KOBİ kredilerinde sorun var mı?
Kredilerde faiz oranları yüksek seyrederken, ticari kredi iştahında geleceğe yönelik fark görünmese de KOBİ’lere yönelik kredilerde azalma dikkat çekiyor...
ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Merkez Bankası’nın 2021 yılında faiz indirimlerine başlaması sonrası bireysel ve ticari kredileri yönelik yaptığı düzenlemelerle kredilerde iştah kesilmişti. Fiyatlardaki yükseliş bireysel kredilerde etkili olurken, ticari kredilerde maliyet sorunlarına yönelik dönemin TCMB Başkanı ile İSO toplantısı da gündeme damga gibi düşmüştü.
Haziran 2023 sonrasında yükselişe geçen faizler kredilerde de etkili olunca bireysel kredilerde artan sorunlar görüldü. Ticari kredilerde de maliyet eleştirileri halen devam ederken, KOBİ kredilerinde son durum ne?
Geçen haftalarda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Sanayi Odası Başkanlarıyla Ankara'da yaptığı toplantının ardından basın açıklamasında, “Özellikle son 3-4 aydır yerinde sayan KOBİ kredilerinin en az enflasyon oranında artmasına yönelik politikalar geliştirilmelidir” demişti.
KOBİ kredilerine yönelik, TEPAV Makroekonomi Çalışmaları Program Direktörü Ali Çufadar, yaptığı paylaşımda sıkıntı olduğuna değindi:
“Bir defa daha hatırlatayım; KOBİ TL kredilerinde çok ciddi sıkıntı var. KOBİ'ler Anadolu'yu temsil ediyor. Üretimin ve istihdamın belkemiği. Derin sıkıntıları, çok ciddi kapasite kaybı anlamına gelir. Sıkıntılarının kaynaklarından birisi, TCMB'nin TL kredi kısıtı... Söylediğim çok basittir; KOBİ'ler için TL kredi limiti kalksın. Teşvik-ucuz kredi falan değil; bırakın faizler piyasada oluşsun... Serbest piyasacı değil miyiz?”
Bir defa daha hatırlatayım;
— Ali Çufadar (@ali_cufadar) August 15, 2024
📌KOBİ TL kredilerinde çok ciddi sıkıntı var.
📌KOBİ'ler Anadolu'yu temsil ediyor.
📌Üretimin ve istihdamın belkemiği.
📌Derin sıkıntıları, çok ciddi kapasite kaybı anlamına gelir.
➡️Sıkıntılarının kaynaklarından birisi, TCMB'nin TL kredi kısıtı... pic.twitter.com/NfVrUBneXt
Veriler ne diyor?
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, ticari kredilerdeki artış ile KOBİ kredilerindeki artış arasındaki farkın açıldığı görülüyor.
Yıllık artış tarafından bakıldığında ise grafikte azalış daha net görünüyor.
Kredi iştahı ne durumda?
TCMB’nin sitesindeki verilere göre, Banka Kredileri Eğilim Anketi’nde bankaların geçen 3 ay ve gelecek 3 aylık kredi verme iştahına bakıldığında da toplam, KOBİ ve büyük işletmeler açısından farkı ise KOBİ’ler lehine görünüyor.
Geçen 3 ayda KOBİ’lere (siyah) yönelik kredi iştahının, genel ticari krediler (mavi) ve büyük işletmelere yönelik kredilerden (yeşil) daha yüksek olduğu görüldü.
Gelecek 3 aya yönelik bankaların toplam, KOBİ’lere yönelik ve büyük işletmelere yönelik kredi iştahında çok fark görülmüyor.
KOBİ’ler takipte mi?
Takipteki kredilere bakıldığında da oransal olarak yüksek olan ticari kredilerin takip oranı yüksek görünürken, KOBİ’lerde de oranında daha yatay olsa da yükselişe geçtiği dikkat çekiyor.
