Aşkla ve azimle yapılan katma değerli iş

Sanayinin nabzını tutmaya devam ediyoruz. Türkiye’nin hangi şehrine giderseniz gidin sanayicilerimizin ortak bazı özellikleri var. Üretimin maliyeti Türkiye’de çok yüksek. TÜİK verileri de bunu doğruluyor. Yüzde 38’lerde bir üretim enfl asyonu var. Yüksek faizde buna eklenince maliyetler daha da artıyor. Dünyanın en pahalı enerjisinikullanarak üretim yapan sanayicimiz, sattığı malın parası daha kasasına girmeden vergilerini de faturayı kestiğinde ödemek zorunda kalıyor. Yani Türkiye’de üretim yapmak için çılgın olmanız ve ülkenizi aşkla sevmeniz gerekir. O yüzden sanayicilerimiz ülkesine aşık çılgın insanlardır.

BEŞİ BİR YERDE YARATILAN KATMA DEĞER

(Soldan sağa) Hatice İvit - Ayşe Kadın Pakkan - Hasan Dönmez - Mukaddes Yağcı - Gülşen Bilginer

40 yıl önce taşımacılık yaparken arızalanan debriyajı değiştirmek için gittiğinde yüksek fiyatla karşılaşan Hasan Dönmez de bu çılgın ve gözü kara sanayicilerimiz arasında. Dönmez Debriyaj Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Dönmez, bakıyor ki Türkiye debriyajı yurt dışından çok pahalıya alıyor. Ülkenin dövizi dışarıya çıkıyor. İşte o zaman neden biz üretim yapmıyoruz diyerek, ticari zekasını üretimle birleştiriyor. İşte 40 yıl önce alınan bu karar sayesinde Türkiye’ye dışarıya debriyaj için para ödemiyor. Dönmez Debriyaj bugün kurumsal yapısı ile cari açığa savaş açarken, ürettiği katma değerli ürünlerle hem ekonomiye hem de istihdama katkı sağlıyor.
İzmir Çiğli’de Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde ve İzmir Bağyurdu Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren, 24 saat üretim yapan Dönmez Debriyaj Genel Müdürü Cumali Ertaş ile fabrikayı geziyoruz. Uzun yıllar otomotiv sektöründe şirketlerin kuruluş aşamasında yer alan Ertaş, motor ile şanzıman arasındaki kritik bir parça olan debriyajın hikâyesini anlatıyor. Ertaş “Debriyaj 35 ayrı parçadan oluşuyor. Hem pres hem ısıl işlem, hem işleme, hem kumlama ve hem de montaj yani debriyajın kalıbı dahil entegre üretildiği bir tesisteyiz. Fabrikada 200’ün üzerinde makine var. Kalıpların tasarımlarını da kendimiz yapıyoruz. 300’ün üzerinde çalışanımızla 24 saat kesintisiz
üretim yapıyoruz” diyor.
Bugün üretiminin yüzde 40’ını 80 ülkeye ihraç eden, yüzde 60’ını da iç piyasadaki otomotiv sanayine veren Dönmez Debriyaj, yerli ve milli diye nitelendirilen üretim tanımına tam olarak uyuyor.

Üretimde robotlar ve insanlar birbirini tamamlıyor

Savunma sanayi ve havacılık sektörü için de çalışmalara başlayan firma, insan aklı ve yetenekleri ile robotların beraber çalıştığı ender tesislerden biri. Üretimde sürekli değişim ve yeni ürün geliştirilmesi gerektiği için insan olmadan robotlar tek başına anlam ifade etmiyor. Bazı ürünlerde insan eli değmeden üretim yapmak mümkün değil. Düşünebiliyor musunuz 5 binden fazla kalıp var. Küçük araçları sadece robotlarla üretmek mümkün ama ticari araçlarda bunu yapamıyorsunuz.
Cumali Ertaş “Kendi tasarımlarımız olan kalıplarımız var. Sürekli araştırma, elektrikli araç için gerekli olan parçaları üretmek için de çalışıyoruz. Türkiye’deki bütün ana sanayilere ürünlerimizi veriyoruz. Türkiye’de debriyaj üretimi yapan tek firmayız. Dünyada da beş firmadan biriyiz. Bizim dışımızda bu işi sadece Alman ve Fransız firmalar yapıyor. Havacılık sektöründe ve savunma sanayi için de çalışmalarımız hızlandı. Motorun ve iletildiği pervane ya da bir hareket merkezi varsa bu iletişimi sağlayan debriyajdır. Debriyajın kalıbı dahil entegre üretildiği bir tesisteyiz. Debriyaj konusunda Türkiye’yi dışa bağımlı olmaktan kurtardık. Hasan beyin vizyoner bakışı olmasaydı Türkiye hala milyonlarca dolarını yurt dışına ödemeye devam edecekti” diyor.

Debriyajın kilogram fiyatı 20 doların üzerinde

Türkiye olarak hep istenen katma değerli ürünler yapıp satmak. İzmir’de bulunan Dönmez Debriyaj da işte böyle bir sanayi kuruluşu. İthal edilen çelik insanın ve makinelerin bir araya gelmesiyle, dünya ortalamalarının çok üzerinde bir fiyatla dünyaya satılırken, yerli üreticilerimiz çok pahalıya yurt dışından debriyaj almaktan kurtuluyor.

Cumali Ertaş “Üretilen debriyajın kilogram fiyatı 20-25 dolar arasında değişiyor. İşlevsel ve özel bir üretim yapılıyor. Motor bir aracın en pahalı parçası. İkinci en pahalı parçası şanzıman. Bunun arasındaki iletişimi sağlayan debriyajı da biz üretiyoruz. Motorla şanzımanın aşkını tamamlayan bir parçadır. Bu işi yapılmasaydı 3-4 katıyla dışarıdan almak zorunda kalınacaktı. Böylece Türkiye’yi dışa bağımlılıktan kurtardık” diye ekliyor.

Dönmez Debriyaj Genel Müdürü Cumali Ertaş

Debriyajın hammaddesi çelik ve bunu Almanya’dan alınıyor. Pandemi döneminde Avrupa pazarının daralması Dönmez Debriyajı da yeni pazarlar aramaya yöneltmiş. İyi de olmuş. Böylece yeni ülkeler ihracat portföyüne girmiş.

Türk sanayicilerimizin en büyük özelliği hızlı karar alıp, hemen aksiyon alabilmeleri. Hasan Dönmez de değişim ve dönüşüm konusunda rakiplerini geride bırakıyor. Hasan Dönmez dört kızı ile yönetim katında hedefl eri koyarken, gelecek stratejisini profesyonel bir ekiple belirliyor. Profesyonellere sorumluluklarının yanında yetki de veren Hasan Dönmez’in tek arzusu üretim tesisi sayısının daha da artması. Başta dedik ya Türkiye’de sanayicilik ancak aşkla yapılır. Üretim işin içinde olunca sanayicimiz gözü kara oluyor. Yeter ki bir kişi daha çalışsın ve ülkeye döviz girsin.