Mide delinmesine dikkat! Erken belirtileri fark edin
Mide delinmesi, mide duvarında oluşan yırtık nedeniyle mide içeriğinin karın boşluğuna sızması sonucu ortaya çıkan, acil cerrahi müdahale gerektiren ve hayatı tehdit eden bir sağlık sorunudur. En sık nedeni tedavi edilmeyen ülserlerdir. Ani ve şiddetli karın ağrısı ile kendini gösteren bu durum, kısa sürede peritonit ve sepsise yol açabilir. Erken teşhis ve hızlı müdahale, hastanın yaşam şansını belirleyen en önemli faktördür.
MİDE DELİNMESİ NEDİR?
Mide delinmesi, mide duvarının bütünlüğünün bozulması sonucu mide asidi ve sindirim içeriğinin karın boşluğuna sızmasıyla oluşur. Bu durum, karın zarında ani bir iltihaplanmaya ve kısa sürede peritonit gelişmesine yol açar. Peritonit, tedavi edilmediğinde sepsis ve organ yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara neden olarak hastanın hayatını tehdit eder. Mide delinmesi, sindirim sistemi cerrahisinin en acil vakaları arasında yer alır ve erken müdahale hayat kurtarıcıdır.
EN YAYGIN NEDENİ ÜLSERLER
Mide delinmesinin en sık görülen nedeni, tedavi edilmeyen mide veya onikiparmak bağırsağı ülserleridir. Ülserler, mide veya bağırsak duvarında asit ve enzimlerin aşındırıcı etkisiyle zamanla derinleşir ve duvarı deler. Özellikle kronik ülser hastalarında, ağrı ve yanma gibi belirtiler çoğu zaman ihmal edilir. Bu ihmal, ülserin ilerlemesine ve en sonunda mide delinmesine neden olabilir.
DİĞER NEDENLER VE RİSK FAKTÖRLERİ
Mide delinmesine yol açabilecek diğer nedenler arasında travmalar, özellikle karına alınan kesici-delici yaralar ve kaza sonrası darbeler bulunur. Ayrıca mide tümörleri ve kronik alkol kullanımı da mide duvarını zayıflatarak perforasyon riskini artırır. Uzun süreli ve kontrolsüz ağrı kesici kullanımı, özellikle NSAİİ grubu ilaçlar, mide mukozasını tahriş ederek delinmeye yol açabilir. Sigara, stres ve düzensiz beslenme gibi yaşam tarzı faktörleri de risk oluşturur.
BELİRTİLER VE İLK BULGULAR
Mide delinmesinin en belirgin belirtisi, ani başlayan ve çok şiddetli karın ağrısıdır. Ağrı çoğunlukla tüm karına yayılır ve hastanın hareket etmesini zorlaştırır. Buna ek olarak bulantı, kusma, ateş, titreme ve nefes darlığı gibi belirtiler de görülebilir. Hastalar genellikle ağrıyı “bıçak saplanır gibi” tarif eder. Erken dönemde bu belirtiler fark edilmezse komplikasyon riski ciddi şekilde artar.