HABER ANALİZ / BIST 100 ŞİRKETLERİ NET DÖVİZ POZİSYONU
Borsa şirketleri döviz bazında borçlanmalarını artırmaya başladı. Yılın ilk dört ayında dolar kuru yüzde 10,01 artış kaydetti. Yıl sonunda enflasyonun altında kur artış beklentisi döviz borçlanmalarını artırıyor.
Dolar kurunda 2018 yılından itibaren olumsuz yönde bozulan kur algısı yeniden düzelmeye başladığına dair işaretler geliyor. Borsa şirketleri döviz bazında borçlanmalarını artırıyor. Bu da reel sektörün kurda sürpriz çıkış ihtimalini zayıf olasılık olarak değerlendirdikleri anlamına geliyor.
İşte son döviz borçlanmaları
Şişecam, bağlı ortaklığı Sisecam UK üzerinden yurt dışında 1,1 milyar dolar tutarında tahvil ihraç etti. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, toplamda 200 milyon euro ve 200 milyon dolar olmak üzere çift para birimi üzerinden kredi aldı. Tukaş, Hollanda Eximbank kaynaklı Akabank ile 32.233.000 euro tutarında kredi anlaşması imzaladı. Limak Doğu Anadolu Çimento, Sinoma Overseas ile 7.086.492 dolar tutarlı ve Çin merkezli kamu ihracat kredi kuruluşu destekli finansman anlaşması imzaladı. Tureks, 1.650.000 euroya İtalyan menşeili yeni makinalar alıyor. Ödemenin %20'si halka arz gelirinden kalanı İtalyan SACE kredisiyle yapılacak.
Yıl sonu beklentisi 40 TL
Merkez Bankası’nın, 68 katılımcıyla gerçekleştirdiği nisan ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre ay sonu dolar/TL beklentisi 32,9161 TL. Yıl sonu dolar/TL beklentisi 40,0098 TL. Kur beklentilerinin kırılması ve dolarizasyonun çözülmesi, TL’ye geçiş açısından önemli. TL varlıklarda güçlenen getiriler yatırımları bu yöne doğru çekecektir. Borsa da önemli alternatiflerden biri olarak öne çıkacaktır.
Döviz pozisyonu ekside ve artıda olan şirketler
Kur artışının enflasyonun gerisinde kalması döviz pozisyonu ekside olan şirketlerin kur farkı giderlerinin düşük seviyede yükselmesine neden olacak. Sonucunda da dönem sonu kârı üzerindeki baskı azalacak. Döviz pozisyonu artıda olan şirketlerin ise kur farkı gelirleri daha zayıf artacak. Bunun sonucunda da dönem sonu kârlılığına katkısı düşük seviyede gerçekleşecek.
YÜKSELİŞTEKİLER
Bossa (BOSSA): Son 1 aylık zirvesinde. Yıllık getirisi %120,78. F/K Oranı 7,72.
Enerjisa Enerji (#ENJSA): Yıllık zirvesine yakın bir seyirde. Son bir yılda %144,43 yükseldi.
Türkiye Sigorta (#TURSG): Bir yılda yüzde 604,58 yükseldi. F/K Oranı 8,41.
Osmanlı Menkul (#OSMEN): Bir günde %9,97, bir yılda %252 yükseldi. F/K Oranı 10,64.
Lüks Kadife (#LUKSK): Bir haftada yüzde 20 yükseldi. Yıllık artışı %414, F/K: 29,52
DÜŞÜŞTEKİLER
Gesan (#GESAN): 1 haftalık dibinde. 5 Gün Ort. aşağı kesti. 2 gündür fiyat ve hacim azalıyor.
Sasa Polyester (#SASA): Yıllık değer kaybı %4,67. Aylık bazda zayıf seyir sürüyor.
Hektaş (#HEKTS): Son bir yılın dip seviyesinde. Yıllık değer kaybı yüzde 43,5 oldu.
QUA Granite Hayal Yapı (#QUAGR): Son bir yıllık dibinde. Yıllık değer kaybı %41 oldu.
Birikim Varlık Yönetim (#BRKVY): Bir haftada yüzde 22,89 geriledi.
NE OLDU?
Bitcoin 61.000 doların altına düştü. Küresel altın talebi, yıllık yüzde 3 artışla 1.238 tona ulaştı.
Küresel doğrudan yabancı yatırımları yüzde 7 azaldı.
M1’in yıllık büyüme oranı önceki ay %57,2 iken Mart ayında %59,1 oldu. M3 %61,4 büyüdü.
Lila Kağıt için 30 Nisan ve 2-3 Mayıs 2024’te pay başına 37,39 TL’den talep toplanacak.
