Talep eriyor, çelik fırınları zorlanıyor
Küresel çelik üretimi mayıs ayında yıllık bazda %3,8 düştü. Çin’in iç talep zayıflığına rağmen rekor ihracatı ise piyasayı şekillendirmeye devam ediyor.
EVRİM KÜÇÜK
Küresel üretimde yavaşlama sinyalleri geliyor. Dünya Çelik Birliği’nin (World Steel Association) verilerine göre, 2025 yılı Mayıs ayında 70 ülkenin toplam çelik üretimi 158,8 milyon tona gerileyerek geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 düşüş gösterdi. Aylık bazda ise üretim yüzde 2 oranında artış kaydetti. Bu düşüş, yılın ilk beş ayındaki toplam üretimin yüzde 1,3 daralıp 784 milyon tona gerilemesiyle birlikte, küresel çelik piyasasında talep yönlü sorunların arttığını ortaya koydu. En dikkat çeken düşüşlerden biri Çin’de yaşandı. 86,6 milyon tonluk üretimiyle dünyanın en büyük üreticisi olan Çin, Mayıs ayında yıllık bazda yüzde 6,9’luk bir düşüş kaydetti. Bu, ülkenin zayıf iç talep ve ihracat ağırlıklı üretim modeline geri döndüğüne işaret ediyor. Aynı dönemde Rusya da yüzde 6,9’luk bir daralma yaşarken, Almanya’da üretim yüzde 6,4, Japonya’da yüzde 4,7 geriledi.
Türkiye mayısta üretimi 3.15 milyon tona çıkardı
Ukrayna’daki düşüş yüzde 13,8’e ulaştı. Diğer yandan Hindistan yüzde 9.7, İran yüzde 4.5 ve Brezilya yüzde 5 üretim artışı kaydetti. Türk çelik işletmeleri Mayıs 2025’te çelik üretimini Mayıs 2024’e göre yüzde 2,8 oranında azaltırken, bir önceki aya göre yüzde 4,6 oranında artırıp 3,15 milyon tona çıkardı. Geçen ay pik demir üretimi bir önceki aya göre yüzde 2.1, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 16.3 düşüşle 742 bin tona geriledi. Ocak-Mayıs döneminde Türkiye çelik sektörü, 2024’ün aynı dönemine göre çelik üretimini yüzde 1,4 oranında azaltarak 15,41 milyon tona düşürdü. Söz konusu dönemdeki pik demir üretimi ise yıllık yüzde 12,6 düşüşle 3,82 milyon tona geriledi. WorldSteel, Türkiye’deki çelik talebinin 2025 yılında 2024’e kıyasla yüzde 1,7 azalarak 35,5 milyon tona gerilemesini bekliyor.
Çin’de talep zayıf, ihracat rekorda
Çin’in çelik piyasası yapısal bir dönüşüm içinde. Yerli talepteki zayıflık sürerken, üreticiler yüzünü dış pazarlara çevirmiş durumda. S&P Global verilerine göre, Mayıs ayında Çin’in çelik görünür tüketimi yıllık bazda yüzde 12.3 azalarak 75,6 milyon tona geriledi. Ocak-mayıs döneminde toplam tüketim yüzde 3.9 düşüşle 374.8 milyon ton olarak hesaplandı.
İnşaat sektöründe yaşanan yavaşlama ve mevsimsel etkiler bu düşüşte etkili olurken, üretimde ise duraksama yaşanmadı. Bu tablo ihracata yansıdı: Mayıs ayında yarı mamul ve mamul çelik ihracatı yıllık bazda yüzde 20.2 artışla 11.95 milyon tona ulaşarak tarihinin en yüksek ikinci seviyesine çıktı. Ocak-Mayıs döneminde ihracat toplamda yüzde 16,5 artarak 53.2 milyon tonu buldu.
İhracattaki en dikkat çekici kalem ise kütük oldu. Yılın ilk beş ayında kütük ihracatı yüzde 471 artışla 4,17 milyon tona çıktı. Çin’in en büyük üç alıcısı Endonezya, Filipinler ve Suudi Arabistan oldu. Bu ülkeler toplam kütük ihracatının yaklaşık yüzde 44’ünü oluşturdu Çelik piyasasında yaz aylarında geleneksel olarak görülen durgunluğun ardından, eylül-ekim döneminde mevsimsel bir toparlanma umuluyor. Ancak bu toparlanmanın şiddeti, başta Çin olmak üzere büyük üretici ve ihracatçı ülkelerin üretim politikaları ve ticaret rotalarıyla yakından ilişkili olacak.
Özellikle Çin’in iç talep toparlanması olmadan üretimini yüksek seviyelerde tutması, diğer üretici ülkelerde fiyat baskısını artırabilir. Bu da küresel çelik piyasasında dengesiz bir arz fazlası yaratabilir.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.