HELİN KAYA
Sizi yazar, ekonomist, şef, fotoğraf sanatçısı ve sağlık danışmanı olarak birçok yönünüzle tanıyoruz. Kariyerinizi sağlıklı yaşam alanına nasıl yönelttiniz?
2010 yılından itibaren Sağlıklı Yaşam ve Sağlıklı beslenme alanında Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde beş kitap yazdım. İlk kitabım olan “Glütensiz Gurme Lezzetler – Güçlü Bir Bağışıklık Sistemi İçin Altın Öneriler” ile 2012 yılında, Paris’te düzenlenen 17. World Gourmand Cookbook Awards’da “Dünyanın En İyi Sağlık ve Beslenme Kitabı” ödülünün sahibi oldum. 2020 yılında ilk üç kitabım World Gourmand Cookbooks tarafından; “Son 25 Yılın En İyi Sağlık ve Beslenme Kitabı”, “Son 25 Yılın En İyi Diyet Kitabı”, “Son 25 Yılın En İyi Akdeniz Yemekleri Kitabı” dallarında birinci oldu. Bu üç kitabım Dünyaca ünlü Nobel ödüllerinin kurucusu Alfred Nobles’ın İsveç’teki Alfred Nobles Björkborn Müzesinde son 25 yılın en iyi kitaplarının sergilendiği “Uluslararası Yemek Kitapları Sergisi”nde yer aldı.
Kitaplarımı okuyucularıma şifa ve mutluluk getirmesini umut ederek hayata geçirdim. Sağlık konusuna bütüncül bir yaklaşım ile yaklaşmak, sağlıklı beslenmenin yanı sıra ruh ve beden sağlığımıza da odaklanmak, sağlıklı beslenme bilincini yediden yetmişe yaymak… Reçetelerim ile sağlık ve şifa konusunda bildiklerimi okuyucularımla paylaşarak faydalı olabilmeyi hedefledim… Bizlere şifa kaynağı olan tabiatı, ekosistemi, biyoçeşitliliği koruyarak sahip çıkma bilincinin altını çizdim. Kolektif toplum sağlığı ve çevre sağlığı konularında farkındalık yaratmayı amaçladım.
Nasıl bir eğitim aldınız bu yönde?
Yüksek öğrenimime Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümünde başladım, ikinci sınıftayken Texas A&M Üniversitesi Ekonomi Bölümü’ne yatay geçiş yaparak lisans eğitimini Ekonomi ve İşletme üzerine tamamladım. İtalya SDA Bocconi Üniversitesi’nden ve New York Cornell Üniversitesi “Johnson Business School of Management”dan İşletme Master’ı (MBA) dereceleri aldım.
“Plant Based Nutrition - Bitkiler Gıdalar ve Beslenme Sertifikası” (2009) “Digital Photography- Dijital Fotoğrafçılık Sertifikası” (2021) “Wellness Counseling- Sağlık Danışmanlığı Sertifikası” (2021), “Nutrition and Healthy Living-Sağlıklı Yaşam ve Beslenme Sertifikası” (2021) “Business Law-İş Hukuku Sertifikası” (2021), “Wines of France -Fransız Şarapları Sertifikası” (2021), "Medicinal Plants-Şifalı Bitkiler Sertifikası", Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesinden İmmünoloji ve Farmakoloji Sertifika programlarını (2021) programlarını tamamlayarak kariyerime devam ettim.
2003 yılından itibaren ise aile şirketimiz Sedes Holding’de Kurucu Üye ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyorum.
Glutensiz beslenme konusunda çalışmalarınız var… Bu alana sizi ne yöneltti?
2006 yılında başta glüten olmak üzere 77 besine gıda hassasiyetimi yaptırdığım tahliller sonucu keşfettim. O yıllarda Türkiye’de Glütensiz Beslenme, Eliminasyon Diyeti, Gıda hassasiyetleri üzerine yazılmış hiç kaynak kitap özellikle de yemek kitabı yoktu. Yurt dışındaki kitabevlerinde ise glütensiz beslenme kitapları yemek kitapları arasında değil, tıbbi kitaplar arasında yer alıyordu. Hatta kitap yazmaya karar verdiğim zaman basımevleri “glütensiz beslenen kaç kişi var ki; satmaz” diyerek basmak istemedikleri için ilk kitabımı kendim bastım.
Nasıl bir hazırlık süreci geçirdiniz ilk kitabınıza başlarken?
