İnekler kesilince süt üretimi azaldı et üretimi arttı

Çiğ süt üretimi son 6 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun bugün yayınladığı verilere göre, çiğ süt üretimi 2023 yılında yüzde 0,4 azalarak 21 milyon 481 bin 567 ton oldu.

Çiğ süt üretimi son 6 yılın en düşük seviyesinde

Geriye dönük bakıldığında Türkiye’nin çiğ süt üretimi 2020 yılında 23 milyon 503 bin ton olarak gerçekleşmişti. Çiğ süt üretimi 2021’de 23 milyon 200 bin tondu. 2022’de 21 milyon 563 bin tona, 2023’te 21 milyon 481 bin tona geriledi. Bu üretim miktarı 2018 yılından bu yana en düşük seviye.

Çiğ süt üretimindeki düşüşte sadece inek kesimi değil anaç koyun kesiminin de etkisi var.  2023 yılında koyun sütü üretimi yüzde 12,5 oranında azaldı.  Manda sütü üretimi ise yüzde 1,3 azaldı. İnek sütü üretimi 2022 yılına göre binde 2, keçi sütü üretimi ise binde 5 arttı.

Kırmızı et üretimi yüzde 8,8 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun bugün açıkladığı  “Kırmızı Et Üretim İstatistikleri, 2023” verilerine göre, 2022 yılında 2 milyon 191 bin 625 ton olan kırmızı et üretimi, 2023 yılında yüzde 8,8 artarak 2 milyon 384 bin 47 ton olarak tahmin edildi.Bu kapsamda bir önceki yıla göre sığır eti üretimi yüzde 6,2 artarak 1 milyon 670 bin 606 ton, koyun eti üretimi yüzde 16,3 artarak 569 bin 66 ton, keçi eti üretimi yüzde 11,3 artarak 128 bin 989 ton, manda eti üretimi ise yüzde 13,3 artarak 15 bin 386 ton oldu.

Kırmızı et üretiminin 2023 yılında yüzde 70,1'ini sığır eti, yüzde 23,9'unu koyun eti, yüzde 5,4'ünü keçi eti ve yüzde 0,6'sını manda eti oluşturdu.

Hayvancılığın çöküşü

Türkiye’de hayvancılık büyük oranda süt hayvancılığına dayalı olarak yapılıyor. Artan girdi maliyetleri karşısında çiğ süt fiyatı aynı oranda artmayınca üretici zarar ediyor ve ineklerini kesmek zorunda kalıyor. Son yıllarda çiğ süt fiyatı “enflasyon artışına neden oluyor” bahanesi ile hep baskılandı. Maliyetin altında fiyat verildi ve çok sayıda inek kesildi. Türkiye İstatistik Kurumu verilerindeki çiğ süt üretiminin son 6 yılın en düşük seviyesine düşmesi bunun en somut kanıtıdır. Umarız bu veriler doğru değerlendirilir ve bu yanlıştan dönülür.

Üretim ithalatla artıyor

Kırmızı et üretimindeki artışın bir nedeni inek kesimi ise bir başka nedeni de artan ithalat. Türkiye 2010 yılından bu yana kesintisiz olarak canlı hayvan ve kırmızı et ithalatı yapıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı bu yılın başında 2024’te 600 bin baş besilik hayvan ithalatının planlandığını duyurdu.  Et ve Süt Kurumu tarafından yapılacak bu ithalat kapsamında Uruguay’dan ilk gemiler Türkiye’ye geldi. Kırmızı et üretimi ithalatla artıyor.

Türkiye süt üretimi ve et üretimi (bin ton)

Yıl                 Süt                  Kırmızı et

2017              20.699             1.126

2018              22.120             1.118

2019              22.960            1.201

2020              23.503            1.785

2021               23.200            1.952

2022              21.563             2.191

2023              21.481              2.384