EGET Vakfı, tarımdan elde ettiği katma değerle öğrencileri destekliyor

Mehmet KAYA

ANKARA - Muğla Merkezli Eğitim Geriatri Ekolojik Tarım Turizm-EGET Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Özlem Uzman, ekolojik tarım ürünlerinin yüksek katma değerli kozmetik ürünlere dönüştürülmesi, trüf mantarı yetiştirme, lavanta distilasyonu, yüksek kaliteli bilimsel yollarla zeytinyağı elde edilmesi gibi girişimlerle Türkiye ve bölge için iyi bir sosyal girişimcilik örneği sergilediklerini açıkladı. EGET’in tek amacının elde edilen gelirlerle öğrencilere burs vermek olduğunu ve 2015 yılından bu yana burs vermeye devam ettiklerini belirten Uzman, ekonomik koşullar, kira sorunu ve küçük illerde öğrencilere rant kapısı olarak bakılmasının eğitimden kopma riski olan öğrenci sayısını artırma riski bulunduğunu hatırlattı. Uzman, kamunun bu öğrenciler için özel programlar üretmesini, sivil toplum örgütlerine desteğin artması gerektiğini vurguladı.

Özlem Uzman, Ankara’da bir grup gazeteciyle biraraya geldi. Çok sayıda başarılı gencin ekonomik yetersizlikler nedeniyle üniversite eğitiminden koptuğunun altını çizen Uzman, bu sorunu görerek bütün gelirlerini öğrencilere burs olarak yönlendiren bir vakfı 2015’te, 9 Mart 2022 günü hayatını kaybeden Safai Özer ile birlikte kurduklarını kaydetti. Vakfın, ekolojik tarım, geriatri, turizm alanında doğayla barışık faaliyetlerle düzenli gelir elde etmesinin amaçlandığını anlatan Özlem Uzman, “Sadece bağış talep ederek varlığını sürdürmeye çalışan bir sivil toplum kuruluşundan ziyade, geliştirdiği projelerle, yaptığı yatırımlarla kendi döner sermayesini oluşturan bir yapı kurmayı, güncel tanımıyla bir -sosyal girişimci-olmayı yeğledik” dedi.

Tam organik sertifikalı lavanta yüksek kalite kozmetiğe dönüşüyor

Yürütülen projelerin ilk olma niteliği yanında, çiftçiler, işletmeciler açısından yüksek gelir elde edilebilecek örneklere dönüştüğünü kaydeden Uzman, Türkiye’de her türlü aromatik bitki yetişmesine rağmen, yıllık 300 milyon dolar dolayında kozmetik bitki yağı ithal edildiğini ve bu alanda 170 milyon dolar dolayında açık olduğunu hatırlattı.

Özlem Uzman, tam organik ürün sertifikası sahibi olarak, arazi içine distilasyon ünitesi kurarak basit bir lavanta bitkisini yüksek kaliteli kozmetik ürüne dönüştüren örnek bir sosyal girişim oluşturduklarını da hatırlatarak, “Armutçuk Tarım İşletmemiz’de lavanta fidesi yanında daha yüksek katma değerli ürün için kendi lavanta yağımızdan saf lavanta yağlı kozmetik ürünler üretme fikrini geliştirdik. EGET TEN markası böyle doğdu” dedi. Uzman, ürünlerin Sağlık Bakanlığı takibinde bütün gereklilikleri haiz olarak satışa sunulduğunu anlattı.

Özlem Uzman, lavanta örneğinde olduğu gibi çiftçilerin gelirlerini artırabileceği çok sayıda katma değerli ürünün üretilebileceği bir örneğin ortaya konulduğunun altını çizdi.

Dünyanın en pahalı yiyecekleri arasında bulunan trüf mantarı üretimi için de girişimin 2015’te başladığını ve Muğla Sıtkı Koçman üniversitesi desteğiyle mantar aşılanmış meşe fidanlarının dikildiğini belirten Uzman, ilk ürünlerin gelişiminin beklendiğini ve 2024’te kilogram fiyatı 1000 Avrolar seviyesinde olan trüf mantarı elde etmeyi umduklarını açıkladı.

Bölgedeki zeytin üreticilerinden alınan memecik, ela ve kuzluk tipi zeytinlerden, bilimsel yöntemlerle taze toplama ve soğuk sıkım sonucu elde edilen  EGET MEMECİK VE EGET ELA ve EGET KUZLUK adıyla satışa sunduklarını, EGET KUZLUK’UN 2020’de Olive Japan yarışmasında 700 marka arasından, 2023’te ise EGET MEMECİK’in 702 marka arasından gümüş ödül aldığını açıkladı.

Türkiye’de ilk kez online burs değerlendirme

Bütün faaliyetlerin çıktılarının eğitim bursuna yönlendirildiğini hatırlatan Özlem Uzman, burs verilecek kişilerin başvurularının online alındığını ve belirlenmiş kriterler doğrultusunta EGET tarafından geliştirilen yazılımla otamatik sıralama yapıldığını, böylece en adil sonuca ulaşmak istediklerini kaydetti. Uzman, “Bursiyer Seçme Değerlendirme Sistemi BUSED adını verdiğimiz yazılımımız ile binlerce veriyi doğrulukla, kolaylıkla ve hızla, Eğitim ve Burs Komisyonu’muzun belirlemiş olduğu kriterler uyarınca işleme, değerlendirme ve raporlama olanağına sahibiz. Bu sistemi isteyen benzer kuruluşlara da ücreti karşılığı kullandırabiliriz” dedi. Halen EGET’in 96 öğrenciye burs verdiğini, toplamda burs verilen öğrenci sayısının 191’e ulaştığını belirten Özlem Uzman, “Yeterli mali desteği olmadığı için başarısız olan, eğitime başlayamayan, eğitimden kopan gençler sorunu, sandığınızdan çok daha büyük. Her yıl burs başvuruları sırasında büyük üzüntü yaşıyoruz. Henüz genç bir vakıf olmamıza karşın yedi yıl içerisinde burslarımız için 36.448 öğrenci burs başvurusunda bulundu. Bu sayıların öğrencilerin içinde bulunduğu ekonomik zorlukları göstermesi açısından dikkate alınması gerektiğine inanmaktayız” diye konuştu.