Finansal piyasaların barometresi: Risk iştahı nedir?

Risk iştahı nedir?

Risk iştahı, en basit tanımıyla, yatırımcıların potansiyel getiriler karşılığında ne kadar kayıp riskini göze almaya istekli olduklarını ifade eder. Bu istek, tek bir faktörden ziyade, bir dizi ekonomik, politik ve psikolojik unsurun karmaşık bir bileşimi tarafından şekillenir. Küresel ekonomik büyüme beklentileri, enflasyon endişeleri, merkez bankalarının para politikaları, jeopolitik gerilimler ve hatta yatırımcıların genel ruh hali, risk iştahının yönünü tayin eden önemli dinamikler arasında yer alır.

Son dönemde küresel risk iştahı, adeta bir inişli çıkışlı grafik sergiliyor. Pandemi sonrası toparlanma umutları, yüksek enflasyon kaygıları ve ardından gelen sıkı para politikaları, yatırımcıların risk algısını sürekli olarak değiştirdi. Ukrayna'daki savaş, tedarik zincirlerindeki aksaklıklar ve artan enerji fiyatları gibi jeopolitik gelişmeler de bu belirsizlik ortamını derinleştirdi. Bu karmaşık tabloda, yatırımcılar bir yandan yüksek getiri arayışında riskli varlıklara yönelirken, diğer yandan olası kayıplara karşı daha temkinli bir duruş sergilemek zorunda kalıyorlar.

Risk iştahının arttığı ve azaldığı dönemler

Risk iştahının yükseldiği dönemlerde, genellikle hisse senetleri, gelişmekte olan ülke piyasaları ve emtia gibi daha riskli olarak kabul edilen varlık sınıflarına yönelik talep artar. Yatırımcılar, daha yüksek getiri potansiyeli sunan bu varlıklara yönelerek, büyüme hikayelerine ve geleceğe dair iyimser beklentilere yatırım yaparlar. Öte yandan, risk iştahının azaldığı dönemlerde ise yatırımcılar daha güvenli liman olarak görülen devlet tahvilleri, altın ve nakit gibi varlıklara sığınma eğilimi gösterirler. Bu dönemlerde, belirsizlikten korunma ve sermayeyi muhafaza etme önceliği ön plana çıkar.

Türkiye piyasaları açısından risk iştahı, özellikle yabancı yatırımcı akımları ve Türk Lirası'nın performansı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Küresel risk iştahının yüksek olduğu dönemlerde, Türkiye gibi gelişmekte olan ülke piyasaları genellikle sermaye girişlerinden olumlu etkilenir. Yabancı yatırımcılar, daha yüksek getiri potansiyeli sunan Türk varlıklarına ilgi gösterirler ve bu durum Türk Lirası üzerinde destekleyici bir rol oynayabilir. Ancak, küresel risk iştahının azaldığı veya Türkiye'ye özgü risk algısının yükseldiği dönemlerde, sermaye çıkışları yaşanabilir ve Türk Lirası üzerinde baskı oluşabilir.