İnşaat malzemesi sanayi üretimi ilk çeyrekte yüzde 10,9 arttı

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay hazırlanan Aylık Sektör Raporu’nun Mayıs 2024 sonuçları açıklandı.

İnşaat sektörü ve inşaat malzemesi sanayisine yönelik sonuçların değerlendirildiği rapora göre; inşaat sektörü 2024 yılı ilk çeyrekte yüzde 11,1 büyüme gösterdi.

Deprem bölgesindeki yeniden imar faaliyetleri ve yerel seçimler öncesi kentsel dönüşüm ve diğer inşaat faaliyetlerindeki hareketlenmenin etkilediği inşaat sektörü, 6 çeyrektir artan bir hızla büyümeye devam ederken, 2017 yılı üçüncü çeyrekten sonraki en hızlı çeyrek dönem büyümesini gerçekleştirdi.

Rapora göre, yılın geri kalanında inşaat sektöründe büyümenin yavaşlayarak süreceği öngörülüyor.

İnşaat harcamaları yüzde 100,9 arttı        

Türkiye İMSAD raporuna göre, inşaat sektöründe çeyrek dönemler itibarıyla harcamalar yüksek büyüme gösterdi. 2024 yılı ilk çeyrek döneminde inşaat harcamaları geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 100,9 artarak 1,32 trilyon TL olarak gerçekleşti. Bu yüksek büyümede, enflasyon/inşaat maliyetleri artışı da önemli rol oynadı. İnşaat harcamaları reel olarak ilk çeyrekte yüzde 9,6 artış gösterdi.

İnşaat sektörü genel ekonominin üzerinde büyüdü

Rapor kapsamında, inşaat sektörünün 2023 yılının tüm çeyreklerinde ve yılın tamamında genel ekonominin üzerinde büyüdüğü vurgulandı. 2024 yılının ilk çeyrek döneminde de genel ekonomi yüzde 5,7, inşaat sektörü ise yüzde 11,1 büyüme gösterdi.

İnşaat sektörü özel koşulları içinde yeni yılın ilk çeyrek döneminde de genel ekonominin üzerinde performans sergiledi. Gayrimenkul sektöründe ise, büyüme yüzde 2,5 ile yavaş gerçekleşti. 

36,06 milyon metrekare yapı ruhsatı alındı

Rapora göre, 2024 yılı ilk çeyrek döneminde alınan yapı ruhsatları alan bazında 2023 yılı ilk çeyrek dönemine göre yüz ölçümü olarak yüzde 33,4 arttı. 2024 yılı ilk çeyreğinde 36,06 milyon metrekare ve 178 bin 598 daire için yapı ruhsatı alındı.

Geçen yıl, ilk çeyrekte yaşanan deprem afeti nedeniyle alınan yapı ruhsatları azalmıştı. 2024 yılı ilk çeyrekte bunun baz etkisi yaşandı. 2024 yılı ilk çeyrek dönemindeki yüksek artışta deprem bölgesi faaliyetleri, kentsel dönüşüm ve özellikle yerel seçimler öncesi hareketlenmenin katkıları görüldü.   

174 bin 859 daire için yapı izni alındı

2024 yılının ilk çeyrek döneminde alınan yapı izinleri geçen yılın aynı dönemine göre yüz ölçümü olarak yüzde 45,3 artış gösterdi. 2023 yılı ilk çeyrekte alınan yapı izni 25,27 milyon metrekare iken, 2024 yılı ilk çeyrekte 36,72 milyon metrekare oldu.

2024 yılının ilk çeyreğinde 174 bin 859 daire için yapı izni alındı. Rapora göre, 2024 yılının ilk çeyreğinde 2023 yılı ilk çeyreğindeki düşüşün yarattığı baz etkisi görüldü. Ayrıca, yerel seçimler öncesi yapı izinleri başvuruları ve alımları da yükseldi.   

Üretim geçen yıla göre yüzde 10,9 arttı

Türkiye İMSAD’ın hazırladığı rapora göre, inşaat malzemesi sanayi üretimi mart ayında 2023 yılı mart ayına göre yüzde 3,8 arttı. Böylece yılın ilk üç ayında inşaat malzemesi sanayi üretiminde artış gerçekleşti.

2023 yılı mart ayında deprem afetinin üretim üzerindeki sınırlayıcı etkisi 2024 yılı mart ayı için baz etkisi yarattı. Yılın ilk çeyrek döneminde ise, üretim artışı geçen yılın ilk çeyrek dönemine göre yüzde 10,9 olarak gerçekleşti.

16 alt sektörde üretim arttı

Bununla birlikte 2024 yılının ilk çeyrek döneminde alt sektörler itibarıyla farklı üretim gelişmeleri yaşandı. 2024 Ocak-Mart döneminde 16 alt sektörde üretim geçen yılın ocak-mart dönemine göre artarken, 6 alt sektörde üretim azaldı.

Bazı alt sektörlerde yüksek üretim artışları gerçekleşti. İlk çeyrekte çimento üretimi yüzde 26,8 ve hazır beton üretimi yüzde 26,5 arttı. Demir çelik çubuk ve profil üretimi yüzde 24,0 ve inşaat camları üretimi yüzde 22,4 artış gösterdi.       

Seramik ürünlerinde yüksek üretim düşüşü sürüyor

2024 yılı ilk üç ayında, bazı alt sektörlerde ise üretim düşüşü yaşandı. Seramik ürünlerinde yüksek üretim düşüşü, yeni yılda da sürmeye devam etti. İlk üç ayda seramik kaplama malzemeleri üretimi yüzde 23,3 ve seramik sağlık gereçleri üretimi yüzde 19,6 azaldı.

Metal yapı ve yapı parçaları üretimi yüzde 15,0, demir çelik radyatör üretimi yüzde 10,8 ve birleştirilmiş parke ve yer döşemeleri üretimi yüzde 11 azaldı.

2023 yılında alt sektörlerde farklı üretim eğilimleri ortaya çıkmıştı. Rapora göre, 2024 yılında da benzer eğilimin devam ettiği görülüyor.