Faizde bir ifade değişikliğine bu kadar anlam yüklemek doğru mu?
Merkez Bankası’nın politika faizini değiştirmeyip sabit tuttuğu 19 Haziran’daki Para Politikası Kurulu toplantısından sonra yapılan açıklamadaki bir ifade, bazı çevreler tarafından temmuz toplantısında faiz indirimine gidileceğinin somut bir işareti olarak yorumlandı.
Hangi ifade mi bu şekilde yorumlanan?
“Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda tüm para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır.”
Bu ifade aslında gerektiğinde faizin yükseltilmesine kadar uzanacak bir sürecin başlayabileceğine ilişkin bir anlam taşıyor. Ama önceki aylardaki ifade faiz artışına ilişkin daha somut bir anlama geldiği için ifadedeki bu yumuşama faiz indiriminin yolunun açıldığı şeklinde yorumlanıyor.
Daha önceki ifade ne miydi?
“Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.”
İki ifadenin giriş bölümü aynı: “Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda...”
Bu ifadenin sonuna gelmek üzere daha önce “Para Politikası duruşu sıkılaştırılacaktır” deniliyordu, bu kez “Tüm para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır” görüşüne yer veriliyor.
Görüldüğü gibi iki ifade de aslında “parasal sıkılaştırma” ile ilgili. Ama son metindeki ifade daha “esnek” bulunduğu için “Demek ki artık faiz artışı olasılığı gündemden çıktı ve gidişat faiz indirimi yönünde” denilerek devam ediliyor:
“Bundan sonraki toplantı ne zaman, 24 Temmuz’da; dolayısıyla faiz bu tarihte kesin düşürülür.”
Düz mantık yürütülürse bu tahmin pekala tutabilir ve 24 Temmuz’da bir faiz indirimine gidilebilir.
Ama!
Bir yandan reel sektörden gelen baskı, bir yandan AKP içinde Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e karşı açıkça yapılmaya başlanan eleştiriler...
Diğer yandan Merkez Bankası’nın söylemini görece yumuşatması...
Bütün bunlar 24 Temmuz’a dönük faiz indirimi tahminlerini güçlendiriyor.
Ama son aylarda gerek yurt içinde, gerek yurt dışında öyle gelişmeler yaşanıyor ki, Merkez Bankası’nın kullandığı ifadelerden yola çıkarak tahmin yapanlar çok fena bir şekilde yanılabilir.
Bu ifade yeni değil ki
Hem Merkez Bankası’nın son PPK toplantısında kullandığı ve faiz indiriminin işareti olarak yorumlanan “Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda tüm para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır” ifadesi PPK metnine ilk kez mi girdi sanıyorsunuz?
Ayrıca bu ifade kullanıldıktan sonraki adımın mutlaka faiz indirimi olacağını düşünmek şu koşullarda pek doğru olmasa gerek.
Çünkü Merkez Bankası 6 Mart’taki PPK toplantısında da bu ifadeye yer vermiş ancak 19 Mart sürecinden sonra 20 Mart’ta hem faiz artırmak, hem de haftalık repo ihalelerini askıya almak zorunda kalmıştı.
Hem 20 Mart, hem 17 Nisan toplantılarında bu kez “Gerektiğinde para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır” anlamına gelen ifadeler yer aldı.
Dolayısıyla bu ifadelere fazla anlam yüklemek, hele hele şu konjonktürde bir ay sonrası için tahmin yapmak, doğru hiç kolay değil.
ABD tüm dengeleri değiştirebilir
ABD’nin İran’ın nükleer tesislerini vurmasıyla adeta yeni bir boyut kazanan İsrail-İran savaşından dolayı petrol fiyatlarının nereye kadar tırmanacağını kestirmek çok zor.
Benzin ve motorine hafta sonunda yüklü zamlar yapıldı. Motorinde yarından geçerli olmak üzeri ise 1,66 lira indirim var. Son zam ve indirim ile birlikte toplam akaryakıt zammının haziran enflasyonuna doğrudan etkisi 0,25 puanı buldu. Dolaylı etkiyi ve bahane etkisini bilmek ise mümkün değil.
Toplam etkinin 1 puandan az olması pek beklenemez. Kaldı ki hesaplama tekniğinden dolayı bu zamlar temmuz enflasyonuna da yansıyacak.
Geçen yıl haziran ayındaki TÜFE artışı yüzde 1,64 olmuştu. Bu yıl bu oranın üstünde bir artış geldiği takdirde, -ki bu hiç şaşırtıcı olmaz- yıllık oran mayıs ayının üstüne çıkacak. Çok önemli bir değişiklik gündeme gelmese bile en azından psikolojik olarak yıllık enflasyonda çıkış yaşandığı algısı oluşacak.
Ya CHP davası...
Hepsi bu kadar da değil... CHP’nin kurultayına ilişkin olarak 30 Haziran’da görülecek davadan çıkacak karar... İç siyasette yeni bir çalkantılı döneme kapı aralanırsa ne olacak?
Bir yandan yeniden artışa geçme olasılığı bulunan enflasyon...
Bir yandan iç ve dış siyasette daha çalkantılı günler...
Faiz indirildiğinde yabancı kaçar diye bir korku yok artık; çünkü kaçacak yabancı yok. Ama ya yerli yatırımcı dövize yönelirse? Dövizin çok fazla artmadığı bir dönemde bile petrole bağlı olarak akaryakıt fiyatları rekor kırarak yükseliyorken ya bir de döviz artarsa?
Dolayısıyla şu aşamada 24 Temmuz'da faizde nasıl bir karar alınacağını kimse bilmiyordur.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.