İkiye katlanan faiz de otonun hızını kesmiyor
TCMB’nin yen uygulamasıyla taşıt kredi faiz oranları bir anda iki katına çıktı. Ancak uzmanlara göre, faiz artışının satışlara önemli bir etkisi olmayacak. Çünkü, otomobil son dönemin en gözde yatırım aracı ve bu trendin seçim sonrasında da devam etmesi bekleniyor.
Aysel YÜCEL
TCMB’nin menkul kıymet tesisine ilişkin uygulama talimatında bu hafta yaptığı değişiklik, taşıt kredilerini de vurdu. Yeni uygulama sonrası maliyetleri artan bankalar, geçen hafta yüzde 1,89 dolaylarında olan taşıt kredi faiz oranlarını bu hafta yüzde 3’ün üzerine çıkardı. Bazı bankalarda bu oran yüzde 3,99’a kadar çıkıyor. Ancak krediye erişimde yaşanan zorlukların son dönemin en gözde yatırım aracı olan otomobilin satışına etkisinin sınırlı olacağını öngörülüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB), menkul kıymet tesisine ilişkin uygulama talimatında bu hafta başında değişikliğe gitmişti. Buna göre, müşteri bazında kredi kartı limiti belirli bir tutarın üzerinde olanlar için bireysel kredi kartlarıyla yapılan nakit çekimi ve kuyum harcamalarının kredi türüne göre yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisine tabi olmasına karar verilmişti. Değişikliğin 16 Mayıs 2023 tarihinden itibaren yapılan kuyum harcamaları ve nakit çekimler için geçerli olacağı kaydedildi. Önceki gün kredi kartları ve konut kredilerinde geri adım atıldı. Ancak destek kredileri ve taşıt kredilerine yönelik bir geri adım söz konusu değil.
Konuyla ilgili EKONOMİ gazetesine konuşan bir bankanın üst düzey yöneticisi, “Daha önce yapılan uygulamada zaten bireysel taşıt kredilerinde nihai fatura değeri uygulaması vardı . Buna göre maksimum kredi rakamı 200,000 TL olabiliyordu ve diğer tarafta son dönemde tüzel taşıt kredilerine de erişim zorlaştırılmıştı. Şimdi buna bireysel de yeni düzenlemeler eklenince ,yeni uygulama bankalara yeni bir ek maliyet oluşturdu. Bankalar oluşan zararı karşılamak için bunu kredi maliyetlerine yansıtıyor” dedi. Son düzenleme sonrası birçok özel bankada taşıt kredilerinde faiz oranı yüzde 3’ün üzerine çıkarken kullanım tutarları da düştü.
SATIŞLARA ETKİSİ SINIRLI OLACAK
Otomotiv veri ve analiz şirketi Cardata’nın CEO’su Hüsamettin Yalçın, bankacılık uygulamalarına yönelik getirilen yeni uygulamanın bireysel kredi kullanımını neredeyse sıfırlayacağına dikkat çekerken, ancak bu durumun satışlara sınırlı etki yapacağını söyledi. Yalçın, “Seçim sonrası döviz kuru yükseleceği için bir araç alma eğilimi vardı. Bu devam ediyor. Sıfır kilometre otomobil yatırım aracı oldu. Ticari ya da bireysel krediye ulaşamayan birçok kişi, kendi kaynaklarından araç almaya çalışıyor. Bireysel tarafta krediye mahkum insanlar da bu karardan etkilenebilir. Ancak bunun satışlarda en fazla yüzde 5’lik bir kayıp yaratacağını öngörüyoruz" açıklamasını yaptı.
OTOMOBİL, YATIRIM ARACI OLMAYI SÜRDÜRECEK
Cardata CEO’su Hüsamettin Yalçın, otomobilin seçim sonrasında da öne çıkan bir yatırım aracı olmasını beklediklerini ifade etti. Yalçın, "Seçimlerin ardından döviz kurunun patlama yapacağı yönünde öngörüler var. Döviz kurunda önemli artışlar olursa tabi ki bu araç fiyatlarına yansıyacak. Ne kadar artacağı biraz da döviz kuruna bağlı olacak. İkinci el araçlarda da fiyatlar sıfır kilometre araçlara paralel yükselecek" dedi. Yalçın, seçim sonrası fiyatlarda aylık ortalama minimum yüzde 3 ila yüzde 5 arasında artış bekliyor.
Bu oran kurun artış seyrine göre daha da yüksek olabilir. Fiyatlardaki artış, otomobili bir yatırım aracı olarak öne çıkarmaya devam edecek. Cardata'nın verilerine göre Ocak- Mayıs 2023 döneminde ikinci el otomobil fiyatları yıllık bazda yüzde 40 arttı. Sıfır araçlarda ise bu oran aynı dönemde ortalama yüzde 15 arttı. İkinci el araçlarda fiyatlarda son bir aydaki artış oranı ise ortalama yüzde 8 oldu.