Koton için 2-3 Mayıs tarihlerinde pay başına 30,50 TL’den talep toplanacak.
NE OLACAK?
ISO İmalat sektörü PMI verileri açıklanacak.
Almanya ve Euro Bölgesi PMI izlenecek. Çin Borsası “İşçi Bayramı” nedeniyle kapalı olacak.
Yarın açılışta üzerindeki tedbirler kalkmış olarak işlem görecek şirketler: CLEBI, SELVA
Yabancı payı 3 gündür artanlar: AKSGY, TRGYO, DESA, KONTR, MAVI, THYAO, VESBE, TUKAS.
Yabancı payı 7 gündür sürekli azalanlar: CRFSA, MGROS, MIATK, SARKY, SELEC, ARMDA, TMSN.
ZEYNEP’E SOR
BÜYÜME FONU MU, DEĞER FONU MU?
Büyüme Fonu; uzun vadeli, yüksek getiri potansiyeli, fiyat artışından yararlanma. Yüksek risk ve değerleme oranları, nakit temettü yok veya az.
Değer Fonu; istikrarlı getiri, düşük risk ve değerleme oranları, dalgalanmalardan az etkilenme. Düşük büyüme, piyasa dönüşleri beklenir.
Uzun süredir elimde Hektaş var. Zararım çok, hissenin durumu nedir? Ne zaman yükselişe geçer? / Yaşar Barlas
Yaşar, Hektaş borsaya geldiği günden bu yana arada sert düşüşleri olsa da uzun vadede kazandırdı. Hisse, son olarak Kasım 2022’de en yüksek 51,30 TL’yi test etti ve ardından yönünü aşağıya çevirdi. İki yıl üst üste bedelli sermaye artırımının sonrasında 17 Kasım 2022’de Oyak Gıda 50,40 – 51,25 TL fiyat aralığından %1,31 oranında hisse sattı. Bu satış hisseye yönelik beklentide ciddi bir kırılmaya yol açtı. O tarihten sonra da satıcılı piyasa günümüze kadar devam etti. Şimdilerde de 15,22 TL seviyelerinde işlem görüyor ve 200 günlük ortalamasının altında bulunuyor.
Şirketin son açıkladığı 2023 yıl sonu mali tablolarına göre hasılatındaki düşüş %39,62 seviyesinde. Öte yandan maliyetleri daha az geriledi. Dahası faaliyet giderleri aynı süreçte %56,93 yükseldi. Tüm bunların neticesinde esas faaliyetlerinden ötürü 1,46 milyar TL zarar yazdı. Yıl sonu net zararı ise 878,23 milyon TL. Hektaş’ın gelir ve kârda büyüme sağlayamaması ister istemez alıcıların hisseye mesafeli bir duruş sergilemesine yol açıyor. Bu da satıcı ağırlıklı bir piyasaya sebep olurken hisse üzerindeki baskının günümüze kadar sürmesine neden oldu. Öncelikle kâra dönmesi şart.
Bist 30 hissesi olarak THY’yi yorumlayabilir misiniz? 3 4 yıl içerisinde ne yapar? / Mehmet Efeoğlu
Mehmet, Türk Hava Yolları sadece Türkiye’de değil uluslararası arenada da sektöründe güçlü bir aktör. Şirket, rekabetini sürdürebilmesi için büyüme odaklı hareket ediyor. Yatırımlara gidiyor. Bir yandan müşteri memnuniyetini korurken diğer yandan yeni uçuş noktalarına ulaşmaya çalışıyor. Şirket 2026-2036 yılları arasında toplamda 355 uçak alacak. Mevcut sahip olduğu uçak sayısı ile en büyük 9. şirket konumunda bulunurken, 2033 yılında 3. büyük firma olmayı hedefliyor. Yatırımları ve mevcut alt yapısı, hedefine ulaşmasının mümkün olabileceğine işaret ediyor.
THY’nin, ileriye dönük büyüme perspektifinin yanı sıra mali verileri de olumlu seyrediyor. Son açıkladığı 2023 yıl sonu mali tablolarında hasılat artışı %62,1 ile 504,4 milyar TL’ye çıktı. Bunda yurt dışı gelirleri etkili oldu. Gelirdeki büyüme yıl sonu kârlılığını %243,68 artırarak 163 milyar TL’ye çıkarmasına imkân verdi. Yüksek kâr artışına rağmen vergi mevzuatına göre şirketin geçmiş yıl zararı bu yıl da nakit temettü ödemesinin önünde engel oldu. Şirket, en son nakit temettü ödemesi ile bedelsizi 2013 yılında verdi. Nakit temettü ödemesi için geçmiş zararı kapatması beklenmeli.
