Yurtdışı kişilerine verilen hizmetler indirimi

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1. maddesinin (ğ) bendi ile mükelleflere; Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan hizmetlerden elde ettikleri kazançların %80'inin beyan edilen kurum kazancından indirilebilmesi olanağı, bir teşvik olarak sağlanmıştır.   

Bu indirim olanağı kapsamındaki hizmetler şunlardır.

- Mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi hizmetleri.

- İlgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı’nca belirlenen mesleki eğitim hizmetleri. (Bakanlık, bu kapsamdaki mesleki eğitim hizmetlerinin konularını; planlama, tanıtım, satış, satış sonrası hizmetler, marka yönetimi, finansal yönetim, teknik destek, Ar-Ge, tasarım, dış tedarik, yeni geliştirilen ürünlerin test edilmesi, laboratuvar, araştırma ve analiz, sanayi, turizm, inşaat, tarım, savunma, reklam, internet ve e-ticaret, çevre, sağlık, basın, kültür-sanat, sigorta, enerji, spor ve denizcilik, iç ve dış ticaret, lojistik ve ulaştırma olarak belirlemiştir)

- İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak verilen eğitim ve sağlık hizmetleri.

Verilen hizmetlerin şirket ana sözleşmesinde yazılı esas faaliyet konusu çerçevesinde verilmesi asıl olup, bu hizmetlerden bir veya daha fazlasının sunulması indirimden yararlanmaya engel olmadığı gibi aynı zamanda Türkiye’de yerleşik kişilere verilmesi de yine engel değildir. Ancak sağlık alanında faaliyet gösteren işletmelerin Sağlık Bakanlığı’ndan aldıkları ruhsat çerçevesinde, eğitim alanında faaliyet gösteren işletmelerin de Millî Eğitim Bakanlığından alınan izin belgesi veya ruhsat çerçevesinde faaliyette bulunmaları gerekmektedir. Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış olmak şartıyla sağlık turizmi ile uğraşan işletmelerin de indirimden faydalanması mümkündür.

Hizmetin fiilen verilmesi gerekiyor

İndirim açısından hizmetin, Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere fiilen verilmesi önem taşımakta olup, hizmetlerin fiilen verilmesi gereği dolayısıyla bu alanlarda asistanlık, danışmanlık ve aracılık şeklinde sunulan hizmetlerin, indirim kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Hizmetin yurt dışı yerleşiklere verilmesi zorunluluğu dolayısıyla hizmet faturasının da yurt dışı mukimi kişi veya kurum adına düzenlenmiş olması gerekmektedir. (Sağlık alanında faaliyette bulunan şirketlerce sosyal güvenlik anlaşması bulunan ülkelerde yerleşiklere hizmet verilmesi halinde, hizmetin bedelinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili ülke kurumlarından tahsil edilecek olması sebebiyle, hizmet faturasının Sosyal Güvenlik Kurumuna düzenlenmesi durumunda da indirimden faydalanmak mümkündür.) Öte yandan Türkiye’den verilen, mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme ve veri analizi hizmetlerinden yurt dışında yararlanılması gerekmektedir. Bir başka deyişle hizmet alanın aldığı hizmetin Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisinin olmaması gerekmektedir.

Söz konusu indirimden yararlanabilmek için indirim kapsamındaki kazançların tamamının, elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi gerekmektedir. Söz konusu kazançların sadece bir kısmının Türkiye'ye transfer edilmesi durumunda, transfer edilen kısım da dahil olmak üzere indirimden yararlanmak mümkün olmayacaktır. Türkiye'ye bu süre içinde transfer edilmeyen kazançların daha sonraki dönemlerde transfer edilmesi durumu da indirimden yararlanma hakkını sağlamayacaktır.

Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde indirim yok

Yasal düzenlemeye göre; indirim kapsamında elde edilen hasılattan bu faaliyetler için yapılan gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %80’i, kurumlar vergisi beyannamesinin “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir. Diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar ise izleyen dönemlere devretmeyecektir. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise artık indirim söz konusu olmayacaktır. 

Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı’nın izni ve denetimine tabi olarak eğitim veya sağlık alanında faaliyet göstererek indirimden yararlanan kurumların, hizmet verilen yurt dışı yerleşik gerçek kişilerle ilgili formu, her bir geçici vergi beyannamesine ek yapması (geçici vergi beyannamesinin ekindeki forma dahil edilememiş bilgilerin bir sonraki geçici vergi beyannamesi ekindeki formla bildirilmesi mümkündür), sağlık alanında faaliyet gösteren işletmelerin Sağlık Bakanlığı’nca verilmiş ruhsatın, eğitim alanında faaliyet gösteren işletmelerin de Milli Eğitim Bakanlığı’nca verilen izin belgesi veya ruhsatın bir örneğini, istisnadan faydalanılacak ilk yıl, yıllık kurumlar vergisi beyanname verme süresi içerisinde bağlı bulunan vergi dairesine verilmesi indirimden yararlanma açısından önem taşımaktadır. Bu şeklî yükümlülüklere de dikkat edilmesi, indirim hakkının sakatlanmaması açısından önemlidir.