Turizmin kredi borcu
Turizm sektörünün bankalara 11 milyar dolar borcu olduğuna ilişkin haberler çıktı, konuyla ilgili değerlendirmeler yapıldı. Konu sektör açısından bir olumsuzluk olarak yorumlandı.
Gerçekten öyle mi?
Bu geçici bir durumdur.
Konuyla ilgili kesimler; yatırımcı, işletmeci ve bankacılar ne diyor. Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, geçtiğimiz günlerde EKONOMİ Gazetesi’nden, Hakan Güldağ, Vahap Munyar, Şeref Oğuz ve Mete Belovacıklı ile yaptığı sohbette konuyla ilgili olarak şunları söylüyordu:
“Turizm yatırımcısının toplam borcu pandemide 14 milyar dolardı. 10 milyar dolara kadar düştü. Bunun 16-17 milyar dolar düzeyine çıkması lazım ki yatırım döneminin tekrar başladığını anlayalım.”
Yani yatırımcılar kredi borcunun yükselmesinden değil, düşmesinden yakınıyor. Yatırımcılar kredi borcunun 10 değil, 16-17 milyar dolar olması gerektiğini söylüyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) konuyla ilgili verilerini değerlendiren bankacı Kayhan Taner Özen de bankaların sektöre kullandırdığı kredi miktarının artmasının iyi bir şey olduğunu söylüyor.
BDDK verilerinde yer alan bankaların turizme kullandırdığı kredileri değerlendiren Özen şöyle diyor:
“Son günlerde basında ‘Turizmde işler iyi gidiyorsa, 11 milyar dolarlık banka borcu ne oluyor’ mealinde haber ve yazılar çıkıyor. Bu eğer sektör adına bir PR çalışması olarak yapılıyorsa yanlıştır. Turizm sektörünün kredi borcunun olması kötü bir şey değildir.
Üstelik ekonominin bugünkü durumu ve Türk finans sektörünün sığlığı düşünülürse bir sektörün kredi borcu olması kötü değil, tersine iyi bir şeydir.
Genel kanının tersine bankalar borcu, krediyi sıkıntıda olana değil ödeme gücü olana verirler.
Kimin kullandığı kredi miktarı artıyor ise, işleri iyi gidiyordur.
2019 yılında 1,4 milyar dolar olan turizmin takipteki kredileri 242 milyon dolar seviyesine düşmüş. Toplam nakdi krediler ise 2020’deki 17.4 milyar dolardan 2024 Ocak ayında sadece yüzde 50 oranında 11.7 milyar dolara gerilemiş. Sektörün gelirlerinin iç turizm ile birlikte 75 milyar dolar civarlarında gezindiği düşünülür ise “sektörümüzün çok borcu var, yandık bittik” mealindeki beyanatlar ters tepebilir.”
Konuyla ilgili taraf ve uzmanların değerlendirmeleri böyle.
Bu arada yılın ilk iki aylık döneminde çeşitli bölgelerde ve farklı tür ve sınıflardan 14 otelin icralık olduğu da bir gerçek.