Katılım fonlarında ilk dört ayın kazandıranları
Katılım fonlarında %159’a varan yıllık getiriler
Katılım fonları bu yılın ilk dört ayında ve yıllık bazda yüksek getiriler sağladı. Yılbaşından bu yana %20 ile %49,4 arasında değişen getiriler elde edildi. Son bir yılda ise bazı katılım fonları %159'a varan yıllık getirilerle öne çıktı.
Hedef Portföy Katılım Hisse Senedi (TL) Fonu (HSYF) (HKH) bu dönemde yıllık %159,71 getiri ile en yüksek performansı sergileyen fon oldu ve yılbaşından bu yana %43,37 getiri sağladı.
İstanbul Portföy Katılım Hisse Senedi (TL) Fonu (HSYF) (IVF), yıllık %140,88 getiri ile ikinci sırada yer aldı ve yılbaşından bu yana %45,53 getiri elde etti.
Yüksek getirili ilk 10 fonun toplam yatırımcı sayısı 73,267, portföy değeri ise 5 milyar 206 milyon TL olarak gerçekleşti.
Katılım emeklilik fonlarında ilk dört ay performansı
En yüksek katılım emeklilik fon getirileri
Son bir yılda katılım emeklilik fonları yüksek getirileri ile öne çıktı. Özellikle, Bereket Em. ve Hay. Katılım His. Sen. EYF (AGH) fonu %125,95 ile son bir yıl içinde en yüksek getiri sağlayan fon olarak öne çıktı. Bu fonun yatırımcı sayısı 53,924, portföy değeri ise 1,071 milyon TL oldu.
İkinci en yüksek getiri ise %124,47 ile Katılım Em. ve Hay. Temet. Öd. Şirk. Ktlm His. Sen. EYF (KLT) tarafından sağlandı. Bu fonun yatırımcı sayısı 26,384, portföy değeri ise 537 milyon TL olarak gerçekleşti.
Bu fonlar arasında, Garanti Em. Hay. Altın Katılım EYF (GHA) fonu, 551,729 yatırımcı sayısı ile katılım emeklilik fonları arasında en geniş yatırımcı kitlesine ulaşan fon oldu. Aynı zamanda, 35,197 milyon TL portföy değeri ile de dikkat çekici bir büyüklüğe sahip.
Katılım emeklilik fonlarının toplam portföy değeri 58 bin 267. Bu fonlardaki toplam yatırımcı sayısı ise 1 milyon 562 bin. 100 binin üzerinde yatırımcı sayısı olan emeklilik fonları: Katılım Em. ve Hay. Katılım His. Sen. EYF (KEH), Metlife Em. ve Hay. Altın Katılım EYF (MEA), Garanti Em. Hay. Altın Katılım EYF (GHA) ve Katılım Em. ve Hay. Altın Katılım EYF (KEF) oldu.
Dolar kuru ve TLREF’in Seyri
Türk Lirası Gecelik Referans Faiz (TLREF), 16 Nisan’da yüzde 52,9’a çıktı ve nisan sonuna kadar bu seviyede kaldı. TLREF’in yüzde 52,9907 ile 52,9914 aralığındaki seyri TL’ye yönelimi artırınca dolar/TL kuru üzerindeki baskı arttı. Dolar kuru 32,15’e kadar geriledi. Dolar kurundaki zayıf seyir sürecektir. TLREF’in aynı seviyelerde kalması faiz beklentilerinin de artmaması için önemli.
TAHVİL
%58 YILLIK BASİT FAİZ
Nurol Yatırım Bankası, 29 Nisan 2024 günü nitelikli yatırımcılara finansman bonosu ihraç etti. Toplam tutarı 650,000,000 TL olan bononun, yıllık basit faizi %58, bileşik faizi ise yüzde 71,90’a denk geliyor. 91 gün vadeli bononun vadeye isabet eden faiz oranı ise yüzde 14,46 olacak.
Diğer taraftan 29 Nisan tarihli TLREF 52,99. Nurol Yatırım Bankası'nın çıkardığı bononun yıllık yüzde 58 basit faiz oranı, TLREF yaklaşık 5,01 puan üzerinde bulunuyor. Şirketin önermiş olduğu faiz oranı, piyasa koşullarıyla kıyaslandığında yatırımcısı için uygun bir seçenek olarak değerlendirilebilir. Bononun vade başlangıç tarihi 30 Nisan 2024 olurken vade tarihi 30 Temmuz 2024 olacak.
BOR ŞEKER
Giriştiği yatırımla kapasitesini artıracak. Ek yatırım ile teşvik avantajları da arttı.
