Sanayi pandemiyi geride bıraktı

Şebnem TURHAN

Sanayi üretimi pandemi kısıtlamalarının büyük ölçüde kaldırılmış olmasıyla temmuz ayında yüzde 3 seviyesindeki beklentilerin üzerinde yüzde 4,4 arttı.  Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre temmuzda madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,9 azaldı; imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 5,1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,4 arttı.

Hem ekonominin açılması hem de Merkez Bankası öncülüğünde genişletici para politikalarının desteğiyle sanayi üretimi mayıs ve hazirandaki yüzde 18 artışın ardından bir parça hız kesse de temmuzda haziran ayına göre yüzde 8,4 büyüme gösterdi. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminin geçen yıl temmuza göre yüzde 4,4 artması ise sanayinin pandemi etkilerini aştığını da ortaya koydu. Haziran ayında geçen yıla göre yüzde 0,4 oranında artış yaşanmıştı.
İş Yatırım’ın notuna göre temmuz ayı rakamları sanayide V şeklinde genele yaygın güçlü toparlanmayı teyit etti. Aylık bazda bakıldığında ara malından yüzde 7,2 artışla, 3.2 puanlık katkı, dayanıklı tüketim malına yüzde 13,2 artışla 0.6 puan katkı, dayanıksız tüketim malından yüzde 7,1 artışla 1.8 puan katkı, sermaye malına yüzde 11,7 artışla 2.1 puanlık katkı sağlandı. İş Yatırım notunda tüm sektörlere yayılan güçlü bir canlanma görüldüğünü vurguladı.
Nota göre, yıllık bazda sanayi üretiminde genele yaygın bir toparlanma olsa da, sektör bazında önemli ayrışmalar görüldü. Dayanıklı tüketim yüzde 19,2 büyüme ile 0.8 puan ve ara malı yüzde 6,0 büyüme ile 2.6 puanla sanayi üretimine en yüksek katkıyı yaparken, yüksek teknoloji yüzde -20,3 daralma -1 puan ve enerji yüzde -1,3 daralma ve -0,1 puan negatif katkılarla sanayi üretiminde büyümeyi aşağı çekti. Dayanıksız tüketim malı ve sermaye malı istikrarlı ama sınırlı katkı yaptı.

En sert daralma diğer ulaşım araçlarında

İmalat sanayi alt gruplarında yıllık bazda en sert daralma yüzde 47,1 ile diğer ulaşım araçlarında oldu. Bu sektör sanayi üretimindeki büyümeyi 1.3 puan aşağı çekti. Otomotivde ise yüzde 5,3 daralma ile 0.3 puanlık negatif katkı görüldü. Mobilyada yüzde 16 küçülmenin 0.3 puanlık etkisi oldu. En güçlü büyüyen sektörler ise yüzde 17 ile bilgisayar, yüzde 10,1 ile elektrikli teçhizat, yüzde 20,5 ile mineral ürünler ve yüzde 13,8 ile fabrikasyon metal ürünleri oldu.

İş Yatırım analistleri, temmuzda gücünü artıran toparlanmanın ağustos ayında alınan tedbirlerin etkisiyle hız kesse de devam etmesini bekliyor. Analistler, önümüzdeki aylarda sanayi üretimindeki toparlanmanın ivmesini kaybederek de olsa devam etmesini öngörüyor.

Varank: 3. çeyrekte yüksek büyüme bekliyoruz

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye'nin üretimde küresel ekonomide pozitif ayrışmaya devam ettiğini söyleyerek, “Aylık bazda tüm alt kalemler pozitif gerçekleşti. Üretimde küresel ekonomide pozitif ayrışmaya devam ederek, ilk 3'te yerimizi aldık. Uyguladığımız tedbirler reel sektörü canlandırdı. 3. çeyrekte yüksek büyüme bekliyoruz” ifadelerine yer verdi.

Albayrak: Üreticilerimizin eline emeğine sağlık

Sanayi üretimi, perakende satış ve ciro endekslerini değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Ülkenin geleceğine güvenen, inanan tüm üreticilerimizin eline emeğine sağlık. Temmuzda yıllık bazda sanayi üretimi yüzde 4,4, perakende satış hacmi yüzde 11,9 arttı. Ayrıca inşaat, ticaret ve hizmet sektörlerinde de ciro endeksi temmuz ayında yıllık yüzde 20,2 yükseldi” dedi.