EYT’nin Meclis süreci başladı
4.8 milyon kişinin beklediği EYT düzenlemesiyle ilgili yasa teklifi görüşmeleri TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda başladı. EYT'nin 2023'teki toplam maliyetinin 194.4 milyar lira olacağı tahmin ediliyor.
ANKARA (EKONOMİ) Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesine ilişkin yasa teklifinin Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşmeleri AK Parti Grup Başkanvekili Muhammed Emin Aksaşoğlu’nun yasa teklifini sunumuyla başladı. Yasa teklifinin en geç gelecek hafta kanunlaştırılması hedefleniyor.
Komisyon toplantısı öncesi CHP’li milletvekilleri teklifin beklentileri karşılamadığına dikkat çeken pankartlar açtılar. Yasa teklifinin görüşmelerine çok sayıda Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) dernek temsilcileri, işçi ve işveren sendikaları temsilcileri katıldı.
Meclise sunulan 4 maddelik yasa teklifine göre, 8 Eylül 1999 ve daha önce sigortalı çalışma başlayanlardan SSK’lılardan 5000 - 5975 arasında değişen prim gününü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar yasa yürürlüğe girmesini ardından hemen emekli olabilecekler. Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR’a tabi olanlardan kadınlarda 7200, erkeklerde 9000 prim gününü tamamlayanlar da yasa çıktığında emekliliğe hak kazanacak.
Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte hemen emekli olabilecek kişi sayısı 2.2 milyon. Bunların 1.7 milyonu SSK’lı, 89 bini BAĞ-KUR’lu, 496 bini de Emekli Sandığı mensuplarından oluşuyor. EYT kapsamındaki toplam kişi sayısı ise 3,5 milyonu SSK, 619 bini BAĞ-KUR, 669 bini Emekli Sandığı iştirakçisi olmak üzere 4.8 milyon kişiden oluşuyor.
EYT kapsamında emekli olup aynı işyerinde çalışmaya devam eden her bir çalışan için 5 puan sosyal güvenlik prim desteği verilecek. Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içerisinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlayan her bir çalışan için işverene 500 TL destek sağlanacak.
EYT’nin 2023 yılı maliyeti 194,4 milyar lira
EYT düzenlemesinin görüşüldüğü Meclis Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulan etki analizine göre; hemen emekli olabilecek 2,2 Milyon kişiden özel sektörde çalışan 4/a ve 4/b statüsündeki sigortalılarının tamamının, kamuda çalışan 4/a ve 4/c kapsamındaki sigortalıların ise yüzde 25’inin emekli olacağı ve yerlerine yeni personel alınacağı varsayımı ile düzenlemenin 2023/Mart döneminde uygulamaya konulması durumunda 2023 yılı emekli aylığı, bayram ikramiyesi ve 4/b prim kaybının SGK’ya maliyeti 144.7 milyar lira. 49.7 milyar liralık kamu personeli bütçe etkisi ile birlikte Merkezi Yönetim Bütçesi toplam maliyeti 194.4 milyar lira olarak öngörülüyor.
Yaş şartının kaldırılması durumunda prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartını sağladığı için hemen emekli olabilecek 2,2 milyon kişi bulunuyor. Hemen emekli olabilecek 2,2 milyon kişinin, 1,7 Milyonu 4/a’lı, 89 Bini 4/b’li, 496 Bini ise 4/c’lidir. 4/a’lı 3,5 Milyon, 4/b’li 619 Bin, 4/c ise 669 bin olmak üzere, emeklilik için yaşı bekleyen ve ilerleyen yıllarda bekleyecek olan toplam 4,8 milyon kişinin bulunduğu tespit edildi.
Hemen emekli olabilecek 2,2 milyon kişiden özel sektörde çalışan 4/a ve 4/b statüsündeki sigortalılarının tamamının, kamuda çalışan 4/a ve 4/c kapsamındaki sigortalıların ise yüzde 25’inin emekli olacağı ve yerlerine yeni personel alınacağı varsayımı ile düzenlemenin 2023/Mart döneminde uygulamaya konulması durumunda EYT düzenlemesinden etkilenen 4/a kapsamındaki sigortalıların yüzde 87’si mevcutta çalışma hayatında aktif olarak yer alıyor. SGDP teşviki ve yeni istihdam ile birlikte 4/a kapsamında prim kaybı öngörülüyor. Ancak çalışmamaları durumunda ise 4/a kapsamındaki sigortalılar için oluşabilecek azami SGK prim kaybı 45,5 milyar lira olacak.
TİSK 10 günlük sürenin 3 aya çıkarılmasını istedi
TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, 5 puanlık indirime rağmen emekli işçiler için ödenen sosyal güvenlik destekleme primi ile normal işçi çalıştıran işçi için ödenen sigorta primi işveren payı arasında 2 puanlık fark olduğunu hatırlatarak, aynı işyerinde çalışmaya devam edecek EYT’liler için bu farkın giderilmesini istediklerini söyledi. EYT’den emekli olup aynı iş yerinde yeniden başlayacaklar için verilen 10 günlük sürenin çeşitli teknik sebeplerden dolayı çok az olduğunu belirten Koç, işe geri dönüş süresinin 3 aya çıkarılmasını istedi. Koç, bazı işletmelerde çeşitli işlerin devri ve yetkin elemanların yeni elemanlara destek olması amacıyla emekli olduktan sonra belirli süreli çalışmanın yolunun açılmasını istediklerini söyledi.
