Ödemeler dengesinde ne değişti, ne değişmedi?

Dışarıdan kaynak arayışı öncelikli sorun haline geldiği için ödemeler dengesi verilerini yakından izlemenin önemi arttı. Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan yönetiminin seçim sonrası U dönüşünün bu cephedeki etkileri merek ediliyor.

Son yayınlanan Ekim ayı verileri ışığında son durum şöyle:

- Cari dengede dış konjonktür etkisi hariç yapısal bir değişiklik yok. Sermaye hareketlerinde yerleşiklerin hareketlerinde değişiklik var ama yabancılarda hala bir değişiklik yok.

- Geçen yıl Haziran-Ekim döneminde 12.82 milyar dolar olan 5 aylık cari açık, bu yıl 3.21 milyar dolara indi. Bunun ana kaynağı, enerji ithalatı faturasının 40.87 milyar dolardan 25.68 milyar dolara inmiş olması.

- Turizm gelirleri aynı dönemde geçen yıla göre 1.86 milyar dolar artarak 24.97 milyar dolara çıktı.

- Enerji faturasındaki 15 milyar dolarlık düşüşe ve turizm gelirlerindeki yaklaşık 2 milyar dolarlık artışa rağmen, cari açık ancak 10 milyar dolar azalı. Yani cari işlemler dengesinde yapısal bir fark, düzelme gözlenmiyor.

- Sermaye hareketleri tarafında seçim sonrası 5 ayda gerçekleşen net döviz girişi 30.24 milyar dolar. Ocak-Mayıs dönemindeki 236 milyon dolarlık net çıkışa bakarak hatırı sayılır bir düzelme var. Ancak bu miktar geçen yılın aynı dönemindeki 29.47 milyar dolara göre bir değişiklik ifade etmiyor.

- Seçim sonrası net döviz girişinin 15 milyar doları yabancıların getirdiği kaynak. Bunun da geçen yılki miktardan farkı yok. Seçim öncesi 5 ayındaki 21.36 milyar dolar yabancı girişine göre ise beklentilerin tersine ciddi bir düşüş var.

- Tek değişiklik başta da söylediğimiz gibi yerlilerin hareketlerinde. Seçim öncesine göre en önemli hareket yerli sıcak para diyeceğimiz yastık altı döviz ve altının sisteme girişiyle, kaynağı belirsiz döviz hareketlerinde oldu. Buna ek olarak bankalar, faiz artışının ve kontrollü sınırlı kur artışı rejiminin etkisiyle yurtdışındaki mevduatlarını içeri getiriyorlar ve üstüne yabancılardan mevduat girişi sağlıyorlar. Bu ikisinden seçim sonrası gelen kaynak 11.25 milyar doları buldu.