Çok araştırma yaptım. Gıda hassasiyetinin nedenleri, çözümleri, otoimmün hastalıklar, serbest radikaller, serbest radikallerin kaynakları ve zararları, buna karşı şifa kaynağı olan antioksidanlar, bitkilerin nasıl antioksidanlar, fenolikler, alkaloitler, terpenler gibi değerli bileşenlerini binlerce yıllık evrimleşme sonucunda geliştirdikleri; antioksidanları doğal yollarla nasıl edinebileceğimiz, yediklerimizin besin değerleri antioksidan değerleri, immün sistemi destekleyen en önemli antioksidan değerlerinin neler olduğu benim de merak ettiğim cevap aradığım sorulardı. Sorularıma cevap ararken çeşitli üniversitelerden beslenme üzerine künyemde bahsettiğim eğitim programlarını tamamladım, pek çok akademisyen, doktor ve bilim insanı ile görüştüm, Prof. Dr. Muazzez Garipağaoğlu ile beslenme bilimcisi Manfred Schmidt ile kitabımda yer alan tüm menülerin besin analizlerini yaptık ve besin analizlerini içeren tablolar oluşturduk. Tam 2,5 yıl süren çalışmalarım sonunda “Glütensiz Gurme Lezzetler Güçlü bir Bağışıklık Sistemi için Altın Öneriler” kitabım ortaya çıktı.
İçerik konusunda nasıl bir çalışma süreci geçiriyorsunuz?
Almış olduğum eğitimler, okuduğum kaynak kitaplar, güncel literatür takibi, klinik ve deneysel araştırma ve çalışmalar içerik üretmemdeki en büyük ilham kaynaklarım. Glütensiz Şekersiz Gurme Lezzetler Tatlılar ve Tuzlular ve Doğanın Terapötik Reçeteleri kitaplarımı ortaya çıkarttığım zaman eş zamanlı olarak Harvard Tıp Fakültesinden İmmünoloji ve Farmakoloji Sertifika Programlarını tamamlıyordum. Bu programlar bir yıl sürdü. Buna ilaveten Cornell Üniversitesinden Medicinal Plants Eğitimi aldım, bu program da 6 ay sürdü. Bu programları tamamlarken OECD, UNESCO Sürdürülebilirlik raporlarını ve hedeflerini inceleme fırsatım da oldu.
Kaleme aldığınız reçetelerinizde size en büyük ilhamı doğanın verdiğini düşünüyorum. Bu doğru mu?
Sağlıklı ve doğaya saygılı bir yaşam sevgi ile başlar. Tabiatı, doğayı hayvanları sevip koruyup kollamamalıyız. Geri dönüşümü evimde bizzat uygularken, sebze ve meyvelerin kabuk ve posalarını gübre olarak bahçemde kullanırım.
Doğada dönüşebilen malzemeleri hep tercih ederim. Gıda hassasiyetime çözüm aramaya başladığım günden beri çeşitli bilim insanı ve akademisyenler ile sohbet ettim. Aldığım tüm eğitimlerde okuduğum tüm kitaplarda tabiatın şifa gücüne bir kez daha hayran kaldım.
Hayatınızda dikkat çekici bir ayrıntı daha var. 1991 yılında Miss World Güzellik Yarışması’nda Türkiye’yi temsil ettiniz. Bu yarışmaya katılma fikri nasıl çıktı ortaya?
Ülkemi uluslararası platformlarda başarı ile temsil ederek ülkem adına derece getirebilmek, bayrağımızı uluslararası platformlarda gururla dalgalandırmak en büyük arzumdu. Çalışmalarım ile ilgili çeşitli yurt içi ve yurt dışı Sivil Toplum Kuruluşlarından ve üniversitelerden aldığım ödüllerimin hepsi benim için çok ama çok değerli.
Ödül, daha iyi bir eser ortaya çıkarmak için harika bir motivasyon kaynağı. Bu her konuda böyle. Olimpiyatlara hazırlamak için bütün sporcular yıllarca çalışır, kitap ödüllerinde de tüm Dünyadan pek çok değerli yazar, şef, tıp doktoru, restoran işletmecisi, televizyon programcısı, yayınevleri bu Gourmand ödülleri için çalışıyor, eserler ortaya çıkartıyorlar. Ben de yeni çalışmalarımda kendim için koyduğum çıtayı hep yükseltmeye çalıştım.
Yeni bir kitap yolda mı?
‘Doğanın Terapötik Reçeteleri’ kitabının ikinci fasikülünü yazıyorum, Yaklaşık bir yıl süren bir çalışma olacak, yazarlığın yanı sıra editörlüğünü ve fotoğrafçılığını her zamanki gibi kendim üstlendim. Yeni kitabım için çok heyecanlıyım. Çalışmak, araştırmak, okumak, yeni eserler yaratmak, beni dinç tutuyor.
‘’Almış olduğum eğitimler, okuduğum kaynak kitaplar, güncel literatür takibi, klinik ve deneysel araştırma ve çalışmalar içerik üretmemdeki en büyük ilham kaynaklarım.’’
