Bursa'da en fazla teşvikli yatırım enerjiye yapıldı
Yatırım teşvikleri kapsamında geçen yılın 8 ayında en fazla yatırım enerji alanında oldu. Enerji maliyetlerindeki artış, sürdürülebilirlik, Yeşil Mutabakat gibi konular Bursalı sanayicilerin kendi enerjilerini üretmeleri noktasında itici güç oldu. Sanayici, arazi GES’leri için de trafo yatırımı yapılmasını bekliyor.
ESRA ÖZARFAT
BURSA - Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı geçen yılın 8 aylık döneminde Bursa’da 15,6 milyar liralık yatırım teşvik belgesi düzenledi. Yatırımların aslan payını ise enerji yatırımları oluşturdu. Geçen yılın 8 aylık döneminde özellikle çatı GES projelerini içeren 174 belge düzenlenirken, enerjiyi 91 belge ile makine ve takım tezgahları, 64 belge ile tekstil sektörü, 47 belge ile taşıt araçlarına yönelik yatırımlar izledi.
Enerji yatırımları kapsamında 174 belge için 1 milyar 966 milyon lira yatırım tutarında belge düzenlendi. Pandemi sonrasında enerji fiyatlarında yaşanan artışla birlikte sanayicilerin enerjinin kıymetini daha iyi anladığını belirten Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Enerji Konseyi Başkanı Erol Dağlıoğlu, yenilenebilir enerjiye yönelik yatırımların artarak devam etmesini beklediklerini söyledi. Bursa sanayisinin sürdürülebilirlik, sınırda karbon düzenlemesi, Yeşil Mutabakat gibi konularda farkındalığının fazla olduğuna işaret eden Dağlıoğlu, “Yılsonuna kadar elektriğe yüzde 100’ün üzerinde zam gelmesi bekleniyor. En büyük girdilerden biri elektrik enerjisi. Sanayici de olabildiğince kesintisiz ve yeşil enerjiye yönelik yatırım yapıyor. Öte yandan geçen yıl 42 dolar/cent olan panel fiyatları şu anda 20 dolar/cent seviyesine düştü. O nedenle şu anda yatırımlar çok fizibl. O nedenle yatırım teşviklerinde çatı GES’leri çok fazla görüyoruz” dedi. Çatı GES’lere TEDAŞ ve TEİAŞ tarafından izin verilirken bir yandan da depolamanın konuşulduğunu kaydeden Dağlıoğlu, oluşacak maliyet artışına ve yaptırımlara karşı sanayicilerin bugünden hazırlık yaptığını söyledi. Erol Dağlıoğlu, “Bu teşvikler yeşil enerji için çok yeterli değil ama sanayici kendi finansmanına da ulaşabildiği için hızlı yol almaya başladı. Bu trend artarak devam edecek” diye konuştu.
“Arazi GES için trafo yatırımları yapılmalı”
Çatı GES’lerin Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında 5/1/c bendine göre kurulduğunu ifade eden Dağlıoğlu, arazi GES’lerin ise 5/1/h bendine göre yapıldığını, bunda da trafo uygunluğu şartı arandığını hatırlattı. Arazi yatırımı yapmak isteyen sanayicilerin trafo uygunluğu alamadığına dikkati çeken Dağlıoğlu, bu noktada TEDAŞ ve dağıtım şirketlerinin hızlı bir şekilde yatırım yapması gerektiğini ifade etti. Dağlıoğlu, “Arazi yatırımı tercih edenler daha çok enerji yoğun ama çatısı yeterli olmayan sanayi kuruluşları ile ticarethaneler. Fabrikaların çatıları da birçok enerji yoğun sanayi kuruluşu için yeterli değil. Bu noktada da trafo yatırımları önem kazanıyor” diye konuştu.
Firmalar GES yatırımına hız verdi
Işıksoy Tekstil Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Işık, Şanlıurfa’daki yeni yatırımın 4.7 MW’lık çatı GES ile kendi enerjisini üreten ‘Yeşil Fabrika’ konumunda olduğuna, RES ve GES alanında yatırımlarını sürdürdüklerini, 2024’ün ikinci çeyreğinde kendi enerjisini yenilenebilir enerjiden karşılayan bir tesis haline geleceklerini duyurdu. Karbon ayak izlerini düşürmek için yoğun bir yatırım programını hayata geçirdiklerini belirten Rabek Tekstil CEO’su Sarper Hamzagil de, “Yaptığımız çalışmalarla karbon ayak izimizi yüzde 25 azaltmıştık. Bunlara ek olarak fabrikamızın çatılarına inşa ettiğimiz güneş enerjisi santralini devreye aldık. Hayata geçirdiğimiz GES ile mevcut üretimimizin yüzde 30 ile 35’ini karşılayarak karbon ayak izimizi daha çok düşürmüş olacağız” dedi. Sürdürülebilirlik konusuna azami hassasiyet gösterdiklerine işaret eden Saloni CEO’su Haluk Özbek de çatı GES sayesinde fabrikanın bütün enerjisinin güneşten sağlandığını dile getirdi.
Komple yeni yatırımlarda artış
Geçen yılın 8 aylık döneminde 655 belge teşvike bağlandı. Belge sayısında yüzde 40 artış kaydedilirken, teşvike bağlanan yatırım tutarı 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 23 artarak 15,6 milyar lira oldu. İthalat taahhüdü geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 66 oranında gerileyerek 271 milyon dolar olurken, öngörülen istihdam ise yüzde 9 artış kaydederek 8 bin 760 oldu. Komple yeni yatırımlarda da artış gözlendi. 2022 yılının 8 aylık döneminde 224 olan komple yeni yatırım belge sayısı bu yıl yüzde 66 artışla 373 oldu.