Koray Group YKB Kartal: Kredi yok, maliyet yüksek, karlılık düşük

Koray Group Yönetim Kurulu Başkanı Orhun Kartal, Bloomberg HT'de katıldığı yayında inşaat ve konut sektörüne yönelik değerlendirmelerde bulundu. Kartal, gayrimenkul sektörüne yönelik değerlendirmesinde, konut maliyetlerinin çok yüksek olduğunu, bunun da sektörde kârlılıkları düşürdüğüne dikkat çekti.

Kartal, 2002 yılında Türkiye'de ilk MIPIM ödülünü alan Göktürk’teki “İstanbul İstanbul” konut projesinin 3. etabına da geçen yıl başladıklarını belirtirken, yurtdışında da Malta'nın en büyük AVM ile karma projesini yaptıklarını, benzer ihalelere girdiklerini ve yatırımlara devam edeceklerini belirtti.

Orhun Kartal sektöre yönelik değerlendirmelerinde şunları söyledi:

“Sektörde arsa fiyatları her zaman pahalı ve sıkıntılıydı, bu durum hala devam ediyor. İşçilik maliyetleri de yükseldi ve düşmüyor. “Konutlar neden az satılıyor ve zor satılıyor” diyoruz. Bizim konut maliyetlerimiz çok yüksek. Bu maliyetleri koyduğumuzda bizim sattığımız konutun bedeli de yüksek. Sektörde karlılık çok çok az diyebiliriz yok gibi bir şey.

“Konut kredisi yok”

Kredi imkanlarının da kısıtlı olduğunu belirten Kartal, "Finansman da yok, sınırlar var. Kredi rakamı ne olursa olsun belli bir rakamı geçemiyorsunuz. Yani biz İstanbul'da sattığımız konutlarda yüksek kalitede ve iyi yerlerde konutlar yaptığımız için bizden alanların kredi alması mümkün değil. Yani konut kredisi yok. Yapana da eğer kredi varsa çok pahalı, alana da limitlerden dolayı son derece kısıtlı kredi imkanları var. Bu da İstanbul'da talep sıkıntısı yaratıyor."

“Türkiye kadar yurtdışında da burada büyümek istiyoruz”

Koray GYO'nun yurt dışında da büyümek istediğini kaydeden Kartal, detayları şu şekilde anlattı:

"Yapı Kredi Bankası ile ortak bir şirket kuruluyor, bu şirket 1998'de GYO sıfatını alarak halka arz oluyor. Bu da Türkiye'nin ilk GYO'su. 1998'den beri Borsa'da işlem görüyor. 2021 yılında Yapı Kredi Bankası stratejik bir karar alarak GYO'dan çıktı ve onların yönetim hisseleri de bize geçti. 2021'den itibaren ben oranın yönetim kurulu başkanıyım aynı zamanda. Bizim genel müteahhitlik anlamında Koray Yapı devam ediyor, Koray GYO da gayrimenkul projelerimizi yapıyor. Biraz önce bahsettiğim "İstanbul İstanbul" projesi GYO'nun projesidir. GYO olarak başka arsa projelerimiz de var ama daha onlara başlamadık.

GYO'muz ilk yurtdışı projesini de Nisan ayında Çekya Prag'da bir arsa alarak başladık, 180 bin metrekarelik yaklaşık 200 milyon Euro'ya mal olacak bir proje. 1 sene içinde buraya başlamayı düşünüyoruz. GYO'muz Romanya ve Polonya'da da çeşitli arsaları inceleme aşamasında, anlaşma aşamasında. Yani Türkiye kadar yurtdışında da burada büyümek istiyoruz."

Koray Group’un enerji yatırımları

Yenilenebilir enerji alanındaki yatırımlarını 2 ayrı şirket altında topladıklarını belirten Kartal, "Kartal Yenilenebilir Enerji ve Huner yani Hun Yenilenebilir Enerji. İkisinin de halka arzını yaptık, daha sonra Kartal Enerjinin yönetim hisselerini sattık yani oradan tamamıyla çıktık ve gayrimenkule finansman sağladık. Huner hala elimizde, Huner'in altında hem solar enerji var hem hidroelektrik var hem de biyokütle, hibrit santralleri var. İlk yatırımımızı Ukrayna'da yapmıştık ve devam ediyor, orada çok iş yapmayı planlıyorduk ama savaş olunca kaldı.

