9 yılda 60 bankadan fosile 7 trilyon dolar aktı

“Banking on Climate Chaos” başlıklı 2024 Fosil Yakıt Finansmanı Raporu’na göre, dünya çapında 60 büyük banka, Paris Anlaşması’nın imzalanmasından bu yana fosil yakıt endüstrisine yaklaşık 7 trilyon dolarlık bir kaynak sağladı.

2016 yılında imzalanan Paris Anlaşması’nın ardından toplam 196 ülke küresel ısınmanın tehlikelerine karşı önlem almak amacıyla karbon emisyonlarını azaltma hedefi koydu ve küresel sıcaklık artışının 1,5 derecede sınırlandırılmasını kabul etti. Paris Anlaşması’nın imzalanmasının üzerinden 9 yıl geçti; fakat ne yazık ki verilen taahhütler tutulmuş değil.

“Banking on Climate Chaos” isimli 2024 Fosil Yakıt Finansmanı Raporu’na göre, dünya çapında 60 büyük banka, Paris Anlaşması’nın imzalanmasından bu yana fosil yakıt endüstrisine yaklaşık 7 trilyon dolarlık bir kaynak sağladı. En çok kaynak ABD’li bankalardan geldi Rapora göre, dünyanın en büyük 60 bankası, Amazon Ormanları’nın ve Kuzey Kutbu’nun yıkımına neden olan 4 bin 200’ü aşkın fosil yakıt şirketine, Paris Anlaşması’ndan bu yana yaklaşık 6,9 trilyon dolarlık doğrudan kaynak yarattı. 

Bu miktarın yaklaşık yarısı anlamına gelen 3,3 trilyon dolarlık bölüm fosil yakıt gelişiminde kullanıldı. Birçok banka, “Net Sıfır Bankacılık İttifakı”nın bir parçası olarak emisyonları düşürme sözü vermesinden sadece 2 yıl sonra, 2023 yılında bile fosil yakıt şirketlerine 705 milyar dolar aktardı. Rapora göre miktarın 347 milyar doları fosil yakıt gelişimine ayrıldı. 2023’te bu şirketlere aktarılan paranın yüzde 30’unu sağlayan ABD menşeili bankalar ise fosil yakıt üreticilerinin en büyük finansörü oldu. 

Raporda JP Morgan Chase, 40,8 milyar dolarlık finansal destekle birinci olurken, Bank of America’da listede üçüncü sırada yer aldı. Fosil yakıt şirketlerine finansal anlamda en çok katkı sunan banka ise 37,1 milyar dolarlık katkısıyla Japonya menşeili Bank Mizohu oldu. Londra merkezli Barclays da 24,2 milyar dolarlık katkı ile Avrupa’da fosil yakıt endüstrisine en büyük finansal destek sunan banka oldu. 14,5 milyar dolarla İspanyol Santander onu izlerken, 13,4 milyar dolarlık desteğiyle Alman Deutsche Bank da üçüncü finansör oldu. 

Raporun yazarlarından ABD merkezli çevre aktivistleri koalisyonu Yerli Çevre Ağı (Indigenous Environmental Network) Direktörü Tom BK Goldtooth, “Yerli halklar olarak iklim felaketinin en ön cephesinde yer alıyoruz. Feda edilen alanlar artmaya devam ederken, fosil yakıt endüstrisi topraklarımıza göz dikmiş durumda. Kapitalizm ve onun yerinden etme temelli ekonomisi, Dünya Ana’mıza daha fazla zarar ve yıkım vermekten başka bir şeye yaramayacaktır. Dolayısıyla buna bir son verilmeli” yorumunu yaptı. 

İtirazlar geldi

Barclays, Bank of America, JP Morgan Chase ve Deutsche Bank ve Santander sözcüleri, bankalarının enerji sektörüne yönelik finansal desteklerini daha sürdürülebilir iş modellerine verdiklerinin altını çizerken, Bank Mizuho rapor hakkında yorum yapmayı reddetti.