Tadı, rengi hepsi birbirinden farklı ve faydalı. Çiçek balı mı, ağaç balı mı? Tercihiniz hangisi?
Balın açık renklisi neşe verirken koyu renklisinin kara sevdaya ilaç olduğunu söyler eskiler. Öyle midir bilinmez ama sağlığa inanılmaz faydaları olduğu gibi damakta müthiş bir keyfin de adıdır bal. Peki sizin tercihiniz hangi bal?
Hem sağlığa hem damağa hem de sevdaya şifadır bal. En güzel tatlandırıcıların ve tatlıların ilk sırasında yer alır. Arının bal yapma tercihine istinaden iki tür bal vardır: Ağaç balları, çiçek balları. Her ikisi de mükemmeldir. Tercihi tadıyla, aromasıyla, dokusuyla yapılır. Sadece birini seven de var her ikisine de gönlü olan da.
Çiçek balları salgı balları olarak da adlandırılan ağaç ballarına göre daha açık renklidir. Sarıdan açık karamel tonlarına uzanan renk skalasıyla arıların çiçeklerden topladıkları nektarla hayat bulur. Tek bir çiçektense bu nektarin, bal monoflora, değişik çiçeklerden topladıysa poliflora (yayla) bal olarak adlandırılır.
Ağaç ve çiçek ballarının tat, renk ve doku farklılıkları vardır. Örneğin, çam balı koyu kestane tonlarında bir renge sahipken, çiçek balları sarı-açık karamel toplarında renge sahiptir. Çiçek balları daha akışkanken ağaç balları özellikle de çam balı koyu kıvamlıdır.
HER İKİ BALIN DA TUTKUNU VAR
Yoğun, kuvvetli ve karamel renginin koyu tonlarındaki ağaç balları, çiçek ballarına göre daha az früktoz ve glikoz içerir; tatlılığıyla boğazı yakmaz. Aminoasit, kalsiyum, potasyum ve antioksidan bakımından da daha zengindirler.
Arılar çiçeklerden nektar toplayarak yarattıkları bal çiçek balıdır. Nektardır balın hammaddesi. Ancak ağaç ballarındaki üretimleri çiçek balından çok farklıdır. Arılar bu balı çiçeklerden nektar toplayarak değil, ağaçların kavuklarında biriken reçineden yaparlar. Ağaçların üzerinde yaşayan böcekler ağacın veya meyvelerinin özsuyunu emerek beslenirler. Tatlı bir madde olarak da dışarıya atarlar. Meşe, sedir, kestane ve çam balları aroma ve tatları, muhteşem faydaları ile böyle oluşur.
Kestane balı, antioksidan özelliği ile toksinlerin atılması noktasında bir deha. Anti-enflamatuar özelliği düzenli yenildiğinde kısa zaman içinde etkisini gösteriyor. İçeriğindeki mineraller ve vitaminler diğer ballara oranla kat be kat fazla.
Toros Dağları’nın yüksek rakımlı noktalarında üretilen, hoş kokulu, baharatımsı ve reçineli tadıyla ballar arasında çok özel bir yere sahip olan sedir balı mide ağrılarına birebir etkiye sahip.
Meşe balı, Trakya ve Karadeniz’de meşe ağacının palamut ve yapraklarındaki böcek salgısını arıların bala çevirmesiyle yapılıyor. Meşe balı da diğer ağaç balları gibi güçlü bir aroma ve tada sahip. Bölge halkı tarafından ilaç kabul ediliyor. Düzenli olarak tüketildiğinde vücut direncini artırıyor.