TEİS'ten ilaç takası yasağına tepki

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Nurten Saydan, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından gönderilen yazıda, 150’ye yakını beyaz reçeteli, diğerleri kırmızı, yeşil, turuncu, mor reçeteli olan toplam 500’den fazla ilacın eczaneler arası takasının yasaklandığını ve bunların arasında soğuk algınlığı, grip ilacı, alerji, ağrı kesici gibi ilaçların bulunduğunu belirterek tepki gösterdi.

Saydan, konu hakkında şunları kaydetti:

“Takas serbest eczaneler arasında yapılan ilaç değişim işlemi olarak tanımlanmış olup, hastanın ihtiyacı olan reçete muhteviyatının hasta tarafından reçetesini tedarik için başvurduğu eczanede, reçete içeriğinde bir ya da birkaç kalem ilacın bulunmaması durumunda hastayı mağdur etmemek ve ihtiyacının bir an önce karşılanması amacıyla söz konusu eksikliğin başka bir eczaneden tedarik edilmesi amaçlanmaktadır. Kaldı ki eczaneler arası takas işlemi İlaç Takip Sistemi üzerinden gerçekleşmekte olup ilaç akışının eczaneler arası sınırsız bir döngü şeklinde olması ya da sistem dışına çıkması mümkün olmadığı için de takasın sınırlanmasında herhangi bir kamu yararı da bulunmamaktadır.

Her eczanenin bütün depolar ile çalışma imkânı bulunmamaktadır. Çoğu eczane tek ecza deposu ile çalışabiliyor ve bu tek depoda da bütün ilaçları bulmak mümkün olmamaktadır. Bazı ilaçlar piyasada, yani depolarda bulunmamakta olup hasta mağduriyetini engellemek adına bu durumda da eczaneler arası takas yapmak bir zorunluluktur.

"Ecza depoları sabaha kadar nöbetçi değiller"

Nöbetlerimizde, nöbetçi eczaneler birbirleri ile takas yapmak zorundadırlar. Çünkü ecza depoları sabaha kadar nöbetçi değiller. Ayrıca SGK için fatura sonlandırması yaptığı dönemlerde piyasada bulunmayan bazı ilaçları mutlaka tedarik etme zorunluluğundan dolayı ancak takas yaparak faturalarını sonlandırabilmektedir.

Takasın bir diğer önemli işlevi de takasın son kullanma tarihi yaklaşmış olan milli servet değerindeki ilaçların çöpe atılmasını engellemesidir. Eczanelerimizdeki tüm ilaç hareketleri İlaç Takip Sistemi üzerinden yapıldığı gibi reçetesiz satışı yapılmayacak ilaçları hastalarımıza verirken Bakanlığın Renkli Reçete Sistemine (RRS) verilen ilaçlar işlenmeden İlaç Takip Sisteminde (İTS) işlem görmüyor. Kurum tarafından gönderilen yazıda 150’ye yakını beyaz reçeteli olan diğerleri kırmızı, yeşil, turuncu, mor reçeteli olan toplam 500’den fazla ilacın eczanelerimiz arası takası engellenmiştir. Çoğunluğu soğuk algınlığı, grip ilacı, alerji, ağrı kesici olan bu ilaçlar zaten bizim kontrolümüzde ve reçeteli olarak verilmektedir. RRS’ye girmeden ve de İTS düşülmeden bu ilaçların eczanelerimizden verilmesi mümkün değildir.

Toplumlar yasalarla yönetilir lakin bu yasalar varsa suiistimali yapanları cezalandırır, bütün topluluğu ve topluluğun hizmet verdiği milyonları cezalandırmaz. İlaçların bulunabilirliğinde yaşanan sıkıntı kamuoyunca açık olarak biliniyor. Bu durumda hastalarımıza birbirimizden tedarik ederek ilaç vermemizi engellemek hiç doğru bir yöntem değil. Aynı zamanda kanun ve yönetmeliklerimize de aykırı olduğu gibi Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanununa da aykırıdır.

"Anlam veremiyoruz"

Kuruma bizlerin eczacı olduğumuzu ve bu meslek için yıllarca tahsil yaptığımızı, meslek yemini ederek diplomamızı aldığımızı ve de halka ilaç ulaştırmak için özel bir yasal düzenleme ile görevlendirilmiş olduğumuzu hatırlatmak isteriz. Hastamızın bulantı ilacını komşu eczanemizden alıp sistem üzerinden yasal bir zeminde reçete karşılığı vermemizin nasıl bir suistimal olarak değerlendirildiğini anlayamıyoruz.

İTS tarafından tüm ilaçların nerede olduğu ve bütün hareketleri gözlenirken olası bir suistimal nedeniyle her hareketini tek tek gördükleri ilaçlar için 30 bin eczacının ve 85 milyon vatandaşın ilaçlara ulaşmasına neden engel olunduğuna bir anlam veremiyoruz.

Bu ülkenin eczane eczacıları ve eczane eczacılarının sendikası TEİS olarak en kısa zamanda eczacıların yasal zeminde yaptığı takas işlemini engelleyen bu anlamsız ve gereksiz kısıtlamadan vazgeçilmesini talep ediyoruz. Eczanelerimizde vatandaşımıza ilaç temin etmek ve danışmanlık hizmeti vermek için çabalarken çalışmamızı engelleyen gereksiz kısıtlamaların kaldırılması için her türlü yasal hakkımız arayacağımızı da kamuoyunun bilgisine sunarız.”