Reel sektör masası - Levent AKBAY
Yalova’da kurulu Avrasya OSB ile Gemi İhtisas OSB birleşerek daha hızlı gelişmek için örnek olabilecek bir model ürettiler. Yan yana parsellerde ayrı ayrı faaliyet gösteren iki OSB’den GİOSB tersanelerdeki gemi yapımcılarına parça üretirken, Avrasya OSB hazır giyim üretimine odaklı. Birleşme sonrası bölge müdürlükleri de birleşen ve adını koruyarak 3,7 milyon metrekarelik alanda faaliyet gösteren Avrasya OSB, İstanbul, Bursa ve Kocaeli üçgeninde otoyollar ve Osmangazi Köprüsü’nün katkılarıyla önemli bir lojistik avantaj yarattı. Yüzde 70 doluluk oranıyla çalışan Avrasya OSB, yabancı sermayenin de radarında yer alıyor.
Yalova’da ‘yeşil’ ile ‘sanayi’yi buluşturma iddiasında olan Avrasya OSB’nin Bölge Müdürü Utku Delikanlı ve Bölge Müdür Yardımcısı Özgül Su ‘Ekonomi’ye hizmet anlayışlarını ve gelecek planlarını anlattılar.
Örnek OSB hedefi
“Altyapısı, hizmet kalitesi, ileri teknoloji imkanlarıyla Türkiye’de örnek bir OSB olmayı hedefl edik. Bu amaçla dünya standartlarında teknolojilerin kullanımı ve sanayicinin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde kurulan modern altyapı ile ortak ihtiyaçlar aynı çatı altında karşılanacak. İstihdam, teşvik ve ulaşım avantajlarından etkin bir şekilde yararlanılabilecek ortam oluşturulacak.
Konum avantajı
Lokasyonu düşündüğünüzde Türkiye’nin sanayi lokomotifi üç büyük merkezin tam ortasında çok iyi bir lokasyon. Maliyet olarak da onların üçte biri düzeyinde. İstanbul, İzmir, Bursa ve Kocaeli çok yakın. Avrasya OSB’den Osmangazi Köprüsü ile İstanbul ve Bursa’ya hızla ulaşmak mümkün. Ambarlı’dan, Topçular’a başlayan Ro-Ro taşımacılığı ile limanlara, serbest bölgelere ve Gümrük Müdürlüğü’ne çok daha kısa sürede ulaşım avantajımız var. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve yeni İzmir Otobanı bağlantılarına yakınlığıyla Avrasya OSB’den, karayolu ulaşımının yanı sıra deniz, hava ve demiryollarına ulaşım kolay.
Nasıl bir OSB?
OSB arazisinin 2015’te alınması, 2022’de GİOSB’la gerçekleştirilen birleşme sonrasında halen bazı parsellerde kamulaştırma işlemleri devam ediyor. Bunların dışında imar ve parselasyon çalışmaları sürüyor. Gemi yan sanayi, otomotiv, giyim, ayakkabı, konfeksiyon, iplik ve makine ağırlıklı bir OSB. Boya ve benzeri ağır imalatlar yok. Bacasıza girebilecek sektörlerin yer aldığı OSB. Ağır sanayi olmayacak. Çevresel hassasiyeti kaybetmemek adına ‘ihtisas’ özelliği korundu. Tam karma OSB de değil.
Sıkıntılar benzer…
Bütün OSB’ler gibi ülke ekonomisinde yaşanan sıkıntıları biz de yaşadık. Buna rağmen artık çevresel etkenler ne olursa olsun kendi işimize odaklanabiliyoruz. Yapılan tahsislere rağmen ülkenin genel ekonomik durumundan kaynaklı kredi maliyetlerin yüksekliği fiziken yatırımların başlamasına engel. Son iki yılda faaliyete geçecek kuruluşların daha fazla olmasını bekliyorduk. Projesini yapıp, ruhsata başvurup buna rağmen bekleyişleri sürenler var.
