“Okumam yazmam yok ama Kayseriliyim”

Oktay ENSARİ

Kayserililerin eğitime bakışını yansıttığı söylenen, yıllardır ağızlara sakız olmuş, “Okumam yazmam yok ama Kayseriliyim” ve “Kayserili ticareti beceremeyen çocuğunu okutur. Yoksa tüccar yapar” söylemi geçerliliğini yitirdi. Çünkü Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Kayseri ilinde okuryazarlık oranı Türkiye ortalamasından daha yüksek. İldeki okuryazar nüfus oranı 2009 yılında yüzde 93,68 iken 2016 yılında yüzde 97,15’e yükselmiş. 2019 verilerinde ise Kayserililerin okuryazarlık oranı yüzde 97.94 olmuş.

Türkiye genelinde bu oran yüzde 96,50 seviyesinde. 15 yaş üzeri nüfusun eğitim durumu; Kayseri ili ilköğretim, ortaokul ve lise mezunlarının toplam içindeki payı açısından ülke ortalamasının üzerinde yer alırken, yüksekokul veya fakülteden mezun olanların oranı Türkiye genelinde yüzde 14,82 iken Kayseri’de ise yüzde 14,26. Kayseri’nin 2016-2017 eğitim öğretim dönemleri itibarıyla okul öncesinde ve ortaokul seviyesinde Türkiye ortalamasının üstünde olduğu gözlenmekle beraber, ortaöğretim (lise), genel ortaöğretim ve mesleki ve teknik öğretim kademelerinde Türkiye ortalamasından ciddi bir farkla yüksek bir okullaşma oranına sahip olduğu belirlendi. Kayseri, okul ve sınıf başına düşen öğrenci ile öğretmen başına düşen öğrenci sayıları itibarıyla bütün eğitim kademelerinde Türkiye ortalamasına yakın.

Elbette, eğitime olan bu ilgi ve yönelmede hayırseverlerin katkısını yazmadan geçemeyiz. Kayseri’de “Doğduğu topraklarla ödeşmeyi” ilke edinmiş hayırseverlerin birbiri ardına yaptırdığı her biri eğitim abidesi olarak isimlerini taşıyan okulları, ilin dört bir yanında görebilirsiniz. Valilik verilerine göre Kayseri genelinde hayırseverler; 288 okul, 3819 derslik, 34 ek bina, 359 ek derslik, 4 bin 406 yatak kapasiteli pansiyonlar, 3 yemekhane, 7 spor salonu, 20 lojman yaptırıp devlete bağışlamış durumda. Bu ciddi bir rakam. Keza, hayırseverler, Erciyes, AGÜ Kayseri ve Nuh Naci Yazgan gibi toplamda 80 bin öğrencili devlet ve vakıf üniversitelerine; fakülte, hastane, bilim merkezi, kütüphane, araştırma merkezleri yaptırıyorlar. Bu hayırseverler ayrıca hastanelere yaptıkları servis donatıları, laboratuvar ve tıbbi cihaz bağışlarıyla, Türkiye hayırseverlik sıralamasında şampiyonluğu diğer şehirlere kaptırmıyorlar.

Eğitim deyince, Erciyes Üniversitesi (ERÜ) bünyesinden doğan ve henüz emekleme döneminde bulunan Kayseri Üniversitesi’nin (KAYÜ) ilçeler bazında açtığı ve açmak için planladığı yüksekokullar, odalar ile Kayseri Organize Sanayi Bölgesi’nin teknik liselere yönelmesi ve desteklemesi, Kayseri’nin eğitimdeki rakamlarını yükseltecek gibi görünüyor.