Zirai don Türkiye’yi vurdu: Toprak dondu, çiftçinin yüreği yandı!
Türkiye’nin birçok bölgesinde etkili olan soğuk hava dalgası, zirai don riskini beraberinde getirdi. Özellikle ilkbahar döneminde hassaslaşan ürünler için büyük bir tehdit oluşturan don olayları, çiftçileri zor durumda bırakıyor. Ülkenin farklı illerinden gelen haberler, meyve ağaçlarının çiçeklerinin ve yeni ekilen sebzelerin dondan ciddi şekilde etkilendiğini gösteriyor.
ZİRAİ DONUN ACI TABLOSU: ÜRÜN KAYIPLARI VE GELECEK ENDİŞESİ
Gece saatlerinde düşen sıcaklıklar, özellikle çukur bölgelerde ve kırağıya açık alanlarda zirai donun etkisini artırıyor. Bu durum, başta kayısı, erik, şeftali, kiraz gibi meyve ağaçlarının çiçekleri olmak üzere, bağlardaki sürgünler ve yeni dikilen domates, biber, salatalık gibi sebze fidelerinde büyük hasara yol açıyor. Yapraklarındaki buzlanma sonucu hücreleri zarar gören bitkiler, gelişimlerini durduruyor ve bu da önemli verim kayıplarına neden oluyor.
Çiftçiler, emeklerinin ve yatırımlarının bir gecede yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmanın üzüntüsünü yaşıyor. Bir yıllık geçim kaynakları tehlikeye giren üreticiler, gelecek sezon için de büyük bir belirsizlik içinde. Özellikle küçük ölçekli aile işletmeleri, bu tür doğal afetlerden daha fazla etkileniyor ve ekonomik olarak zorlu bir sürece giriyorlar.
KAYISI BAŞTA OLMAK ÜZERE BİRÇOK ÜRÜNDE BÜYÜK HASAR VAR
İlk belirlemelere göre, zirai dondan en çok etkilenen ürünlerin başında Malatya'nın dünyaca ünlü kayısısı geliyor. Henüz çiçeklenme döneminde olan kayısı ağaçlarındaki don, rekoltede ciddi düşüşlere yol açabileceği endişesini beraberinde getirdi. Bunun yanı sıra, elma, armut, kiraz, erik gibi diğer meyve türlerinin çiçekleri de dondan nasibini aldı. Sebze tarlalarında ise domates, biber, salatalık, patlıcan gibi fideler büyük zarar gördü. Bağlardaki taze sürgünlerin de don nedeniyle zarar görmesi, üzüm üretimini olumsuz etkileyebilecek bir faktör olarak öne çıkıyor.
ZİRAİ DONUN TARIMSAL ÜRETİM VE EKONOMİ ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI
Zirai donun tarım sektörü üzerindeki olumsuz etkileri sadece bireysel çiftçilerle sınırlı kalmıyor. Bu tür yaygın don olayları, genel tarımsal üretimde düşüşe yol açarak, sebze ve meyve fiyatlarında artışa neden olabilir. Tüketiciler de bu durumdan olumsuz etkilenebilirken, ülke ekonomisi de tarımsal üretimdeki kayıplar nedeniyle zarar görebilir. İhracat potansiyeli olan ürünlerdeki azalmalar da ekonomik dengeleri etkileyebilir.