Tüm güven endeksleri yükseldi
Geçtiğimiz günlerde tüketici ve sektörel güven endeksleri açıklandı. Tüm endeksler, Eylül değerlerine göre artış kaydetti. Bu sık rastlanan bir durum değil. Endeksler en son Haziran 2021’de toplu olarak yükseliş göstermişti.
Verilerde göze çarpan ikinci nokta ise tüketici güven endeksi ile (reel sektör, perakende, hizmet ve inşaat sektörlerinin ortalaması ile hesapladığımız) üretici güven endeksi arasındaki farkın Eylül 2021’de sonraki en düşük değerine inmesi.
Hatırlarsanız, 2021’in bahar aylarından itibaren bu iki ana endeks birbirinden ayrışmaya başlamış, tüketici güveni sürekli gerilerken üretici güveni yatay-pozitif bir seyir izlemişti. İki endeks arasındaki fark geçtiğimiz Haziran’da 43 puana çıkarak rekor kırmıştı. Ekim’de bu fark 31 puana geriledi. Gerilemedeki ana sebep tüketici güvenin endeksinin temmuzdan bu yana kesintisiz 13 puan yükselmesi.
Bu noktada iki dipnot düşmek gerekiyor. Birincisi, reel sektör güveninde ekimdeki yükseliş çok cılız bir yükselişti. Dış piyasalarda talep daralırken ve PMI endeksleri gerilerken, reel sektör güvenindeki bu hareketi geçici olarak görmek gerekir. Önümüzdeki birkaç ayda sanayide güven muhtemelen gerilemeye devam edecektir. İkincisi, tüketici güvenindeki yükselişin arka planında Temmuz’da yapılan ara ücret zamlarının büyük bir etkisi var. Kasım ve aralıkta bu etki biraz zayıflayabilir. Ancak son günlerde dillendirildiği gibi ocak ayında asgari ücret ve diğer ücretlere yüksek artışlar yapılırsa (ve beklenmedik olumsuz bir gelişme olmazsa) tüketici güven endeksi 2023’e çok hızlı başlangıç yapacaktır.
Faz kararları Geçtiğimiz günlerde TCMB’nin yaptığı son indirimle politika faizi yüzde 10,5’e geriledi. 27 Ekim’de Avrupa Merkez Bankası 75 baz puanlık bir artış açıkladı. Bu hafta ise FED, çarşamba gecesi 21’de faiz kararını açıklayacak. Bir kez daha 75 puanlık bir artış gelme olasılığı yüksek ama sonrası için beklentiler daha ılımlı bir duruştan yana.
Yarın ekim ayı PMI endeksi açıklanacak. Endeks 7 aydır 50’nin altında ve bu haftaki veri de öyle olacak gibi görünüyor. Çarşamba günü Ticaret Bakanlığı Ekim ayı geçici dış ticaret verilerini açıklayacak. Son aylarda ihracatta zayıflama, ithalatta güçlü artış devam ediyor. Bu haftaki verilerin yönünde bir değişiklik görmemiz zor. Akşam saatlerinde FED’in faiz kararı gelecek. Perşembe sabahı ise ekim ayı enflasyonu açıklanacak. Baz etkisi nedeniyle düşüş başlamadan önceki son haftalardayız.