayn ve İzlanda) sağlanması şart koşuluyor.

9 Eylül’de AB, başvuran 19 üye ülke arasında 150 milyar Euro'luk savunma fonunun ön dağıtımını yaptığını açıklamıştı. En yüksek payı 43 milyar 734 milyon Euro ile Polonya alırken, Fransa’ya 16 milyar 217 milyon Euro, İtalya’ya ise 14 milyar 900 milyon Euro ayrıldı.

Bu ülkeler, ulusal savunma planlarını AB Komisyonu’na dün itibarıyla iletti.