Yetişmez (mi?)
İstediğiniz bir ürünün, yapmak istediğiniz bir işin, önerdiğiniz bir projenin ‘kesinlikle yetişmeyeceğini' kaç kere duydunuz? Ben çok duydum (iddialı zaman hedefleri koyduğuma işaret olabilir!). Bu hafta, çok hızlı tamamlanan eserleri konuşalım.
Patrick Collision çok başarılı bir girişimci. Genç yaşta kurduğu ödeme sistemleri şirketi Stripe’ın değeri -geçen yıl azalsa da- onlarca milyar dolar. Aşağıdaki örneklere onun blog’unda rastladım ve kendi yorumlarımı ekledim.
BİNALAR: 1889’da yapılan Eyfel Kulesi sadece 2 yıl 2 ayda tamamlanmış. Yani yapımına 22 Kasım 2020’de başlansa bugün açılıyordu! Acaba şirketiniz o gün hangi projeye ‘yetişmez’ demişti? 1931’de tamamlanan New York’un dev gökdeleni Empire State binasının 410 günde, 1955’de açılan Disneyland’ın ise 366 günde yapılmış olması da insanı hayrete düşürüyor. Bunlardan bahsetmişken, 60 bin metrekare alanı kapsayan, neredeyse 60,000 metreküp hacmindeki, üç kuleli Rumelihisarı’nın, üstelik 1452 şartlarında, dört aydan kısa sürede tamamlandığını belirteyim.
ALTYAPI PROJELERİ: 1942 yılında, soğuğuyla meşhur Alaska’da, 2.700 kilometrelik bir askeri yol ne kadar sürede yapılmış? 234 günde. Bir bebeğin anne karnında geçirdiği süre bile daha kısa! Dünyanın en büyük ofis binası olan Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon’un inşası Eylül 1941’de başlayıp 500 günden az sürede tamamlanmış. Bu iki örneği II. Dünya Savaşı’nın şartlarıyla belki açıklayabiliriz. Peki ya New York Metrosu? 28 istasyonlu ilk hat beş yıldan az sürede tamamlanmış – üstelik 1900 ile 1904 yılları arasında!
ORGANİZASYONLAR: 1968’de Apollo 8 uzay mekiğinin aya gitmesine karar verilmesinden sadece dört ay sonra uzay yolculuğu başlamış. Belki bunu ‘zaten hazır olan bir şeyin rotasının değişimi’ olarak görmezden gelebiliriz. Bence çok daha ilginç bir örnek Berlin’e hava aktarması.1948’de Berlin Sovyetler ile müttefikler (ABD, İngiltere ve Fransa) arasında bölündü. Şehir tamamen Doğu Alman toprakları ile çevrelendiği için müttefiklere bağlı olan batı kısmına tedarik sağlamak mümkün değildi. Bu blokajı aşmak için Berlin’e havadan ikmal kararı verildi. Yeni bir havaalanının (Tegel) inşasına karar verilmesinden birkaç hafta sonda inşaat başladı, üç ay sonra da buraya ilk uçak indi. 300 uçak, 463 gün boyunca, 277 bin uçuş yaparak (iki dakikada bir uçuş) batı Berlin sakinlerine her tür malzemeyi taşıdı.
TEKNOLOJİK ÜRÜNLER: Uçaklardan devam edelim. Dünyanın belki de en meşhur yolcu uçağı Boeing 747. Bu programının başlamasından sadece 930 gün sonra ilk uçak üretilmiş. Apple’ın müzik dinleme cihazı iPod’un çıkarılması için birinin işe alınması Ocak 2001’de, Steve Jobs’un projeyi onaylaması Mart’ta, üreticinin belirlenmesi Nisan’da, ürün lansmanı Ekim’de, müşterilerin ürüne kavuşması ise Kasım’da gerçekleşmiş. Sahi, şirketinizde geçen sene başlayıp biten kaç proje oldu?
Tüm bunlardan benim çıkardığım üç ders var. Birincisi, irade. Bu bazen yapabileceğine inanmak (Boeing, iPod) bazen mecburiyetler (1889 Dünya Sergisi’nin açılışı, II. Dünya Savaşı şartları) ile şekillenebiliyor. İkincisi, odaklanma. Tüm ekibin zihinsel ve fiziksel enerjisini hedef için seferber etmek, şart. Üçüncüsü, kaynak. Yeterli maddi, fiziki ve beşeri imkânları sağlamadan büyük işleri başarmak hayalden ibaret.
Bir daha talep ettiğiniz şeyin ‘kesinlikle yetişmeyeceğini' söyleyenlere bu yazıyı gösterebilirsiniz. En azından ben öyle yapacağım!