Türkiye’nin güneş paneli üretim kapasitesi iç talebin 12 katından fazla!
Serkan Aksüyek
Türkiye güneş enerjisinde dünyadaki en yüksek potansiyele sahip ülkeler arasında yer alıyor. Haziran 2025 itibarıyla 120 bin Megavat (MW) seviyesini aşan toplam kurulu gücümüz içerisinde 23 bin MW paya sahip olan güneş enerjisi, temiz enerji kaynakları arasında ilk sırada yer alıyor.
Güneş enerjisinde son 5 yılda MW başına yatırım maliyetinin dolar bazında yarı yarıya düşmesi ile imkânı olan her şirket ve vatandaş öz tüketimi karşılama amaçlı lisanssız projelere ilgi gösteriyor. Bu duruma mevsimsel etkiler de eklendiğinde günlük bazda rekorlar kırılması şaşırtıcı değil. Bu durumla önümüzdeki yaz aylarında daha sık karşılaşacağımıza inanıyorum.
Bu arada…Elde edilen başarı çok da yanıltıcı olmasın. Ülkemizin güneş enerjisinde en verimsiz bölgesi, Almanya’nın en verimli bölgesinden çok daha yüksek potansiyele sahip. Buna karşılık güneşte 23 bin MW seviyesinde kurulu güce sahibiz. Almanya ise verimsiz güneşi ve bizden yüzde 40 daha az güneşlenme süresi ile bu yıl 100 bin MW sınırını çoktan aştı. Almanya’da her ay en az 1000 MW, yıllık bazda ise 13 ilâ 15 bin MW güneş enerjisi kurulu gücü devreye alınıyor. Karşılaştırmayı bu eksende yapmak daha doğru. Güneş enerjisinde ise potansiyel kurulu gücümüz 200 bin MW’ın üzerinde. Sadece güneşte potansiyelimizi devreye alsak, iki Türkiye’nin enerjisini üretmemiz mümkün hâle gelecek.
Kapasite 50 GW, kurulum 4 GW
Ancak çözüm bekleyen yapısal bir sorunumuz var… Son 10 yılda Türkiye’nin pek çok kentinde güneş paneli üreten tesisler devreye alındı. Sayıları 70’e ulaşan fabrikalarının üretim kapasitesi 50 bin Megavat (MW) seviyesine ulaşırken, ülkesel kurulumumuz 4 ilâ 5 bin MW seviyesinde. Yaklaşık 12’de biri seviyesinde.
Türkiye devasa ölçekteki boş kapasitesine rağmen, Avrupa ülkelerindeki GES kurulumlarında rekabetçi olmaktan çok uzakta. Türkiye’de konuşlu şirketler ürettikleri panelleri ihraç edemiyor. Çünkü Avrupa'da Çin'e karşı bizdeki gibi bir anti damping uygulaması yok. Onlar doğrudan Çin’den ürünleri alıyorlar. Bugün itibarıyla Avrupa'da 1 MW güneş paneli maliyeti 90 ilâ 100 bin dolar arasında. Bu maliyet Türk üreticileri için 150 – 160 bin dolar seviyelerine ulaşıyor. Türkiye'nin bu maliyet yapısıyla, yüksek vergi ve sürekli artan işçilik maliyeti yapısıyla Avrupa'ya bu ürünü satma ihtimali yok. Avrupalı üreticiler santrallerin invertör tedariğini de tümüyle Çin’den karşılıyor.
Türkiye’nin bu alanda rekabetçi olabileceği tek unsur konstrüksiyon kalıyor. Çelik ve alüminyumda önemli bir üretici olmamıza rağmen, bu sektörlerde faaliyet gösteren şirketler güneş enerjisi sektörüne odaklanan bir inovasyon ya da Ar-Ge çalışmasına imza atamıyor. Şirketlerimizin yaklaşımı “bana kalıbı ver sana sonsuz adet üreteyim” noktasında olunca, yaratılan katma değer de sınırlı oluyor. Ekipman üretimi dışında Türk firmaları Avrupa genelindeki mühendislik ihracında daha başarılı bir grafik çiziyor. Bu alanda Türkiye’nin yüz akı olan çok sayıda mühendislik şirketi mevcut.
Ezcümle… Türkiye’nin güneş enerjisinde taşıdığı büyük potansiyeli hayata geçirecek mekanizmaları kurup işletmek şart. Ancak ekonominin üretim maliyeti yapısından kaynaklanan sorunlar, firmaları ihracatta büyük bir cenderenin içine hapsediyor. Rekabetçi yapıdan da hızla uzaklaştırıyor.
Bizden yazması…
Avrupa’da maliyet düşüyor üretim ve kurulum artıyor
Güneş enerjisi sektörünün nabzını tutan Uluslararası Fotovoltaik Teknoloji Yol Haritası (ITRPV) Raporu’na göre 2024 yılında küresel güneş paneli sevkiyatları 703 Gigawatt’a (GW), kurulumlar ise 566 GW’a yükseldiği. Bu, sektörde bugüne kadar kaydedilen en yüksek yıllık sevkiyat rakamı olarak dikkat çekiyor. Raporda öne çıkan bir diğer önemli gelişme ise güneş paneli fiyatlarındaki sert düşüş… 2023 sonuna kıyasla 2024 yılında fotovoltaik (PV) modül fiyatlarında ortalama yüzde 33 oranında bir azalma yaşandı.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.