Mücevherde kaporalı satış dönemi başladı
Son dönemde sürekli artan döviz kurları, mücevher sektöründe 'kaporalı satış dönemini' başlattı. Ürünün fiyatını kapora verdikleri gün sabitleyip koruma altına alan müşteriler, geri kalan müşteriler, geri kalan ödemeyi ürünü 10-15 gün sonra teslim alırken yapıyor. Sektör temsilcileri, "Dövizdeki artışı fiyatlara tam olarak yansıtamadık, karlılık düşüyor" dedi.
Mücevher sektörü, bu yıl döviz kurlarındaki artıştan etkilenen birçok sektör gibi olağanüstü bir dönemden geçiyor. Hem altın fiyatlarındaki artış hem de mücevherde kullanılan değerli taşların dövizle alınması, üretim maliyetlerini yüzde 30-40 seviyesinde artırmış durumda. Bu maliyet artışını son iki ayda ortalama yüzde 20 oranında fiyatlara yansıtan mücevher firmaları, asıl zammı yılbaşından sonra yapmaya hazırlanıyor.
Döviz artıyor, altın fiyatları yükseliyor, bir yandan da yeni yıl yaklaşıyor. Yılın en yüksek cirosunu aralık ayında yapan mücevherciler, artan fiyatlara rağmen satışlardan genellikle memnun. Bunun iki nedeni var. Birincisi zam gelecek endişesiyle, tüketicilerin alışverişi bir an önce yapma isteği, diğeri de yılbaşı hediye alışverişinin artması. Ancak yine de mücevher sektörünün perakende dinamiklerinde bazı değişimler yaşanıyor. Ev alırken, araç alırken kapora verildiğini biliriz ama mücevherde de artık kapora dönemi başladı. Artan döviz kuruna paralel yükselmeye başlayan mücevher fiyatlarına karşı kendilerini koruma altına alan müşteriler, firmalardan kaporalı alışveriş yapıyor.
Güzeliş: Artık ‘evet’ diyoruz
Mücevher sektöründe yeni yıl hareketliliği olup olmadığını sormak için görüştüğüm Zen Pırlanta Yönetim Kurulu Başkanı Emil Güzeliş, sektördeki son gelişmeleri paylaştı. Üretim maliyetlerinin arttığını, iki ay önce 10 bin TL maliyeti olan bir mücevherin bugün maliyetinin 14 bin TL’ye çıktığını söyleyen Güzeliş, “Eski kar marjlarımız da yok. Rekabet çok arttı, hızla değişiyor fiyatlar. Artık eskisinden daha az kazanıp, uygun fiyatlı durmak istiyoruz” dedi. Güzeliş, müşterilerin bu dönem kaporalı alışveriş teklifleri yapmaya başladığını belirterek şunları anlattı: “Herkes, her şeyin fiyatının yükseleceğini biliyor. Müşterilerimiz geliyorlar, nasılsa yılbaşı hediyesi alacaklar, ‘Belli bir kaparo verelim size, o gün de gelip paranın tamamını ödeyelim, bugünkü kur geçerli olsun’ diyorlar. Biz bu tekliflere önce ‘hayır’ diyorduk ama artık ‘evet’ demeye başladık. Müşteri bu şekilde herhangi bir kur artışından zarar görmüyor, kendini korumuş oluyor. Ancak bu şekilde de kar marjlarımızın çok düştüğünü ve hatta bazı ürünlerde karsız satış yaptığımızı da söylemek isterim. Müşteri kaybetmemek için bu yöntemlerle işimizi yürütmeye çalışıyoruz.”
2018’de yaşanan Rahip Brunson olayındaki dolar artışında alışverişin bıçak gibi kesildiğini, ancak bugünlerdeki döviz artışının tüketiciyi mücevher alanında pek etkilemediğini söyleyen Güzeliş, “Özellikle aralığın son haftasında satışlarda patlama bekliyorum. Geçen yıldan çok daha iyi gidiyor satışlarımız, ama karlılık düşük” dedi.
‘Yatırım aracı olarak görüyorlar’
Döviz kurundaki artışla birlikte elektronikten lüks giyime, saatten mücevhere birçok ürün grubu yatırım aracı haline gelmeye başladı. Mücevherde de özellikle pırlanta açık ara önde gidiyor. Ariş Pırlanta Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Güzeliş de bunu doğruluyor. Son dönemde Türkiye’de ve dünyada değerli taşların fiyatlarının yükseldiğini anlatan Güzeliş, “Türk tüketicisi de mücevheri hem kullanmak hem de gelecekte nakite dönüştürmek için bu gruba ilgi duyuyor” dedi. Firmalarında, yeni yıl alışveriş talebinin cirolarına pozitif yansıdığını söyleyen Güzeliş, zammı sürekli ötelediklerini kaydetti. Satış departmanlarının müşterileri arayarak, “Yılbaşı sonrasında fiyatlar yükselecek, uygun fiyattan alışverişe bekleriz’ dediğini, müşterilerden de olumlu geri dönüşler aldıklarını belirten Güzeliş, şöyle devam etti: “Üretim maliyetlerimiz artıyor. Fiyatları yüzde 30-35 artırmamız gerekir ama daha o oranları yansıtmadık. Karlılık düştü. Bazı ürünleri neredeyse maliyetine satıyoruz diyebilirim. Böyle olunca satışlarda bir düşüş yaşamadık. Özellikle bu ayın son haftasından çok umutluyuz. Bizde hediye alışverişleri hep son dakikaya kalır.”
Sahteciliğe dikkat!
Sektörde, döviz kurundaki artışın satışlara negatif yansımasından şikayetçi olan markalar da var. Storks Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Güner, cirolarının son dönemde düştüğünü, işlerin kilitlendiğini söyledi. Hem altın fiyatlarındaki artışın, hem de pırlantadaki maliyetlerin etkisiyle ürünlerin zamlandığını açıklayan Güner, “Mücevher moral işidir. Döviz biraz düşse piyasa hemen hareketlenir ama şu ortamda ürünler oldukça pahalı kalıyor” dedi. Altın ve mücevherdeki yüksek fiyatların, sektörde sahtecilik olaylarını körükleyebileceğini söyleyen Güner, “Hem altında hem de pırlantada sahteciliğin çoğalması muhtemel. Altın pahalandı diye şimdi birçok üretici 8 ayar ürün yapmaya başladı. Kuyumcu, tüketiciyi ‘Bu 8 ayar’ diye uyarmıyorsa, tüketici de ürün konusunda bilgisizse, işte o zaman mağduriyetler doğuyor. Devletin kuyumcuları denetleme mekanizması yok. Bu çok önemli bir konu. Dikkat edilmesi lazım” dedi.