KOBİ’lerde batık kredi sorunu büyüyor!

Küçük ve orta ölçekli işletmelerde (KOBİ) takipteki krediler sorunu büyüyor. Son yıllarda özendirici ve kolaylaştırıcı politika ve uygulamaların da katkısıyla bankacılık sektörünün toplam kredileri içindeki payını artıran KOBİ ‘lerin, ekonomide yaşanan durgunluk paralelinde bu kredilerin geri ödemesinde sıkıntılarla karşı karşıya kaldığı görülüyor. BDDK verilerinden yaptığımız hesaplamalara göre, ekim ayı itibarıyla bankacılık sektörü kredilerinde tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 5,4 seviyesine çıkarken, bu oran KOBİ kredilerinde yüzde 9,6’ya ulaştı. Takipteki kredilerin oranının, ticari kredilerin tamamında yüzde 6,6 bireysel kredilerde de yüzde 4,2 düzeyinde bulunması, KOBİ kredilerindeki tahsili gecikmiş alacaklarının sorununun yüksekliğini açık şekilde ortaya koyuyor.

2000 öncesinde finansmana erişim olanakları sınırlı düzeyde bulunan KOBİ’ler, bu tarihten itibaren banka kredilerindeki paylarını hızlı biçimde artırdı. 2005’te toplam kredilerde yüzde 25 seviyesini aşan KOBİ kredilerinin payı izleyen dönemlerde de hızlı bir artış göstermesine karşın, başta enerji ve gayrimenkul olmak üzere diğer sektörlerin payının çok daha yüksek oranlara ulaşması dolayısıyla görece düşüş kaydetti. Küresel krizin etkilerinin yoğun olarak hissedildiği 2008 ve 2009’da düşüş kaydettikten sonra 2010’da yıllık bazda yüzde 50’nin üzerinde artış oranını yakalayan KOBİ kredileri, 2016 hariç olmak üzere izleyen yıllarda yüzde 17 ile yüzde 36 arasında değişen oranlarda yıllık artış hızlarına ulaştı. 2008-2009 krizi dönemlerinde sırasıyla yüzde 5 ve yüzde 8 oranlarına yükselen takipteki kredilerin oranı ise izleyen yıllarda, kredi artışındaki ivmeye karşın düşüş yönlü bir seyir izledi. 2014 yılı itibarıyla tekrar yükselişe geçen takipteki alacaklar oranı 2016’da yüzde 5’i, 2018’de de yüzde 7’yi aştı. Ekim ayı itibarıyla 608,2 milyar lira seviyesine yükselen KOBİ kredileri, 2 trilyon 561,9 milyar lira büyüklüğündeki toplam kredilerde yüzde 23,7 oranında paya sahip olurken, 58,6 milyar liraya ulaşan takipteki alacaklar tutarı ile de 140 milyar lira hacmindeki bankacılık sektörünün takipteki krediler toplamının yüzde 42’sini oluşturdu.