Yabancı firmaların OSB ilgileri
Yabancıların OSB’lere yatırım yapmaları pek kolay olmuyor. Biraz daha hassaslar. OSB’lerde yapılacak çok iş var. Yabancılar genel olarak altyapıyı yetersiz buluyorlar. Geleceği hayal edemiyorlar. Biz birbirimize güveniyoruz. Gerekirse sözleşme yaparız. Altyapı fabrika yatırımı bitmeden bitirme sözü verebiliyoruz. Biraz çekiniyorlar. Mevzuat da bunu tarifl iyor,”Altyapını bitir, ondan sonra tahsislere başla.” Ancak bu da pek gerçekçi değil. Bizim planlamamız bir 5 yıl içinde birçok firmanın faal olduğu, planlamanın tamamlanmış olacağı bir sürece geleceğini tahmin ediyoruz. Bugüne kadar 10 milyon dolardan fazla yatırım yapıldı.
Yan yana OSB’lerin yararı
Yanımızda İMES OSB de var. OSB’lerin bir arada olmasının avantajları var. Birtakım yatırımlar ortak tasarlanabilir. Olmazsa olmaz meslek liseleri, sosyal alanları, sanayiye hizmet eden bazı binalar, bazı altyapılar ortak olabilir. Yalova özelinde bizim de bulunduğumuz bu alan sanayiye açıldı. Genel imalat yapısı tarım ve orman üzerine. Sanayi alanlarının çok büyümesi da istenmiyor. Planlı ve kontrollü bir sanayileşme isteniyor.
Yatırımların geç kalması
Burası İMES ile birlikte çok büyük bir sanayi alanı olarak planlanmış. Ancak yol daha yeni planlanıyor. Baştan bağlantı yollarının planlanıp ondan sonra buranın sanayi bölgesi olması lazım. Burasının en büyük ihtiyaçlarından biri fiber altyapı, aynı şekilde doğalgaz, aynı şekilde geçici olmayan kalıcı yolların yapılması ve elektrik. Bunlar aşama aşama yapılıyor. OSB yatırımlarının en önemli tarafı toprağın altına yatırım yapmak. Yapılan yatırım görünmüyor. Bu yatırımların görünmesi için fabrika binalarının yükselmesi, çalışması gerekiyor. Biz de bu amaçla yatırımcılarımızı motive etmeye çalışıyoruz.
%70 doluluk oranında
Avrasya OSB şu anda yüzde 70 doluluk oranında. Oran daha yüksekti ancak birleşmeden sonra bazı atıl alanlar sanayi alanına dönüştürüldü. Daha verimli hale getirilen parseller oldu. Küçük parseller birleştirildi. Halen 3 firma faal. LC Waikiki, Altın Tekstil ve Gülipek Tekstil. LC Waikiki burayı kendisi için antrepo olarak kullanıyor. Burayı gümrüklü saha yaptılar. Yurt dışından gelen ürünleri tekrar yurt dışına gönderecek bir alan yaptılar. Projeyi çok önemsiyorlar. 300 bin metrekarelik bir inşaat başlatıldı. Yatırımları yeni bloklar halinde devam ediyor.
“Kendimizi Yalova’ya mutlaka kanıtlayacağız”
AVRASYA OSB BÖLGE MÜDÜR YARDIMCISI ÖZGÜL SU
Yalova doğu ve batı olarak ayrılmış. Batı daha çok tarım ve turizme açık. Doğu daha çok imara açık. Bu kısım yeşilliğin dışında kalıyor, tarım yapılmıyor. Kamu yararı kararı veriliyor zaten. Tarım arazisi ama mutlak tarım değil, dönüştürülebilir. ÇED aşamasında bunlara karar veriliyor. Her şeye rağmen sanayi alanı Yalova’nın toplam yüzde 2’sini kaplıyor. Sanayinin çevresel etkileri mutlaka olacak. Biz de bu sorumlulukla çalışarak endişeleri gidereceğiz. Yeşil OSB için çalışmalarımız devam ediyor.