Bor Şeker, üretim tesisinin kapasitesini genişletmek amacıyla yürüttüğü yatırımını ek yatırım ile güncellerken daha yüksek teşvik avantajı elde etti. Şirket ek yatırım ile yerli üretim için belirlediği toplam teşvik miktarını 154.241.678 TL'den 343.811.678 TL'ye; ithal edilen ürünler için planlanan yatırım bütçesini de 23.029.142 dolardan 24.565.142 dolara çıkardı.
Şirket gerçekleştireceği yatırım ile üretim kapasitesini genişletirken teşvik belgesi kapsamında avantaj ve istisnalardan yararlanma imkanı bulacak. Bor Şeker, yatırımını tamamladığında piyasada rakiplerine karşı daha güçlü rekabet edebilme koşuluna ulaşacak.
MARGÜN ENERJİ
Yurt dışı açılımı ile kaynaklarını çeşitlendirirken gelirlerini artırmayı hedefliyor.
Margün Enerji, yurt dışında büyüme hedeflerini hayata geçirebilmek adında somut adımlar atıyor. Şirket bu doğrultuda, Hollanda'da 1.000.000 euro sermaye ile Margun Climatech unvanlı yeni bir şirket kurdu. Margun Climatech, Margün Enerji'nin Hollanda'da %100 bağlı ortaklığı olarak faaliyete geçti.
Kurduğu yeni iştirak, aldığı kararla hem Yunanistan hem de İtalya’da yeni şirket kurulması yönünde karar aldı. Halihazırda yurt dışı geliri olmayan Margün Enerji’nin bu açılımı gelirlerini artırmasına olanak verecek. Şirket, 2023 yıl sonu hasılatını %38,86 gerileterek 758,55 milyon TL’ye düşürdü.
BANTAŞ BANDIRMA
Yeni üretim hattını yılın üçüncü çeyreğinde devreye alacak. Kapasitesi %50 artacak.
Bantaş Bandırma Ambalaj, 320.000 euro değerindeki Otomatik Bonbon Kapak Üretim Hattı alımına karar verdi. Yatırım, şirketin kutu üretim tesislerinde artan kapak ihtiyacını karşılamak ve bonbon kapak üretim kapasitesini %50 artırmak amacıyla gerçekleştirilecek.
Sözleşme kapsamında bedelin %50 kısmı peşin kalanı da iş tesliminde ödenecek. Makine ve ekipmanların montaj ve test aşamaları tamamlandıktan sonra üretim hattı yılın 3. çeyreğinde devreye alınacak. Şirket son açıkladığı 2023 dokuz aylık dönemde hasılatını %44,67 artırarak 526,31 milyon TL’ye yükseltti.
KAYSERİ ŞEKER
İyi bir sipariş aldı. Gelirini olumlu yönde etkileyecek. Maliyet ve giderleri kontrolde tutmalı.
Kayseri Şeker, yurt içinde yerleşik müşterisiyle önemli bir şeker satış anlaşması imzaladı. Anlaşmanın toplam değeri KDV dahil 3.456.220.000 TL olarak belirlendi. Bu anlaşma, şirketin ciro ve kârlılık rakamlarına olumlu yönde yansıyacak. Şirketin bu anlaşması mali gücünü artırmaya olanak verdiği gibi pazardaki konumunu da güçlendirmesine katkıda bulunacak.
Şirketin son açıkladığı 2023 dokuz aylık faaliyet döneminde hasılatı %43,97 oranında artarak 5,47 milyar TL’ye çıktı. Maliyet ve giderleri ise daha yüksek artıyor. Neticesinde de dönem sonunda net kârı sadece %10,75 artarak 938,79 milyon TL’ye çıktı.
LİMAK DOĞU ANADOLU ÇİMENTO
İki tesisindeki GES yatırımı için anlaşmaya vardı. Yatırımın finansmanı işini de halletti.
Limak Doğu Anadolu Çimento, Ergani ve Şanlıurfa tesislerinde verimliliği artırmak ve elektrik giderlerini düşürmek amacıyla Güneş Enerjisi Santrali yapımı için Sinoma Overseas firması ile anlaşmaya vardı. Gerçekleştirilecek projelerle şirket, sürdürülebilir enerji kullanımını artırmayı hedeflerken maliyetini de düşürecek.
Şirket, projelerin finansmanını sağlamak amacıyla Sinoma Overseas ile 7.086.492 dolar tutarlı ve Çin merkezli kamu ihracat kredi kuruluşu destekli finansman anlaşmaları imzaladı. Bu yolla gerçekleştireceği yatırımın finansmanını da çözümlemiş oldu.