Silgin kaleminden önce bitiyorsa başın dertte
Defter; kitabın boş hali… Henüz kitap olmayan… Bizim yazmamızı bekleyen kâğıt demeti. Genelde karton veya plastik kapak içinde formalar halinde tutturulmuş bulunan kâğıt yapraklarından oluşan ve sayfalarına yazı yazılan, resim yapılan, not düşülen nesne. Defterine not düşen, sen olmaya bak…
Günahın sevabın tutulduğu kayıt. Alacağını vereceğini kaydettiğin yer. Şirketinin işlemleri ve hesaplarını kayıt altına aldığın evrak. Defteri kebir, ana kayıtlar yığını… Devlete karşı şirketinin tutmakla yükümlü olduğu işlemler yığını… Her ne kadar şimdi bilgisayar bu işi yapıyor olsa da…
HAYATIN VERESİYE DEFTERİ OLMAZ
Daha sonra ödemek üzere kayıt düşülen veresiye defteri… Birinin izini kâğıda dökmek, defterini tutmak… Kitap, geneldir. Ancak defter özeldir. Basılmaz, çoğaltılmaz. Her defter kendine hastır. Kopyası çıkarılmayandır. Defterin aslı esastır, kopyası sahtedir, gereksizdir, kullanışsızdır.
Ailenin kaydını tutarsın, ona cönk dersin. Kim doğmuş, kim ölmüş… Kime ne vermiş, ne almışsın. Duyduğun güzel bir söz, verdiğin değerli bir mülk, aldığın kıymetli bir hediye… Defter, senin yazdığın kitap ise bastırıp çoğaltmasan bile, dinamiktir, silinir, ilave satır eklenir. Yaşayan bir nesnedir.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Deftere dair…
Defter ile hafıza ilişkisi nedir?
Eski Türk töresinde aile defteri tutmak, son derece özen gösterilen bir gelenekti. O defteri ailenin akil insanı tutardı. Öldüğünde defterin kimin tarafından kullanılacağı vasiyete girer, sülalenin ortak hafızası olan cönk aracılığıyla sosyal DNA’lar bir sonraki kuşağa nakledilirdi.
Defterden silmek, unutmak mıdır?
Defter açarsın, birine kredi imkânı sunarsın. Defterden silersin, dostluğuna son verir, adını anmaz olursun. Gözden düşürür, çevrenden uzaklaştırırsın. Defteri kaparsın, uğraştığın her ne ise onunla bağını koparırsın. Artık o insan, o kavram, o uğraş, açılmamak üzere kapanan bir defterdir.
not/HAYAT DEFTERİNİ not DOLDURURKEN DİKKAT ET
Hayat defterine kayıt düşmüyorsan, yaşamıyor, dolup taşıyorsan, hayata değer katıyorsun demektir. Defter, henüz yazmadıklarımızdır. Boş alınır, doldurulur. Dolu defter, gerektiğinde bakılmak için raftaki yerini alır.
Kalem, silgi ve defter… Yaptıkların yazdıklarındır. Sildiklerin hatalarındır ve bütün olan bitenin sahnelendiği yer; defterindir... Yazarı sen olduğun kitabın, defterin…
Soru şudur; eğer defterin sayfa sayısı ömrünle sınırlıysa her sayfasını 1 gün diye düşünürsek, acaba sayfaları birbirinin kopyası gibi mi dolduruyorsun? Hayat defterinde her sayfa bir öncekinin benzeri ise gelişmekten, dönüşmekten, bilgeleşmekten söz edemeyiz. Bize gereken; ne dünkü sayfalara ne yazdığın… Ne de bir sonraki sayfaya (yarın) ne yazacağındır.
Bize gereken, yalnızca, hayat defterinde açık duran bugünün sayfasına neler yazacağındır. Önemli olan dünün pişmanlıkları ya da yarının kaygıları yerine, yalnızca güne katacağın değer, kayda geçireceğin yaşanmışlığındır. Zira hayatın defterinde, hayatın pratiği sadece an üzerinden yürüyor. Nitekim hayat bir gündür, o da bugündür ve o bugün; defterinde açık duran sayfan (bugün) olacaktır.