Daha sonra Yunanistan'da yaptık. Romanya'da bu sene inşaatına başladığımız 60 megavat bir projemiz var, sene sonuna bitireceğiz. İtalya'da da bir solar projesine başlayacağız. Bu sene sonunda yurtdışındaki yatırımlarımızla 100 megavata ulaşmayı hedefliyoruz. İki sene içerisinde de yine yurtdışında 500 megavata çıkacağız. Yurtdışında sadece üretim değil, depolama lisansları da aldık, burada da amacımız 500 megavatlık bir kurulu güç, bin megavat saatlik AC gücüne ulaşmak. Bu şirketimizi de inşallah 2027 yılında Hollanda'da halka arz etmeyi düşünüyoruz. Oradan gelen sermayeyle de tekrar şirketi büyütmeyi planlıyoruz.

Türkiye'de de biz mevcut santrallerimizin hibritlerini yapmak üzere kapasite aldık ama küçük eklemeler, lisanslı heslerimizin hibritlerini yapacağız yani bir 50 megavat ekleme yapacağız. Huner'in de yurtdışında aldığı batarya ve üretim lisansları var, onların dokümanlarını tamamlamaya çalışıyoruz yani hem Koray Enerji olarak bu saydığım ülkelerde hem de Huner olarak çeşitli fırsatları değerlendirip yatırımlara devam edeceğiz." diye konuştu.

"Savunma sanayine odaklanacağız" 

Koray Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı'nı şubat ayında kurduklarını ve 4 yatırım yaptıklarını kaydeden Kartal, "Bu şirketler inşaata malzeme üreten, yenilenebilir enerjiye malzeme üreten ve bu sektörlere üretim yapan şirketlere yatırım yaptık. Bunların en büyüğü Vergo, solar enerji sistemlerinin çelik konstrüksiyonlarını üretir, ilk yatırımımızı ona yaptık. İkinci yatırımımızı anahtar priz üreten bir şirkete yaptık, üçüncü yatırım bir Finteke oldu, dördüncü yatırımda savunma sanayine oldu. Bundan sonra savunma sanayinin büyüyeceğini düşündüğümüz için savunma sanayi şirketlerine yatırım yapmaya devam edeceğiz. Yani savunma sanayine odaklanacağız." ifadesini kullandı.

Koray Group'un 70 yıllık tarihi

Koray Group'un 70 yıllık olduğunu belirten Kartal, yaptıkları ünlü yapıları da şu şekilde anlattı:

"Koray Yapı 1956 yılında Aydın Koray tarafından Ankara'da kuruldu, o sırada Ankara'daki kamu binaları ve çeşitli devlet binalarının inşaatlarını yaptı, halen de faaliyette olan DSİ Genel Müdürlüğü, TRT Binası gibi binaları yaptı. Kamu adına da İş Bankası Genel Müdürlüğünü yaptı ve bu bir simge binadır, İş Bankası hesap cüzdanları vardı ve cüzdanın üstünde binanın silüeti işlenmişti, ilk gökdelendir ve cephesi de brüt betondur. Koray Yapı daha sonra 1971'de İstanbul'da işler yapmaya başladı, Genel Müdürlüğünü de 1976'da İstanbul'a taşıdı. Yani İstanbul'a gelişimizin de 50. Yılını kutluyoruz. Koray Yapı İstanbul'da da banka genel müdürlüklerini yaptı, Büyükdere Caddesi üzerinde buradaki 6 genel müdürlüğü biz yaptık, bu cadde üzerinde toplamda 17 estetik binayı yaptı, Sabancı Center'ı yaptı, şimdiki Kristal Kuleyi de yapmıştır."