Ramazan enflasyonla geldi: Kolilerdeki fiyat artışı 'shrinkflasyon'a takıldı!
Ramazan’a özel erzak kolileri ya da kısaca Ramazan kolileri marketlerde yerlerini aldı. 2025 yılında kolilerin fiyatları ne durumda? Son 10 yılda fiyatların değişimi dikkat çekti. Asgari ücretteki yükseliş, erzak kolilerinin fiyatlarındaki artışı yakaladı mı? İçeriklerdeki değişim 'shrinklasyon' ile yani ürünlerin azalmasıyla fiyatlarda yükselişi sınırladı mı?
ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Ramazan ayı yardımlaşmanın ve paylaşmanın da esas olduğu bir dönem olurken, marketler de gerek bu sebeple gerek de toptan alışveriş için erzak kolilerini hazırlar.
Son yıllarda gıda enflasyonundaki yükselişle erzak ya da Ramazan kolilerinin fiyatlarındaki artış da yüksek oldu.
4 zincir marketin en dar kapsamlı paketlerinden oluşan Ramazan kolisi fiyatlarının ortalamasını alırken, bir de yıllar içinde değişen koli içeriklerine baktık.
Ramazan kolisi fiyatları
Ramazan kolilerinin içerikleri marketlere göre değişiyor. Carrefour, Metro, Migros ve Şok marketlerin her yıl düzenli olarak benzer şekilde hazırladıkları paketlerde yola çıkarak en dar kapsamlı kolinin ortalama fiyatının 2025 yılında 407,48 TL olduğu görülüyor. 2015 yılında bu fiyat 32,25 TL olmuştu.
10 yıldaki artış oranı yüzde 1163 oranında olurken, aynı dönemde gıda enflasyonundaki yükseliş ise yüzde 1264 oranında oldu.
Ramazan kolilerinin yardımın yanında toptan alışveriş anlamına da gelmesi nedeniyle yıllar içinde asgari ücretlinin alabileceği erzak kolisi sayısının değişimi asgari ücretle paralel bir seyir izlemedi.
2021 yılında yükselişi hızlanan enflasyonla asgari ücretteki artışlar gıda enflasyonundaki yükselişe yetişemezken, 2024 yılı başında toparlasa da koli fiyatlarının enflasyonun gerisinde kalmasının etkisi de görülüyor.
Koli içeriklerinde “shrinkflasyon”
2015 yılındaki koli içerikleriyle 2025 yılındaki koli içerikleri karşılaştırıldığında ise Türkiye’nin Mahfi Eğilmez’den öğrendiği “shrinkflasyon” ile karşılaşıyoruz. Shrinkflasyon, ürünlerin gramajında, içeriklerinde küçülme ya da kalite değişimleri ile maliyetlerin düşük kalmasına yol açarak; özellikle enflasyonist dönemlerde tüketicinin fark etmediği gizli zamlar olarak görülüyor.
Zincir marketlerden birinde 2015 yılı ile 2025 yılında ürün sayısı 12’de kalıyor. Ancak 2015 yılında içecek ve tatlı olan kolide, onların yerini artık makarna ve tuzun aldığı görülüyor.
Bir diğer marketin Ramazan kolisinde ise 2015 yılında 15 ürün bulunurken, 2025’te ürün sayısı 12’ye iniyor. 2025 yılında, nohut, mercimek ve içecek kolide yer almazken, reçelin yerini de puding alıyor.
2015 yılında 34,90 TL’ye satılan kolideki ürünler aynı marketten 2025 yılında alınmak istendiğinde ödenen tutar yüzde 1560 oranında artışla 579,25 TL oluyor. Yeni haliyle fiyatı ise 369,95 TL olarak görülüyor.
