İşçi sağlık nedeniyle fesih yapabilir mi?

İçerisinden geçtiğimiz zor günlerde, emeğiyle geçinen ve işçilerin iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshi sınırlandırıldı.

7244 sayılı Kanun’la getirilen düzenlemeye göre 4857 Sayılı Kanun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın 17/04/2020 tarihi itibariyle üç ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işverenler tarafından iş sözleşmesinin sona erdirmesi kısıtlandı. Cumhurbaşkanı’nın fesih yasağı ve ücretsiz izin uygulamasını üç ay süreyle uzatma imkânı bulunmaktadır. Bu süreçte iş akdinin 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25/2 maddesinde belirtilen sebepler dışında feshedilmesi durumunda; iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret (2.943.-TL) tutarında idari para cezası verilecektir. Ancak çalışanlar bu sürede istifa ederek veya İş Kanunu 24. maddesi uyarınca ya da emeklilik gibi nedenlerle iş sözleşmelerini sona erdirebilecektir.

İş Kanunu 24/1. maddesi uyarınca iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa veya işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve bu durumda kıdem tazminatı ödenir ancak ihbar tazminatı ödenmez.

İşçinin 24/1. maddesi uyarınca sağlık nedeniyle fesih yapabilmesi için iş yerinin özellikleri, işçinin çalışma koşulları, yaptığı işi, yaşı ve hizmet süresi gibi hususlar dikkate alınarak işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olduğunun tespiti gerekmektedir. Bu anlamda, işçinin çalışmasına engel olabilecek bir rahatsızlığının bulunup bulunmadığının tespiti için tam teşekküllü bir Devlet Hastanesi veya Üniversite Hastanelerinden sağlık kurulu raporu alınmalıdır.

Çalışanın sağlık sebepleri nedeniyle bir diğer haklı fesih gerekçesi ise işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilmesidir. Bunun için de, işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan görüştüğü işveren ya da işverenin diğer bir işçisinin bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulmasıdır.

Örneğin bu anlamda verilebilecek en güzel örnek, iş yerinde Hepatit B hastalığı bulunan çalışanın veya işverenin bunu diğer işçilere bulaştırma ihtimalidir. Bu durumda işçinin sürekli olarak görüştüğü ve hastalığı bulaştırma ihtimali olan diğer çalışanlar açısından bu durum sağlık nedenlerine bağlı haklı bir fesih sebebi kabul edilebilir.

Bu şartların sağlanması durumunda iş sözleşmesi işçi tarafından sağlık gerekçesiyle haklı nedenle feshedilirse SGK işten çıkış kodu “24 İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih” seçilmelidir.