Mücevher sektörümüz ve Polonya pazarı

Dr. S. Armağan VURDU
Dr. S. Armağan VURDU DEVR-İ ÂLEM

Ülkemiz küresel mücevher piyasasında önemli bir yere sahip. Yenilikçi tasarımlar ve yüksek kaliteli üretim teknikleri ülkemizin mücevher üretiminde dünya çapında tanınır hale gelmesinde büyük rol oynadı. Ülkemizde üretilen mücevherler dünyanın dört bir yanında büyük talep görüyor. Son 10 yıllık dönemde mücevher sektörü ihracatımız yaklaşık 4 kat arttı. 2023 yılında 7,6 milyar dolar ile rekor seviyeye ulaşan sektör ihracatımız, yıllık %30,5'lik artışla bu dönemde en fazla ihracat artışı gerçekleştiren sektörler arasında yer aldı.

Yakalanan ivme ile birlikte sektörün payını birçok pazarda artırdığını görüyoruz. Bu alanda Polonya da öne çıkan ülkelerden biri. Yüzölçümü, nüfusu ve ekonomik potansiyeli değerlendirildiğinde orta büyüklükte bir Avrupa ülkesi olan Polonya, 2004 yılında Avrupa Birliği’ne (AB) üye olmasının etkisiyle son dönemde ekonomik olarak bir sıçrama gerçekleştirdi. 2024 yılı itibariyle Polonya'nın nüfusu 37 milyona, GSYİH’sı ise 845 milyar dolara ulaşmış durumda. Polonya’da kişi başına düşen gelir, son 10 yılda 12 bin dolar seviyesinden 23 bin dolara çıkarak ciddi bir yükseliş kaydetti. IMF tahminlerine göre ekonomik büyümenin 2024 yılında %3,1 oranında gerçekleşmesi, 2025 yılında ise %3,5 olması bekleniyor. Polonya, Avrupa ülkeleri içerisinde en fazla doğrudan yabancı yatırım çeken ülkelerden biri. 2023 yılında 33 milyar dolar tutarında gerçekleşen doğrudan yabancı yatırım ile birlikte toplam yabancı sermaye stok miktarı 353 milyar dolara ulaşmış durumda.

Ekonomik olarak sağlanan performansın yanı sıra dış ticaret alanında da Polonya istikrarlı bir büyüme sergiliyor. 2023 yılında bir önceki yıla göre %3,5 artışla 355 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Polonya’nın ithalatı ise bu dönemde %4,8 azalarak 341 milyara dolara geriledi. Polonya’nın toplam dünya ihracatı ve ithalatındaki payı %1,5 seviyesinde. Dünyanın en fazla ihracat gerçekleştiren 22. ülkesi olan Polonya, en fazla ithalat gerçekleştiren ülkeler arasında ise 20. sırada yer alıyor. Ülkemiz ile Polonya arasında dikkate değer bir ticaret hacmi bulunuyor. 2023 yılında Türkiye'nin Polonya'ya ihracatı %10 artışla yaklaşık 6 milyar dolara yükselirken, ithalatımız ise %18 artışla 5 milyar dolar oldu. Bu dönemde Polonya ile ticarette Türkiye yaklaşık 1 milyar dolar dış ticaret fazlası verdi. Polonya’nın ihracatında Türkiye %1,3 pay ile 18. sırada yer alıyor. İthalatında ise Türkiye %2,1 pay ile 13. sırada.

Mücevher sektörü açısından incelediğimizde ise, Polonya’nın en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ülkeler sıralamasında yaklaşık %1 payla 13. sırada olduğunu görüyoruz. 2023 yılında Polonya'ya mücevher sektörü ihracatımız %9,6 düşüşle 74,1 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yaşanan bu düşüş ağırlıklı olarak işlenmemiş ve yarı işlenmiş altın ihracatında yaşanan azalıştan kaynaklandı. Bu mal grubunda Polonya’ya ihracat %72'lik düşüş ile 3,3 milyon dolar seviyesine inerken, altından mamul mücevherci ve kuyumcu eşyası mal grubunda Polonya’ya gerçekleştirdiğimiz ihracat %1 artışla 65,1 milyon dolara yükseldi.  2024 yılının Ocak-Temmuz dönemini kapsayan ilk 7 ayında ise Polonya’ya mücevher sektörü ihracatımız %19,3 artışla 50,8 milyon dolara yükseldi. Bu dönemde altından mamul mücevherci ve kuyumcu eşyası 45,2 milyon dolar ihracat ile ilk sıradaki yerini korudu.

Bu veriler, mücevher ihracatçılarımız için Polonya’nın önemli bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor. Polonya, Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olarak dikkat çekiyor. Birçok sektörü olumlu yönde etkileyen bu büyümeden mücevher sektörü de payını alıyor. Günümüzde Polonya mücevher pazarı hem yerli hem de yabancı firmaların rekabet halinde olduğu dinamik bir yapıya sahip. Halkın alım gücünde yaşanan artış ile birlikte mücevher talebi de giderek artıyor. Özellikle AB’ye katılımdan bu yana, Polonya'daki tüketici profili giderek daha da çeşitlendi. Mücevher tüketimi, gelir düzeylerinin artması ve küresel moda trendlerinin etkisiyle artış kaydetti. Ayrıca, dijitalleşmenin yaygınlaşması, Polonya mücevher pazarının küresel çapta erişilebilir olmasını sağlıyor. 

Uluslararası çapta kendine önemli bir yer edinen mücevher sektörümüz için Avrupa pazarı oldukça önemli. Orta Avrupa'nın en büyük ekonomilerinden biri olan Polonya, Avrupa'nın dinamik mücevher pazarlarından biri olarak, ihracatçılarımız için çok çeşitli fırsatlar barındırıyor. Kendi güçlü mücevher sektörüne sahip, köklü mücevher markaları olan bir ülke olmasına rağmen, yüksek kalite ve özgün tasarımlar sayesinde mücevher ihracatçılarımızın Polonya pazarında başarılı olma potansiyeli oldukça fazla. E-ticaret imkanlarının etkin kullanılmasıyla, ihracatçılarımızın Polonya’da pazar paylarını artırmaları mümkün. Bu kapsamda Polonya, mücevher sektörümüzün Avrupa’daki büyüme stratejisinin bir parçası olarak değerlendirilmesi gereken önemli bir ülke olarak ön plana çıkıyor. 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Hindistan ekonomisi 19 Ağustos 2024