Konutta fiyat balonu sönüyor!
İstanbul, Ankara ve İzmir'de Mart 2024’ten Nisan 2024’e satılık konut fiyatlarında artış, reel olarak azalırken; satılık konut piyasasında reel fiyatlarda düşüş 10 aydır devam ediyor.
Türkiye genelinde ve üç büyük ilde Mart 2024’ten Nisan 2024’e cari satılık konut fiyatlarında artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) satış fiyatları hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde azaldı.
BETAM, Sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü Raporu'nu yayınladı.
Raporda şöyle denildi:
"Reel fiyatlardaki düşüş on aydır devam etmektedir. Reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı ülke genelinde yüzde -16,3’e, İstanbul’da yüzde -18,3’e, İzmir’de ise yüzde -15,4’e kadar gerilemiştir. Ankara’da da düşüş görülmüş fakat yüzde -10,9 seviyesinde kalmıştır. Yani ülke genelinde ve üç büyük ilde ortalama konut bir yıl öncesine göre reel anlamda ucuzlamıştır. Konut cari fiyatlarındaki değişim oranı da azalmaktadır. Cari fiyatlarda yıllık değişim oranı marta kıyasla ülke genelinde 2,7 puan azalarak yüzde 42,1’e düşmüştür. Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan m2 cari fiyatı 28.257 TL olmuştur. Satılık konut ilan m2 cari fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyük şehirde de azalarak İstanbul’da yüzde 38,8, Ankara’da yüzde 51,3 ve İzmir’de yüzde 43,6 olmuştur. Ortalama satılık konut m2 fiyatları İstanbul’da 39.080 TL, Ankara’da 21.250 TL ve İzmir’de 32.631 TL’dir.
Konut talebi endeksi Mart 2024’e kıyasla yüzde 6 azalmıştır. Konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlediğimiz satılan konutların satılık ilan sayısına oranı hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde düşmüştür. Hem satılık ilan sayısı hem de satılan konut sayısı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde düşmüştür. Konut piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullandığımız satılık konut ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı ise geçen aya kıyasla ülke genelinde, İstanbul, Ankara ve İzmir’de artmıştır. Canlılık göstergelerinde gözlemlenen bu değişimler satılık konut piyasasının durgunlaşmakta olduğuna işaret etmektedir.
Reel konut fiyatında düşüş devam ediyor
2020 Mayıs’tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksinin (2017=100) 2023 Temmuz’dan bu yana gösterdiği düşüş 2024 Nisan’da da devam etmiştir. Reel konut fiyat endeksi nisanda marta kıyasla 2,7 puanlık azalışla 170 olmuştur. Marttan nisana enflasyon oranı yaklaşık yüzde 3,2 olurken Türkiye genelinde cari konut fiyat artışı aynı dönemde yüzde 1,6’da kalmıştır. Son aylarda cari konut fiyatları sistematik olarak enflasyonun altında kaldığından reel fiyatlar azalmaktadır.
Reel satış fiyatında düşüş üç büyükşehirde de devam ediyor
Önceki sekiz ayda olduğu gibi konut reel satış fiyatı üç büyükşehirde nisan ayında da düşmüştür. Marttan nisana reel konut fiyatı İstanbul’da 2,6 puan, Ankara’da 3,4 puan, İzmir’de ise 1,1 puan azalmıştır. Nisanda reel konut fiyat endeksi (Eylül 2017=100) İstanbul’da 166,7, Ankara’da 189,9, İzmir’de ise 176,8 olmuştur.
Reel fiyatlarda yıllık değişim negatifte devam ediyor
Türkiye genelinde satılık konutların enflasyondan arındırılmış (reel) fiyatların yıllık değişim oranını göstermektedir. Ağustos 2022’de yüzde 65,8’e ulaşan yıllık reel fiyat artışı Eylül 2022’den itibaren hızla inişe geçmiştir. Büyük depremin etkisiyle Şubat 2023’te geçici olarak yükselen yıllık reel fiyat marttan itibaren yeniden azalmaya başlamış ve Nisan 2024’te yıllık fiyat değişimi oranı Mart 2024’e kıyasla 2,2 puan azalarak yüzde -16,3 ile negatif değerlerde seyrini sürdürmüştür. Hatırlatmak gerekirse reel fiyatta negatif yıllık değişim enflasyonun konut fiyatlarından daha hızlı arttığını göstermektedir. Bu durum 2024 Ocak ayından itibaren yatırım amaçlı konut satın almanın cazip olmaktan çıktığını göstermektedir."
